Elektrana se nalazi na jugoistoku Ukrajine na rijeci Dnjepar. Udaljena je oko 200 kilometara od Donbasa i 550 kilometara jugoistočno od Kijeva.
Šta se dogodilo u petak ujutro?
U ranim jutarnjim satima u petak izbio je požar u zgradi za obuku ispred fabrike, nakon što su ga granatirale ruske snage, saopštile su ukrajinske vlasti.
Prvi izvještaj došao je od zaposlenog u elektrani, koji je na Telegramu objavio da su ruske snage pucale na postrojenje i da postoji “stvarna opasnost od nuklearne opasnosti za najveću nuklearnu elektranu u Evropi”.
Ukrajinski ministar spoljnih poslova Dmitro Kuleba potvrdio je te izvještaje, pa na Tviteru naveo da ruska vojska “sa svih strana puca na Zaporožsku elektranu, kao i da je požar već izbio”. On je pozvao na hitan prekid vatre kako bi se omogućilo vatrogascima da kontrolišu požar.
Nešto kasnije, ukrajinska državna služba za vanredne situacije izvjestila je da je radijacija u elektrani “u granicama normale” i da su požarni uslovi u elektrani “normalni”. Saopšteno je da je požar izbio u zgradi ispred elektrane.
Kasnije su izvjestili da je treća energetska jedinica u elektrani isključena u 2.26 ujutru po lokalnom vremenu, ostavljajući samo jedan od šest blokova elektrane, blok četiri i dalje u funkciji.
Prvi izvještaji o incidentu u elektrani doveli su do spiralnog rasta finansijskih tržišta u Aziji, uz pad akcija i dalji rast cijena nafte.
Da li postoji opasnost od radijacije?
Ukrajinske vlasti su saopštile da je objekat obezbijeđen i da je “nuklearna bezbjednost sada zagarantovana”.
Ranije je Međunarodna agencija za atomsku energiju saopštila da je ukrajinski regulator rekao agenciji da “nema prijavljenih promjena u nivou radijacije na lokaciji nuklearne elektrane u Zaporožju”.
SAD su takođe saopštile da njihove najnovije informacije ne pokazuju nikakve indikacije o povišenim nivoima radijacije u elektrani. Američka sekretarka za energetiku rekla je da su reaktori “zaštićeni robusnim zaštitnim strukturama i da se reaktori bezbjedno gase”.
Rusija je već zauzela ugašenu elektranu u Černobilju, 100 kilometara sjeverno od Kijeva. Neki analitičari su primjetili da je elektrana u Zaporožju drugačijeg i sigurnijeg tipa od Černobila, koji je bio mjesto najgore nuklearne katastrofe na svijetu 1986. godine.
Šanse od eksplozije, nuklearnog topljenja ili radioaktivnog oslobađanja su male, rekao je Toni Irvin, počasni vanredni profesor Australijskog nacionalnog univerziteta.
Irvin, koji je tri decenije upravljao nuklearnim elektranama u Velikoj Britaniji, bivši je menadžer australijskog reaktora za laku vodu sa otvorenim bazenom (OPAL), jedinog nuklearnog reaktora u Australiji, piše Blic.
On je rekao da su PVR reaktori “mnogo bezbjedniji” od reaktora u Černobilju i da izgleda da još nisu oštećeni. Reaktori imaju velike zagađivače betona i ugrađene protivpožarne sisteme, rekao je on i dodao: “Očigledno nije dobra ideja ako počnete da gađate masivnim raketama reaktore”.
– PVR (reaktor sa vodom pod pritiskom) je mnogo sigurnija vrsta reaktora, jer je reaktor sa dva kruga. Voda koja održava reaktor hladnim nalazi se u odvojenom krugu od drugog, koji zapravo napaja turbinu i spolja. Ovi reaktori takođe imaju rezervne sisteme za hitno hlađenje. Pored normalnog hlađenja reaktora, oni imaju pasivni sistem, imaju sisteme za ubrizgavanje pod visokim pritiskom, imaju sisteme za ubrizgavanje niskog pritiska – pojasnio je, piše Gardijan.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu