Obično zamrznut teren okovan snijegom i ledom, koji je ključni dio Zemljinog sistema hlađenja, izbacuje ugljen dioksid u atmosferu i pogoršava ionako ugroženu klimu.
Usljed ogromnih požara na sjeveru Rusije, Aljasci, Grenlandu i Kanadi u vazduh je izbačeno 50 megatona ugljen dioksida u junu, a 29 megatona u julu, što daleko premašuje prethodni rekord što se tiče Arktika. U prethodnih 11 dana avgusta u vazduh je izbačeno 25 megatona ugljen dioksida. Ukupna emisija ugljen dioksida u atmosferu od početka godine ekvivalentna je emisiji koju proizvede 36 miliona automobila godišnje, poručili su iz “Grinpisa”.
Ovo su do sada najistrajniji požari u 17-godišnjoj bazi podataka evropskog satelitskog monitoring sistema, sa vatrom čiji je intenzitet, kako kažu stručnjaci, daleko iznad prosjeka.
Rusija je najviše pogođena požarima. Prošlog mjeseca je predsjednik Vladimir Putin mobilizovao vojsku da gase požare, a četiri sibirska regiona su proglasila vanredno stanje.
Ali, vatra nastavlja da gori. Naučnik Jozef Ašbaher rekao je da je samo u Sibiru tokom dva mjeseca požara uništeno 4,3 miliona hektara šume, ugrožene životinje bježe iz divljine u naseljena područja, a Anton Beneslavski, ekspert za požare “Grinpisa” dodao je da situacija može biti potencijalno opasna za lokalno stanovništvo, jer bi požari mogli nepredvidivo da krenu prema naseljenim područjima.
Dim se širi i dalje. Dim iz Sibira i drugih gorućih površina proširio se u brojna područja Rusije i Evrope, na zapadu do Danske, a na istoku do zapadnih obala Kanade.
Breaking: New drone footage shows the devastation caused by unprecedented wildfires in Siberia this summer.
Scientists are now warning that these huge fires in the Arctic circle could become the new normal due to global heating. pic.twitter.com/uuoCctuivz
Unearthed (@UE) August 7, 2019
NASA na svojim stranicama upozorava da dim sadrži brojne polutante i štetne sastojke, od ugljen-monoksida, preko policikličnih aromatskih ugljovodonika, metala i dioksina, do čestica pepela i čađi, koje mogu biti štetne za zdravlje, posebno djece i starijih.
Anti Liponen iz Meteorološkog institute Finske procijenio je da je pogođeno produčje veličine pet miliona kvadratnih kilometara.
Radi poređenja, područje EU je oko 4,5 miliona kilometara a SAD oko 8,1 miliona km – naveo je on.
Oblak dima se kreće ka sjeveroistoku i doći će do Aljaske, gdje su ovogodišnji požari već pogodili područje veće od onog koje je prošle godine uništeno u svim kalifornijskim šumskim požarima.
Karli Filips iz Unije zabrinutih naučnika kaže da su požari na Aljasci spalili 7,3 milion hektara šume od 2000. godine, što je više nego dvostruko od onih u prethodnih 20 godina.
Russia's military dropped more than 1,300 tons of water in a single day in an attempt to extinguish wildfires in Siberia pic.twitter.com/eaFNWUBseh
— Bloomberg QuickTake (@QuickTake) August 9, 2019
Takođe, emisije ugljen dioksida iz ovih požara mogli bi ubrzati zagrijavanje planete. Ekosistem Aljaske sadrži ogromne količine ugljenika u ledu i tlu koji se akumulirao tokom milenijuma.
A cloud of smoke and soot bigger than the European Union is now billowing across Siberia as wildfires rage into an unprecedented third month. pic.twitter.com/UaLIQFWUAD
— DW News (@dwnews) August 12, 2019
– Šumski požari destabilizuju te zalihe i gasovi se oslobađaju u atmosferu, upozorila je Filips.
Crna čađ takođe pada na arktički led slabeći njegovu sposobnost refleksije sunčeve toplote. Satelitske slike sa Grenlanda su ovog mjeseca otkrile da su se požari raširili na teritoriju veličine 380 kilometara.
Arktik nije jedini region koji je pogođen. Do sada je u EU ove godine bilo 1.600 požara većih od 30 hektara, što je četiri puta veće od godišnjeg prosjeka tokom prethodne decenije, navode iz Agencije za monitoring atmosfere Kopernik. Iako požari na sheveru Rusije, Sibiru i Grenlandu bhesne već treći meseca, sa rekordnim veličinama spaljenih šuma i zemljišta i količinama gasova, svjetska javnost se “probudila” tek nedavno.
11 billion tons of Grenland ice melted in just one day.Equivalent to 4 million Olympic size swimming pools.Greenland ice sheet is facing disaster.Time for tough climate action!
— Erik Solheim (@ErikSolheim) August 7, 2019
Neki ukazuju da su se ruske vlasti relativno kasno uključile u borbu sa katastrofom.
– Ti požari trebalo je da budu ugašeni na samom početku, ali zanemareni su zbog loše politike. Sada su prerasli u klimatsku katastrofu koja se ne može zaustaviti ljudskim naporima – rekao je stručnjak za šumske požare iz Grinpisa Rusije, dobrovoljni vatrogasac Anton Beneslavskij.
Ljetnji požari u Sibiru dio su uobičajenog, prirodnog godišnjeg ciklusa. Međutim, zbog klimatskih promjena, odnosno ekstremnih temperatura, suša i snažnih vjetrova, oni su ove godine poprimili razmjere bez presedana, a čini se da će vremenske prilike u naredne dvije nedjelje pogodovati njihovom jačanju.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu