Banjaluka je prije rata bila snažan industrijski centar, čije su firme zapošljavale po nekoliko hiljada radnika, dok trenutno u privredi grada dominiraju mikro preduzeća i preduzetnici koji se prevashodno bave trgovinom i uslužnom delatnošću. Banjalučki privrednici danas kao najveće končnice za napredak izdvajaju žestoku konkurenciju, slab kapacitet za izlazak na tržište zemalja Evropske unije, te neprilagođenost školskog sistema potrebama privrede.
Banjaluku u narednim godinama vidimo kao glavni grad RS i regionalni centar koji se razvija na trgovinskom, kulturnom, privrednom, ekonomskom, političkom i drugim poljima, poručili su, međutim, nedavno iz Gradske uprave.
Usvojena je Strategija razvoja do 2027. godine, kojom su postavljena četiri strateška cilja za unapređenje grada. Prvi od ciljeva jeste ekonomski razvoj, odnosno uspostaviti povoljno poslovno okruženje, sa jakom i konkurentnom privredom i rastom domaćih i stranih investicija. Namjera je u narednih 10 godina smanjiti stopu nezaposlenosti za 10 odsto, povećati broj zaposlenih u proizvodnim delatnostima za najmanje 30 odsto, investicije za 50 odsto, kao i bruto plate za 20 odsto.
Koje su to prednosti i slabosti grada Banjaluka, na desetogodišnjem putu razvoja, nadležni su sumirali u Strategiji razvoja.
Prednosti
- Banjaluka ima karakteristike glavnog grada i sjedište je institucija RS
- Odličan geografski položaj, blizina Hrvatske, Srbije i Slovenije
- Univerzitetski, kulturni i zdravstveni centar regije
- Kvalifikovana i konkurentna radna snaga
- Dobra saobraćajna povezanost sa susjednim zemljama
- Prosječna starost stanovništva niža od prosjeka RS
- Pozitivan prirodni priraštaj, 70 odsto radno aktivnog stanovništva
- Grad je sertifikovan kao povoljno poslovno okruženje
- Smanjeni troškovi i vrijeme registracije preduzetnika
- Djelimično smanjeni parafiskalni nameti na lokalnom nivou
- Grad dodjeljuje podsticaje u oblasti preduzetništva
- Budžet grada je stabilan i likvidan
- Raznovrsni prirodni resursi, velika površina poljoprivrednog zemljišta
- Grad sa velikim brojem zelenih površina
- Postojanje fabrike vode, regionalne deponije, Eko toplane
- Dovoljan kapacitet Fabrike vode za budući razvoj grada i veoma dobar kvalitet vode za piće
- Razvijen IT sektor, naročito u privatnom sektoru
- Izuzetna gastro i ugostiteljska ponuda
- Razvijen manifestacioni turizam
- Bogato kulturno-istorijsko nasljeđe
- Duga sportska tradicija s vrhunskim rezultatima na najvećim svjetskim i evropskim takmičenjima.
Slabosti
- Visoka stope migracije u grad iz sela, gdje mahom ostaju staračka domaćinstva. Paradoks je što 85 teritorije Banjaluke čini ruralno područje, a čak 75 odsto stanovnika živi u urbanom dijelu grada
- Neriješena infrastruktura u brojnim prigradskim naseljima, a djelimično i u gradu.
- Niska privredna aktivnost, naročito u ruralnim područjima
- Velika površina neobrađenog poljoprivrednog zemljišta nedovoljno razvijena poljoprivreda
- Dodjela podsticaja za ruralni razvoj ne daje dovoljno rezultata
- Nedovoljno razvijena prerađivačka industrija
- Zaposlenost dominantno u uslužnim djelatnostima i/ili javnom sektoru
- Odlazak u inostranstvo zbog bolje plaćenih poslova
- Nedostatak radne snage u IT sektoru, metaloprerađivačkoj, građevinskoj, drvoprerađivačkoj i kožarskoj industriji
- Slab priliv stranih investicija
- Neriješeni imovinski odnosi na području grada
- Nedovoljan broj poslovnih zona za potencijalne domaće i strane investitore
- Neplanski razvoj prigradskih naselja
- Sporo rješavanje problema bespravne gradnje
- Nedovoljni finansijski kapaciteti Grada za ulaganja u infrastrukturu
- Nepostojanje sistema za prečišćavanje otpadnih voda iz javne kanalizacije
- Nedovoljna pokrivenost kanalizacionom mrežom
- Nedovoljna pokrivenost urbanog dijela grada sistemom daljinskog grejanja
- Nedovoljan broj parking mjesta u centru grada i stambenim blokovima
- Neuređenost obala i korita rijeke Vrbas i drugih vodotokova
- Neadekvatno zbrinjavanje opasnog otpada
- Nefunkcionalan aerodrom
- Slab nivo iskorišćenosti željezničkog saobraćaja
- Nedovoljan broj studentskih domova
- Velike zapuštene površine s alergenima
- Nedovoljan broj kontejnera i kanti
Za unapređenje grada u prve tri godine planirano je ulaganje skoro 197 miliona maraka. Od toga, za ekonomski razvoj biće uloženo oko 54 miliona, a ostatak je predviđen za poboljšanje društvenog i sektora zaštite životne sredine.
Planirani su kapitalni projekti izgradnje komunalne infrastrukture u okviru tri zone za investiranje, podsticaji i podrška malim i srednjim preduzećima – naročito u oblasti inovacione delatnosti i zapošljavanja i samozapošljavanja, za unapređenje poljoprivredne proizvodnje, izgradnju rejonskih tržnica i podršku osnivanju mini-prerađivačkih i proizvodnih pogona.
Digitalizacija
Prioriteti za naredne godine jeste da od Banjaluke naprave modernu urbanu sredinu, zasnovanu na konceptu „pametnog grada“. U skladu s tim želi se postići da 30 odsto više građana koristi informaciono komunikacione tehnologije, 20 odsto više da vrši plaćanja elektronskim putem, te da 40 odsto od svih usluga Gradske uprave bude digitalizovano.
U planu je razvoj Banjaluke kao grada sporta, zdravlja i znanja, te zelenog grada, kao ekološki održive i komunalno opremljene sredine.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu