Protiv ulaska zemlje u NATO sada je oko 80 odsto ispitanih građana, dok ih je u prvom istraživanju provedenom u oktobru 2019. bilo 64,3 procenta.
Kada je riječ o evropskom putu, tu je situacija nešto povoljnija po integracije, iako je sve više građana koji se protive članstvu u Uniji 39,9 podsto u odnosu na 21,1 procenat koliko ih je bilo prije oko četiri mjeseca.
Istraživači smatraju da je nekoliko događaja koji su se desili u međuvremenu uticalo na to da poraste skepticizam u RS prema ovim integracijama – to su Program reformi BiH dogovoren u Predsjedništvu BiH, proslava Dana RS 9. januara i izlazak Velike Britanije iz EU.
– Ti događaji su vjerovatno shvaćeni kao prijeteći po nacionalne interese, što je dovelo do nacionalne homogenizacije, koja se ispoljila kroz pojačan otpor evroatlanskim integracijama. U situaciji straha i osjećaja ugroženosti, stanovništvo RS reaguje odbacivanjem svega što se percipira kao prijetnja za održavanje RS – navodio se u rezulatima istraživanja.
Kada je reč o negativnom stavu prema NATO, ti se mnogo ne razliku mladi, stari, muškarci i žene, građani različite školske spreme.
Ipak, ako se pogledaju minimalne razlike, protiv NATO su najviše oni starosti između 18 i 29 godina, fakultetski obrazovani.
U slučaju EU, razlike po ovim kategorijam su drastičnije: najmlađi i najstariji imaju nešto pozitivnije stavove prema članstvu u EU, kao i fakultetski obrazovani.
Neki građani su članstvo BiH u NATO i EU povezivali sa članstvom Srbije u tim asocijacijama, i ako se uzme u obzir ta uslovna podrška, onda su rezultati nešto povoljni za članstvo u EU i NATO.
Međutim, kada se pogledaju oni koji su bezuslovno za, onda je razultat sljedeći: 50 odsto ispitanika je bezuslovno za EU, dok je samo 11,1 odsto građana bezuslovno za članstvo u NATO.
Vršilac dužnosti dekana FPN Banjaluka Ranka Perić Romić akcentuje da je israživanje pokazalo da najveći broj ispitanika protiv ulaska RS u NATO integracije, što je i logično s obzirom na ratna dešavanja od 1991. do 1995.
Inače, u tekstu publikacije, koja predstavlja rezultate istraživanja, navedeno je da je BiH potpisala Godišnji nacionalni plan o pristupanju NATO (ANP). Kao što je poznato, srpski član Predsjedništva BiH Milorad Dodik i SNSD tvrde je u Predsjedništvu potpisan Program reformi i da to nije ANP.
Romićeva, inače kadar SNSD, tokom predstavljanja rezultata istraživanje je poručila da se FPN mora ograditi od te formulacije, a u izjavi novinarima je rekla da je sve to posljedica različitog tumačenja ove teme u medijima.
– Mi u RS, naše javno mnjenje, sigurni smo da nije bilo potpisivanja Godišnjeg plana za ulazak u NATO. To jeste obojilo javno mnjenje, ali i utvrdilo stavove naših građana da od NATO integracija nema ništa i potvrdilo javne politike RS na nivou BiH – rekla je ona.
Jedan od autora istraživanja, docent Aleksandar Janković, naglašava da je većina ispitanika za zlazak u EU i da su protiv ulaska u NATO.
– Zašto je to tako? Pretpostavke su da određeni medijski događaji mogu da utiču na građane. Ali, stavovi se formiraju pod uticajem širokog kruga socijalnih činilaca: odrastanja u određenoj sredini, porodična situacija, društveni kontekst, lični faktori, motivacija pojedinca da sazna nešto i donosi različite kritične sudove – kaže Jaković.
Istraživanje metodom telefonskog anketiranja je provedeno na 1.000 punoljetnih građana RS, tokom pet radnih dana u februaru 2020. i predstavlja drugo od tri istraživanja koja će se obaviti u okviru projekta UG EDA Banjaluka, kojeg finansira Ambasada SAD u BiH.
Televizija glavni izvor informacija
Televizija je glavni izvor informacija o evroatlanskim integracijama za 53,3 odsto ispitnih građana, a slijede internet portali sa 6,8 procenata, društveniji mediji, pa tek onda štampa.
Što su ispitaniciji stariji, televizija im je važniji izvor informacija, dok je kod mladih do 29 godina televizija primarna samo u procentu od 16,9. Za drugim izvorima informacijama posežu i visokoobrazovani građani.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu