Štrbac je naveo da je u posljednje vrijeme stao povratak Srba u Hrvatsku, te da na jednog povratnika dođe četiri do pet Srba koji ponovo odlaze u Republiku Srpsku ili Srbiju.
Mi to zovemo tihi egzodus, jer nije vidljiv kao onaj u avgustu 1995. godine. Malo se vratilo radno i plodno sposobnog stanovništva, a tamo gdje ga nema, nema ni budućnosti za jedan narod. Starci koji su se vratili polako će otići na onaj svijet i ostaće pustoš – rekao je Štrbac u Novom Gradu nakon parastosa za stradale u akciji “Oluja” 1995. godine.
On je napomenuo da su usljed akcije “Oluja” protjerani svi Srbi sa područja Republike Srpske Krajine, da je iz Sjeverne Dalmacije, Like, Banije i Korduna otišlo više od 220.000 Srba.
– I ranije je bilo ratova i egzodusa, ali ljudi su se vraćali na svoja ognjišta i nastavljali život. Mrtvi se nisu mogli vratiti, ali ovdje se ne vraćaju ni živi – ističe Štrbac.
Prema njegovim riječima, “Veritas je do sada evidentirao 1.869 ubijenih u akciji “Oluja”, ali to nije konačan broj.
– Još tražimo 745 lica, zapravo ima 357 eshumiranih leševa i 136 registrovanih grobnih mjesta, što znači da još nema podataka o 250 lica. Ima ekshumiranih tijela, ali identifikacija ide sporo i mislim da za to nema političke volje – naveo je Štrbac.
Predsjednik opštinske Komisije za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Aleksandar Janković rekao je da je egzodusu srpskog naroda, prelasku preko mosta na rijeci Uni, svjedočio kao petnaestogodišnjak.
– Tu tugu i bol neću zaboraviti. Određeni broj Krajišnika se zadržao u Novom Gradu, želeći da budu bliže zavičaju. Za mrtve smo spustili vijenac i ne možemo učiniti ništa, ali bi konačno institucije trebalo da urade nešto da se poboljša status izbjeglih i raseljenih – kaže Janković.
Janković ističe da je naivan svako ko misli da je odluka Hrvatske da radioaktivni otpad odlaže na Trgovskoj gori pitanje struke, a ne zle namjere.
– Mi nismo naivni i znamo da je ta odluka tihi nastavak `Oluje` i njen završni čin – dodao je Janković.
Predsjednik Boračke organizacije Novi Grad Marinko Gačić je rekao da je samo nakon mjesed dana od “Oluje” regularna Vojska Hrvatske napala ovu i druge opštine zapadne Krajine.
– Regularne snage Vojske Hrvatske su 18. septembra forsirale rijeku Unu i napale Novi Grad, Kozarsku Dubicu i Kostajnicu, sa namjerom da prošire koridor i zauzmu Banjaluku i unište Republiku Srpsku. Narod i Vojska Republike Srpske su odbranili granicu Srpske i zaustavili agresiju Hrvatske – rekao je Gačić.
Parastosom u Hramu Svetih apostola Petra i Pavla u Novom Gradu počelo je obilježavanje 24 godine od stradanja Srba iz Republike Srpske Krajine u akciji Hrvatske vojske “Oluja” u avgustu 1995. godine, kada je protjerano oko 250.000 Srba iz Hrvatske i pobijeno njih oko 2.000.
Nakon parastosa, pored puta prema “mostu spasa” na rijeci Uni prislužene su svijeće, a sa mosta je u vodu spušten vijenac.
U avgustu 1995. godine ovaj “most spasa” prešlo je 100.000 izbjeglica iz Republike Srpske Krajine, uglavnom sa područja Banije, Korduna i Like.
U Svodni, kod Novog Grada, gdje je hrvatska avijacija gađala izbjegličku kolonu, danas će biti služen pomen i položeno cvijeće kod spomen-krsta u ovom mjestu. Spomen-krst je 2012. godine podigao “Veritas” za šest civila stradalih u izbjegličkoj koloni koju je gađala hrvatska vojska.
Akcija “Oluja” najveće je i jedno od najsurovijih etničkih čišćenja na području bivše Jugoslavije tokom devedesetih godina prošlog vijeka. U “Oluji” je, prema podacima srpskog Komesarijata za izbjeglice, protjerano 250.000 Srba iz Republike Srpske Krajine, 1.856 je ubijeno, a 836 vode se kao nestali.
Akcija je počela je 4. avgusta 1995. godine ofanzivom hrvatske vojske i policije i jedinica HVO na područja Banije, Like, Korduna i sjeverne Dalmacije, odnosno na Republiku Srpsku Krajinu.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu