Dokument je procurio u javnost i došao u ruke novinara Dojče velea, kao i partnerskih emitera, javnih servisa NDR i WDR, i novinske kuće Zidojče cajtung.
Dokument sadrži lične podatke nadziranih osoba iz okruga Karakaks u autonomnom regionu Sinkjang na zapadu Kine. On sadrži oko 140 stranica, na kojima su podaci o više od 300 ljudi koji se i sada nalaze u logorima, ili su bili u njima. Na spiskovima su imena, adrese i matični brojevi rođaka, prijatelja i komšija tih ljudi. U dokumentu se mogu pronaći lični podaci više od 2.000 ljudi. Svi podaci ne mogu vremenski da se identifikuju. Najnovija zabilješka je iz marta 2019. godine, prenosi DW.
Više od milion Ujgura u logorima
Stručnjaci procjenjuju da se više od milion ljudi drži u logorima u Sinkjangu protiv njihove volje i da oni tu prolaze kroz proces „ideološke edukacije“. Drugim riječima kroz proces prevaspitanja. Kineska vlada to u javnosti naziva „dobrovoljnim obrazovnim mjerama“.
U spisima se navode brojni razlozi zbog kojih su ljudi dovedeni u te logore. Najčešće zbog kršenja zakona o kontroli rađanja. Kina ima zakonske propise o tome koliko djece može da ima jedna porodica. Na mnogim mjestima u dokumentu navodi se da je razlog interniranja dotične osobe to što ona ima previše djece.
Ostali razlozi su: „Osoba ima dugu bradu“, „Osoba je bila na hadžiluku“, „Osoba je kliknula na internet-stranicu koja sadrži linkove koji vode ka nepoželjnim stranicama na internetu“, „Osoba je bez razloga stajala podalje od mjesta podizanja zastave“, „Osoba je uhapšena zato što zbog Ramazana (islamskog posta) restoran nije uobičajeno radio“.
Newly leaked Chinese records have revealed for the first time the system by which hundreds of thousands of Uyghurs have been monitored and detained in heavily fortified internment centers across Xinjiang. @IvanCNN reports.https://t.co/ZJI7XBZZuO pic.twitter.com/9pixUVl7RK
CNN Newsroom (@CNNnewsroom) February 17, 2020
I pokrivanje žena razlog za interniranje u logor
I ponašanje članova porodice očigledno je razlog za interniranje. U rubrici na spisku u kojoj su navedeni razlozi interniranja, nalaze se obrazloženja poput: „Pokrivanje supruge“ ili „Rođaci osobe za kojom se traga u inostranstvu“. Pored toga, pojedinci se sumnjiče i da su članovi ili simpatizeri islamističkih terorističkih grupa. Spisak takođe pokazuje da su Ujguri određenih godišta svrstani u kategoriju „posebno opasnih“. To se prije svega odnosi na mladiće.
Pošto logori nisu zvanično zatvori, suđenja prije interniranja nema. Internirane osobe očigledno su prepuštene na milosti i nemilost kineskoj administraciji i procenama državnih službenika o tome kakav je odnos internirane osobe prema Komunističkoj partiji Kine.
U jednom slučaju se, recimo, navodi: „Ova osoba je 2014. godine donirala 5.000 juana (džamiji) i ima troje djece. To nije u skladu sa dozvoljenim planiranjem porodice i predstavlja svojevrsnu opasnost i rizik, pa se savjetuje nastavak primjene obrazovno-vaspitnih mjera“.
Nekoliko naučnih radnika i stručnjaka, kojima su novinari medijskih kuća DW, NDR, WDR i Zidojče cajtung dali taj dokument na procjenu, pretpostavljaju da je autentičan. Jezik je u skladu sa načinom pisanja koji se može vidjeti i u ostalim vladinim dokumentima.
Opasni samo zato što su muslimani
Rijan Tum, koji istražuje ujgursku kulturu i istoriju na Univerzitetu u Notingemu, kaže da dokument predstavlja „enorman i neviđen akt kolektivnog kažnjavanja“, koji je i rasno motivisan. „Neko je opasan samo zbog toga što pripada istoj etničkoj grupi kao i osoba koja je počinila nešto zabranjeno ili brutalno.“ Koncept terorizma kineska država proširuje na takav način da on „u osnovi uključuje svaku aktivnost nekog muslimana“.
Čak ni rođaci u Kini nisu u mogućnosti da saznaju gdje se nalaze Ujguri koji su odvedeni u logore i kakva im je dalja sudbina. Podaci se zato ne mogu provjeriti. Novinari su uspjeli da pronađu jednu Ujgurku koja je samo rekla da se na spisku nalaze njene dvije sestre. Žena, koja živi u egzilu u Turskoj, naglasila je međutim da se sa svojom muslimanskom rodbinom nije čula već nekoliko godina.
U novembru su NDR, WDR i Zidojče cajtung, zajedno sa drugim medijskim partnerima, u tekstu pod nazivom „China Cables“ obavijestili da postoje interni dokumenti kineske administracije koji pokazuju sistematsko ugnjetavanje muslimanskih manjina u Sinkjangu. Poznavaoci prilika vjeruju da tamo postoji više od 1.000 takvih kampova.
Na upit njemačkih novinara kineskoj vladi o postojanju logora u kojima se drže Ujguri, nije bilo odgovora. Ipak, tokom sastanka sa njemačkim ministrom spoljnih poslova Hajkom Masom, kineski ministar spoljnih poslova Vang Ji je u četvrtak (13.2.) u Berlinu rekao: „U Sinkjangu nema koncentracionih logora. Tamo nema milion privedenih ili zatvorenih. Te tvrdnje su stoposto čiste laži“. Na kraju, kineski šef diplomatije zaključio je da su optužbe „rezultat predrasuda prema Narodnoj Republici Kini“.
(Blic)
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu