BiH se nalazi daleko ispod svjetskog prosjeka transparentnosti budžeta koji iznosi 45, te ima najnižu ocjenu transparentnosti u odnosu na druge zemlje regije: Hrvatska (68), Slovenija (68), Albanija (55), Makedonija (41), Srbija (40).
Istraživanje o otvorenosti budžeta (OBS) je jedini međunarodni nezavisni, komparativni i istraživački instrument zasnovan na činjenicama, koji koristi međunarodno prihvaćen kriteriji za ocjenu pristupa javnih informacija o budžetu države; prilikama za učešće javnosti u kreiranju državnog budžeta; i ulogu institucija za nadzor budžeta kao što su zakonodavna vlast i revizori – navode u TI BiH.
Bosna i Hercegovina je u 2019. godini dobila najnižu ocjenu transparentnosti bodžeta od 2010. i ima najgori rezultat u regionu.https://t.co/eLRlpBU8Yk
Transparency International BiH (@tibihorg) May 1, 2020
Dio istraživanja čini i indeks transparentnosti budžeta koji mjeri javni pristup informacijama o načinu na koji vlada prikuplja i troši javna sredstva.
Najniža ocjena od 2010. godine
BiH je ove godine prema Indeksu transparentnosti budžeta dobila ocjenu 33, na skali od 0 do 100, gdje 0 označava najniži nivo transparentnosti budžeta, a 100 najviši nivo transparentnosti budžeta.
– Poredeći ocjene indeksa transparentnosti budžeta za prethodne godine, Bosna i Hercegovina u 2019. godini bilježi najnižu ocjenu transparentnosti (33) od 2010. godine. Bosna i Hercegovina je najvišu ocjenu transparentnosti imala 2012. godine (50), od kada bilježi trend pada transparentnosti budžeta – navode u TI BiH.
Istraživanje o otvorenosti budžeta takođe ocjenjuje i učešće javnosti u različitim fazama budžetskog procesa na skali od 0 do 100, gdje je 0 najniže, a 100 najviše učešće javnosti, te je Bosna i Herzegovina ocjenjena sa 7. U odnosu na ocjene drugih zemalja regije, Hrvatska (22), Slovenija (11), Albanija (7), Srbija (2), Makedonija (0), Bosna i Hercegovina pokazuje srednji nivo učešća javnosti u formiranju budžeta. Ipak, u odnosu na globalni prosjek koji iznosi 14, nedovoljno je učešće javnosti u budžetskim procesima.
– Istraživanje je utvrdilo i da institucije koje imaju ulogu nadzora nad budžetom, u ovom slučaju zakonodavna vlast i institucija revizora na državnom nivou, imaju ograničen nadzor nad budžetom BiH obzirom na ocjenu 52. Primjetno je da je nadzor koji institucija revizora ima nad budžetom ocijenjen kao adekvatan, dok je prema istim indikatorima zakonodavna vlast u BiH ocijenjena kao slaba – navode oni.
Izvještaji o budžetu
TI BIH objašnjava da, kako bi se transparentnost budžeta u BiH poboljšala, neophodno je osigurati između ostalog redovno i blagovremeno objavljivanje izvještaja o budžetu, kreiranje i objavljivanje budžeta za građane, kao i srednjogodišnjeg pregleda budžeta, uključiti informacije o dodatnim prihodima i rashodima u prijedlog budžeta.
– Neophodno je i ojačati učešće građana u proces kreiranja budžeta i vršenja nadzora nad izvršenjem budžeta, te aktivno uključiti marginalizovane grupe, omogućiti učešće i saslušanje civilnog društva u javne debate o budžetu i revizorskim izvještajima – zaključuju oni.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu