Žargon se pojavljuje niotkuda, nedovoljno objašnjen i pretjerano korišćen: internet stvari, ekonomija dijeljenja, oblak.
Sada je vrijeme da se pripremimo za “metaverzum”.
Obraćajući se CNET u maju, Mark Zakerberg je podijelio svoje viđenje budućnosti kompanije Fejsbuk.
– Želimo da pridobijemo što više ljudi koji će moći da iskuse virtuelnu stvarnost i da budu u mogućnosti da skoče u metaverzum i imaju društvena iskustva unutar njega – rekao je on, misleći na eksperimentalno okruženje virtuelne realnosti Horajzon, za koje se nada da će ljudi istraživati koristeći Fejsbukoveove “Okulus” slušalice.
Sada je Zakerberg počeo da konkretizuje svoju zamisao. Za početak, predstavio je niz novih koncepata i odlučio je da ime kompanije promijeni u Meta. Firma će se pod novim brendom fokusirati na izgradnju multiverzuma. Kako je opisao Zakerberg, to su “virtuelna okruženja” u koja se može ući, umesto da se samo posmatraju putem ekrana.
U suštini to je svijet beskrajnih, povezanih virtuelnih zajednica gdje se ljudi mogu sastajati, raditi i igrati služeći se različitim uređajima i pomagalima.
Reakcije na ovu najavu su pomiješane. Dok su pojedini oduševljeni, drugi strahuju od budućnosi “nalik matriksu”.
Međutim, ideja multiverzma ne samo da ne potiče od Zakerberga – on nije čak ni prvi počeo da je sprovodi u djelo. Začeci multiverzuma već odavno postoje i mi smo na neki način već počeli da živimo u toj virtuelnoj stvarnosti.
Korak u budućnost
Termin dolazi iz digitalne “antike”. Skovao ga je pisac Nil Stivenson u svom romanu “Snežni pad“ iz 1992. godine, a zatim je ponovo zamišljen kao Oaza u romanu Ernesta Кlajna “Spreman prvi igrač“. On se odnosi na potpuni digitalni svijet koji postoji izvan granica analognog u kojem živimo.
U fikciji, utopijski metaverzum može biti prikazan kao nova granica na kojoj se društvene norme i sistemi vrijednosti pišu iznova, oslobođeni kulturološke i ekonomske stege. Ali češće su metaverzumi pomalo distopijski i predstavljaju virtuelna utočišta od palog svijeta.
U uobičajenoj upotrebi, metaverzum se odnosi na različita virtuelna iskustva, okruženja i sredstva koja su dobila zamah od kada je pandemija dobrim dijelom preselila naše živote u “onlajn prostor”. Zajedno, ove nove tehnologije nagovještavaju šta sljedeće čeka internet.
Video igre kao što su “Roblox”, “Fortnite” i “Animal Crossing: New Horizons”, u kojima igrači mogu da grade svoje svijetove, imaju metaverzumske tendencije, kao i većina društvenih medija. Ako posjedujete nepromjenljivi token ili čak neku kriptovalutu, dio ste metaverzumskog iskustva. Virtuelna i proširena stvarnost su, u najmanju ruku, susjedne metaverzumu. Ako ste prisustvovali radnom sastanku ili zabavi koristeći digitalni avatar, ušli ste u susjedstvo metaverzuma.
Kako piše Njujork Tajms, šefovi kompanija, investitori i futuristi trude se da pokažu potencijal metavezuma za društvenu povezanost, eksperimentisanje, zabavu i, što je najvažnije, profit.
Metju Bol, kapitalista rizika i plodan esejista, opisuje metaverzum ne kao virtuelni svijet ili prostor, već kao “neku vrstu nasljednika mobilnog interneta“ i okvira za izuzetno povezan život. Neće biti čistih granica između života prije i poslije metaverzuma, piše on.
– Umjesto toga, polako će se tokom vremena pojavljivati načini da se različiti proizvodi, usluge i mogućnosti integrišu i stapaju zajedno – objašnjava.
U junu je Džensen Huang, izvršni direktor kompanije “Nvidia”, koja proizvodi kompjuterske čipove, podijelio je više “vajb” nego viziju: “Moći ćemo skoro da se osjećamo kao da smo tamo jedni sa drugima”.
Ako sve to zvuči previše zamagljeno i nejasno, za sada bi ovo moglo da pomogne najuprošćenije objašnjenje: metaverzum je internet, ali na mnogo većem nivou. I iako se to predstavlja kao deo budućnosti, čini se da smo u nju već zakoračili.
Svijet izgrađen na Blokčejnu
Ranije ove godine, usred kripto buma, cijena valute pod nazivom MANA počela je da se penje na listama Koinbejsa, popularne mjenjačnice za digitalne valute.
MANA je valuta virtuelnog svijeta zvanog Decentralend, gdje su u martu parcele digitalnog zemljišta koštale više stotina hiljada dolara.
Po veličini, Decentralend je više komuna — od jula je samo nekoliko stotina ljudi bilo prijavljeno istovremeno, što je manje od martovskog vrhunca od par hiljada korisnika. Kreatori su platformu opisali manje kao mjesto, a više kao infrastrukturu na kojoj se gradi mjesto, prenosi Blic.
“Stanovnici” Decentralenda neprestano stvaraju scene i iskustva za druge korisnike, poput koncerata i umketničkih izložbi. Postoje kazina u kojima se možete kockati u MANI, sa krupijeima koji su plaćeni u istoj valuti. Ipak, jasno se primijeti da je Decentralend “rad u toku”. Između događaja, korisnici su uglavnom ostavljeni da lutaju rijetko naseljenom mrežom polurazvijenih parcela i tematskih zona i pitaju se: “šta sada”.
Investitori su izgleda manje zbunjeni. “Repablic Realm”, koja sebe naziva “firmom za digitalne nekretnine“, kupila je 259 parcela u Decentralendu za više od 1,2 miliona MANA, ili, po savremenim kursevima, više od 900.000 dolara.
Aukcijska kuća “Sothbi”, koja je kupila malu parcelu u umetničkoj četvrti Decentralenda i napravila repliku svojih londonskih galerija, nedavno je zatvorila svoju prvu izložbu u metaverzumu. Majkl Buna, koji je vodio prodaju, procijenio je da 90 odsto od 3.200 posjetilaca galerije ne zna šta je tačno Sotebi, ali je rekao da je ova vježba korisna za pomoć postojećim kupcima da konceptualizuju nezamjenjive tokene, koje aukcijska kuća već prodaje.
Ono što odvaja Decentralend od njegovih prethodnika kao što je “Second Life”, virtuelni svijet koji je u vlasništvu kompanije “Linden Labs”, jeste to što je zaista prilično decentralizovan. Plan je, prema osnivačima, uvijek bio da njegovi korisnici preuzmu vlasništvo nad svijetom, grade i rade ono što žele.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu