‘Nulti’ evropski pacijenti su izolovani i liječe se…
Naime, Lasa groznica je često smrtonosna infekcija arenavirusom koja se pojavljuje uglavnom u Africi. Može zahvatiti više organskih sistema, no štedi CNS. Dijagnoza se postavlja serološkim pretragama i PCR. Liječi se IV ribavirinom.
Do izbijanja Lasa groznice dolazilo je u Nigeriji, Liberiji i Sijera Leoneu. Bolest je bila unesena u SAD i Ujedinjeno Kraljevstvo. Rezervoar je Mastomis natalensis, pacov koji često živi u kućama u Africi. Većina slučajeva u ljudi je vjerovatno nastala zagađenjem hrane mokraćom glodara, no do prenošenja s čovjeka na čovjeka može doći putem mokraće, stolice, sline, povraćenog sadržaja ili krvi, navodi Medicinski priručnik.
Simptomi i znakovi
Inkubacija traje pet do 16 dana. Simptomi započinju postupno napredujućom temperaturom, slabošću, malaksalošću i probavnim simptomima (npr. mučninom, povraćanjem, proljevom, disfagijom, bolovima u želucu); mogu se pojaviti simptomi i znakovi hepatitisa. U sljedeća tri do četiri dana simptomi napreduju do prostracije s grloboljom, kašljem, bolovima u prsištu i povraćanjem.
Grlobolja se pogoršava tokom prve nedjelje; na tonzilama se može pojaviti sloj belog ili žutog eksudata, koji se često stapa u pseudomembranu. Šesdeset do 80 odsto bolesnika ima sistolni krvni pritisak <90 mmHg, uz pulsne pritiske <20 mmHg, a moguća je i relativna bradikardija.
U 10 do 30 odsto bolesnika se pojavljuje oticanje lica i vrata te edem spojnice. Bolesnici ponekad imaju tinitus, epistaksu, krvarenje iz zubnog mesa i mjesta vađenja krvi, makulopapularni osip, kašalj i omaglice. Kod 20 odsto bolesnika dolazi do čulno– nervnog gubitka sluha koji je često trajan. Kod bolesnika koji će se oporaviti dolazi do slabljenja simptoma; smrtno bolesni pacijenti često upadaju u šok, delirijum, imaju hropce i pleuralni izliv, te ponekad generalizovane konvulzije. Ponekadd dolazi do perikarditisa. Težina bolesti se procjenjuje prema stepenu temperature i nivou transaminaza. Kasne su posljedice alopecija, iridociklitis i prolazno sljepilo.
Dijagnoza
Na Lasa groznicu se posumnja u bolesnika s mogućom izloženošću koji imaju virusne prodrome nakon kojih uslijedi neobjašnjiva bolest bilo kojeg organskog sistema osim CNS–a. Ako postoji sumnja, treba učiniti testove jetrene funkcije, pretragu mokraće, serološke pretrage te, po mogućnosti KKS, prenosi Blic.
Proteinurija je česta i može biti obilna. Nivo AST i ALT raste (10× > od normale), kao i nivo LDH. Najbrža dijagnostička pretraga je PCR, premda je dijagnostički i dokaz ili Lassa IgM antitijela, ili 4–strukog porasta titra IgG antitijela utvrđenog indirektnom fluorescencijom. Mada se virus može uzgojiti u kulturi, kulture se rutinski ne izvode.
Zbog opasnosti od infekcije, osobito u bolesnika s hemoragičnom groznicom, s kulturama se mora rukovati samo pod mjerama biološke sigurnosti 4. stepena. RTG slika grudnog koša, učinjena ako se sumnja na zahvaćanje pluća, može pokazati bazalni pneumonitis i pleuralne izlive.
Prognoza, liječenje i prevencija
Do oporavka ili smrti obično dolazi 7 do 31 dan (prosječno 12 do 15 dana) nakon početka simptoma. Do smrti dolazi u 16 do 45 odsto. U trudnoći je bolest jako izražena. U trudnica ili žena koje su rodile prije mjesec dana smrtnost iznosi 50 do 92 odsto. U većine trudnica dolazi do pobačaja.
Ribavirin može smanjiti smrtnost i do 10 puta ako se s primjenom započne u okviru prvih 6 dana. Sve bolesnike s nivoima AST–a ≥150 j./ ml treba liječiti IV ribavirinom u dozi od 30 mg/kg primijenjenoj odjednom, nakon čega se daje 16 mg/kg 4×/dan tijekom 4 dana, pa 8 mg/ kg 3×/dan idućih 7 dana. Vrlo teškim bolesnicima se kao dodatno liječenje može dati plazma protiv Lassa groznice. Nužno je potporno liječenje, uključujući ispravku količine tečnosti i poremećaja elektrolita. Čini se da kod zaraženih trudnica, osobito u 3. tromjesečju, evakuacija materice smanjuje majčinski mortalitet.
Preporučuju se opšte mjere predostrožnosti, dišna izolacija (uključujući zaštitne naočale, efikasne maske, prostorije s negativnim tlakom i zračne respiratore s filtriranim pozitivnim tlakom), kao i nadzor nad kontaktima, navodi Medicinski priručnik.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu