Za kredite, koji su uzimani prošle, izborne 2018. godine, prve rate uskoro stižu na naplatu. Fond u junu počinje otplatu rata od oko 1,1 miliona KM mjesečno, odnosno 14 miliona godišnje, za kredit od 133 miliona KM. Rate dospijevaju i u nekoliko bolnica u RS.
Istovremeno, Savjet za zdravstvo banjalučkog odbora SNSD pokrenuo je baš ovih dana inicijative za izmjenu dva zakona, kako bi se Fondu namaklo dodatnih 10 miliona KM godišnjih prihoda. Najvljeno je i uvođenje dodatne akcize na duvan i alkohol.
Poznavaoci prilika tvrde da u ovoj priči ništa nije slučajno, te da su i Fond i zdravstvene ustanove u RS lani “iz centrale” instruirane da uzimaju kredite, “popeglaju” dugove i “smire” radnike, da bi se lakše “pregurali izbori”.
Iz istog centra, iz kojeg je prije godinu Fondu i bolnicama sugerisano da se zaduže, sada stiže i predlog da se ograničenjem marži za medicinski materijal i uzimanjem procenta od polisa za autoosiguranje, obezbijedi bar dio novca za vraćanje kredita – kaže bivši ministar zdravlja RS, Slobodan Stanić (SDS).
Iz FZO RS priznaju da je najveći dio kredita, od čak 85 miliona KM, upotrijebljen da se zatvore stari krediti, pri čemu se nešto uštedjelo na razlici u kamatama, te da je ostatak kredita otišao na druge dugove.
– Fond ne bi imao potrebu da se kreditno zadužuje da se doprinosi za zdravstveno osiguranje plaćaju redovno i da su uvedeni dodatni izvori finansiranja, poput akciza na duvan i alkohol i dio premije od autoodgovornosti – poručuju iz Fonda.
Fond nije jedini. Milionske kredite 2018. su uzele i bolnice u Doboju, Prijedoru, Bijeljini, Foči, Istočnom Sarajevu, Nevesinju… Univerzitetski klinički centar RS, kao najveća zdravstvena ustanova, najviše se i zadužio, kreditom od 55 miliona KM, a bolnica u Nevesinju, čija je svrha postojanja vrlo upitna, zadužila se 1,7 miliona KM. Svi krediti u zdravstvu odobreni su, u pravilu, uz grejs period od godinu dana i garancije RS.
Prije nego što je zdravstvo RS zahvatila epidemija predizbornog zaduživanja, krajem 2017. godine ispod radara je prošla vijest o izmjenama Zakona o zaduživanju, dugu i garancijama, kojim je faktički Vlada RS preuzela od Narodne skupštine RS nadležnost za izdavanje garancija za kredite u ime Srpske. Tako je, između ostalog, onemogućena parlamentarna kritika i rasprava, a proces zaduživanja sklonjen od očiju javnosti.
Narodski rečeno: građani ni ne znaju za koje su sve kredite žiranti.
Sovilj: Imamo plan
I Bolnica u Prijedoru lani se zadužila za 3,5 miliona KM, ali tek iz drugog pokušaja. Prvi tender raspisan u ljeto 2018. propao je, jer nijedna banka nije bila voljna da im da kredit, iako su imali garancije Vlade RS. Tender je ponovljen i Prijedorčani su se domogli miliona.
Direktor bolnice Mirko Sovilj tvrdi da ima plan za vraćanje kredita, namijenjenog uglavnom za peglanje starih dugova.
– Nabavićemo aparat na magnetnu rezonacu, kojim ćemo zarađivati, jer nam dolazi mnogo pacijenata iz Federacije BiH – kaže Sovilj.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu