To su pokazali rezultati prve studije analize efekta korona virusa na ovaj sistem, koja je urađena u Univerzitetskom kliničkom centru RS, a tokom koje su praćeni pacijenti u ranoj fazi bolesti.
Neurokardiolog Branislav Milovanović, profesor beogradskog Medicinskog fakulteta, koji je s ljekarima UKC RS uradio ovu studiju, kaže da je njome bilo obuhvaćeno 120 kovid pacijenata, u prvih 15 dana bolesti.
– Pratili smo kakvi se signali kod kovida javljaju na autonomnom nervnom sistemu, koji je softver našeg organizma. Došli smo do rezultata da je poremećaj ovog sistema prisutan kod skoro svakog drugog pacijenta koji je preležao kovid. Kad naglo ustanu, kod njih dolazi do pada pritiska, što je ozbiljna komplikacija – kaže za Srpskainfo dr Milovanović.
Slom svih sistema
Prema njegovim riječima, kovid dovodi do poremećaja kompletnog autonomnog nervnog sistema.
– Uočeno je da su nalazi ozbiljniji kod ljudi koji su imali kovid, nego kod pacijenata koji su nekad imali infarkt srca. Ispitivanja se rade na aparatu koji se koristi u Hjustonu. Na ovaj način smo dobili vrlo važne informacije, do kojih ne bismo mogli da dođemo osnovnim aparatima za dijagnostiku – naglašava dr Milovanović.
Prema njegovim riječima, sljedeća faza studije podrazumijeva dalje praćenje pacijenata koji su preležali kovid, a kod kojih se simptomi i dalje nisu povukli. Ističe da se sa postokvid sindromom suočava između 33 i 50 odsto pacijenata, kod kojih je bolest ostavila ozbiljne komplikacije.
– Simptomi su zamaranje, zaboravnost i slaba koncentracija, neurološki ispadi poput igranja mišića, vrtoglavice, gubitka svijesti. Javljaju se i napadi panike, anksioznost, depresija, česte i jake glavobolje, problemi s gastrointestinalnim traktom. Dakle, imamo slom svih sistema. Ako ovi simptomi traju duže od tri ili šest mjeseci, riječ je o sindromu hroničnog umora – objašnjava dr Milovanović.
Promjene na nivou ćelija
Dodaje da pacijenti, zbog pomenutih smetnji, često urade sve pretrage, poput magnetne rezonance, skenera, koronarografije, koje, međutim, ne pokažu ništa.
– Ovde je riječ o bazičnim promjenama, na nivou ćelija, odnosno na mitohondrijama. Jedan od simptoma je variranje pritiska i pulsa, javljaju se oštećenja barorefleksa u karotidnim arterijama. Pritisak dobiju oni koji ga nikad nisu imali, a oni koji su ga imali, sad ne mogu da ga regulišu. Oboljelima od sindroma hroničnog umora prijeti iznenadna srčana smrt, a ovdje nije riječ isključivo o starijim osobama, nego i o mlađima, koji su bili potpuno zdravi – ističe dr Milovanović.
I u bolnicama u RS potvrdili su za Srpskainfo da se mnogi građani koji su preboljeli kovid dugo oporavljaju. Najčešće se žale na zamor, malaksalost, intoleranciju napora, preznojavanje, nesanicu, bolove u mišićima i zglobovima.
Takođe, određeni broj pacijenata ima brojne druge specifične manifestacije, najčešće pulmološke i kardiovaskularne, a često se javlja i anksioznost, koja mora da se liječi.
Postkovid sindrom
Pravila nema, pa se sa ovim sindromom suočavaju i mlađi i stariji, oni koji su imali blagu kliničku sliku i oni koji su bili na liječenju, ljudi koji su ranije bili zdravi, kao i oni s hroničnim bolestima.
Dr Svjetlana Adžić, načelnica Službe za infektologiju u dobojskoj bolnici, ističe da se većina ljudi koji su imali kovid oporavi bez posljedica, ali da simptomi ove bolesti mogu da traju i po nekoliko mjeseci poslije akutne faze bolesti, što se opisuje kao postkovid sindrom ili produženi kovid.
– Pored pluća, virus može da ošteti srce, mozak, i da poveća rizik za nastanak dugotrajnih zdravstvenih problema. Prema nekim studijama, čak više od 50 odsto osoba može da ima neke tegobe od nekoliko sedmica do nekoliko mjeseci nakon što su prebolovali infekciju SARS-CoV-2 i uprkos negativnim virusološkim testovima – rekla je ranije dr Adžić za Srpskainfo.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu