Biznis

ZAGOVARAJU EVROPSKI PROTEKCIONIZAM Njemački industrijalci predali vladi 54 zahtjeva za borbu sa Kinom

Kako Kinu zadržati kao važnog partnera, dakle ne sukobljavati se sa njom po modelu Donalda Trampa, a istovremeno joj se oduprijeti, imajući u vidu i to da Peking napreduje u ispunjavanju cilja da do 2049. osvoji globalno dominantne pozicije u važnim tehnološkim područjima?

ZAGOVARAJU EVROPSKI PROTEKCIONIZAM Njemački industrijalci predali vladi 54 zahtjeva za borbu sa Kinom
FOTO: SINIŠA PAŠALIĆ/RAS SRBIJA

Uticajno udruženje njemačkih industrijskih kompanija BDI (Federacija njemačke industrije) ima za to 54 precizna zahtjeva iz širokog spektra područja, a adresirala ih je vladi u Berlinu i Evropskoj komisiji.

Pod nazivom “Partner i sistemski konkurent kako poslovati sa kineskom državnoupravljanom ekonomijom” juče su objavili dokument koji tumači zašto Njemačka i EU moraju da promjene način na koji se odnose prema kineskim kompanijama, piše Novac.

Kineski model obilježen državnom kontrolom

Kina se strukturno više ne razvija u smjeru tržišne ekonomije i liberalizma, nego je u procesu konsolidovanja svog političkog, ekonomskog i društvenog modela. Istovremeno Kina kao ekonomska sila u razvoju oblikuje druga tržišta i međunarodni ekonomski poredak. Kineski model ekonomije, obilježen značajnom državnom kontrolom, tako ulazi u sistemsko takmičenje sa liberalnim tržišnim ekonomijama.

Nijemci zabrinuti zbog kineske ekonomske mašinerije

Njemački industrijalci su, naravno, taj dokument pisali imajući u vidu prije svega svoje interese, u Evropi ali i u Kini, ali smatraju da se oni preklapaju sa širim, evropskim interesima. Zašto? Zaključuju da nijedna članica EU neće moći sama da se suprotstavi Kini, a zabrinjavaju ih posljedice koje na EU može imati velika investiciona inicijativa “Jedan pojas, jedan put” preko koje Kina “širi svoj geopolitički i geoekonomski uticaj”. Takođe ih brine ona u kojoj učestvuje Hrvatska, inicijativa “16+1”, za saradnju Kine i istočnoevropskih zemalja. Bitno je pritom primijetiti da je BDI u obrazloženjima 54 zahtjeva nekoliko puta spomenuo inicijativu 16+1 u negativnom kontekstu jer preko nje “Kina širi svoj politički uticaj u Istočnoj i Srednjoj Evropi, uključujući zemlje članice EU, posebno preko insfrastrukturnih projekata koje prate zajmovi kineskih banaka s niskim kamatnim stopama”.

Sporne damping cijene

Nijemci takođe vide problematičnim to što kineske kompanije s državnim podsticajima dobijaju poslove na evropskim nadmetanjima javne nabavke po dampinškim cijenama, a pogotovo ističu da je to neprihvatljivo kad se projekti finansiraju iz evropskog budžeta. To je sasvim sigurno referenca na Hrvatsku i gradnju Pelješkog mosta gdje je pobijedila China Road and Bridge Corporation. Smatraju da oko toga treba pooštriti kriterijume i nadzor.

Ono što njemačke industrijalce muči jeste i pristup kineskom tržištu, kao i pravila koja se na njih tamo primjenjuju. Jačanje partijske kontrole nad društvom i ekonomijom ograničava prostor za manevrisanje i tako ograničava dugoročne prilike za strane kompanije u Kini. Primjer toga je propis o kibernetičkoj sigurnosti koji je stupio na snagu 2017. godine, a podrazumijeva otkrivanje osjetljivih podataka, lokalnu bazu podataka i restrikcije u prekograničnom prometu podataka.

– Zaštita snažnog tržišnog udjela državnih kompanija takođe ograničava takmičenje u Kini – napominju i dodaju kako kineske vlasti rade na tome da pojačaju efikasnost ekonomskog planiranja i društvene kontrole preko vještačke inteligencije i big data.

Jačanje evropske konkurentnosti

BDI tvrdi da nije za rast protekcionizma i državnog uplitanja u privredu, a svoje je zahtjeve usmjerio je na jačanje evropske konkurentnosti, inovacijsku politiku, digitalizaciju, spoljnu politiku i nužnost jačanja EU kao političke sile, jaču koordinaciju članica EU na području biznisa i politike te na područje trgovine, investicija, zaštite tržišne konkurencije i državne pomoći, kao i javne nabavke. Posebno su obradili i multilateralni ekonomski poredak, odnosno koje su promjene nužne na nivou Svjetske trgovinske organizacije, Svjetske banke, MMF-a, OECD-a…

Njemački izvoz u Kinu raste iz godine u godinu te je 2017. premašio 86 milijardi evra, dok je uvoz iz Kine mnogo veći, 101 milijardu evra. Kina je zemlja iz koje Njemačka najviše uvozi, a slijede Holandija, Francuska, SAD i Italija, piše Novac.

Deset najvažnijih zahtjeva njemačkih industrijalaca prema Berlinu i Briselu

  1. Evropska komisija treba da dopusti stvaranje tržišnih evropskih šampiona jer Peking pomaže stvaranje velikih kineskih korporacija
  2. Troškovi istraživanja u EU tokom idućih sedam godina treba da se udvostruče, na 160 milijardi evra
  3. Traže snažniju saradnju u istraživanju i razvoju između vojnog i civilnog sektora (prvi pozitivan korak je stvaranje Agencije za inovacije u sajber sigurnosti)
  4. Jačanje evropskog jedinstvenog digitalnog tržišta kao i saradnja oko razvoja vještačke inteligencije u EU
  5. Traže aktivniju spoljnotrgovinsku politiku EU te jačanje partnerske uloge EU u trećim zemljama zbog kineske inicijative “Jedan pojas, jedan put” (BRI), a zemlje Zapadnog Balkana treba približiti Evropskoj uniji i dati im jasnu perspektivu članstva
  6. Zaustaviti podjele unutar EU vezane uz kinesku inicijativu za zemlje Istočne i Srednje Evrope 16+1
  7. Traže jaču kontrolu i transparentnost državnih podsticaja kompanija koje dolaze iz Kine te uvođenje antidampinških instrumenata u trgovini uslugama
  8. Kinu treba pritisnuti da otvori svoje procedure javnih nabavki evropskim kompanijama (sada ih diskriminiše) jer ona ima pristup evropskim
  9. Mora da se spriječi damping kineskih kompanija kada učestvuju na tenderima u EU gdje se pojavljuju sa “abnormalno niskim cijenama u javnoj nabavci”, treba spriječiti diskriminaciju evropskih kompanija, a to se posebno odnosi na tendere za projekte koji se finansiraju iz fondova EU
  10. EU treba stvoriti alternative kineskom projektu “Jedan pojas, jedan put”

(Novac.hr)

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu