Magazin

Atlantiđanske imperije (134): Tehno špijunaža

Problem terorizma posebno pogađa SAD, pa je poslije rušenja kula bliznakinja u Njujorku 11. septembra 2001. vojna sila preusmjerena na jačanje unutrašnje kontrole.

FOTO: JAMES BOND 007/YOUTUBE/SCREENSHOT

Stoga je u SAD razvijeno najmanje 30 organizacija koje se bave bezbjednošću, od civilne tipa CIA do vojnih ogranaka NATO. Obavještajne i kontraobavještajne službe i bezbjednosne agencije imaju neograničena sredstva i fantastičnu moć.

Hladnoratovski romani o američkim i sovjetskim špijunima, kakve je pisao Džon Le Kare sedamdesetih godina prošlog vijeka, danas djeluju pomalo naivno. Vojna špijunaža je oduvijek služila za prikupljanje svih vrsta informacija koje bi mogle pomoći određenoj sredini u odbrani od agresora ili pak nekoj agresivnoj zemlji pri osvajanju tuđe teritorije.

Hladnoratovski period u kojem su bile suprotstavljene vojne supersile SAD s jedne strane i SSSR s druge strane, trajao je nepunih pola vijeka. U tom periodu vojna špijunaža bila je glavni oblik nevidljivog ratovanja, s pravom armijom tajnih agenata, špijuna i drugih info-aktivista razvrstanih po čitavom svijetu. Američka CIA i ruski KGB prednjačili su po broju agenata i po suptilnim tehnološkim spravama koje su koristili za špijunske aktivnosti. Uz njih su na cijeni uvijek bili agenti britanskog “Intelidžens servisa”, izraelskog “Mosada”, kao i tajnih službi Njemačke, Francuske, Italije.

Tajni agenti tih službi su postali neka vrsta pop heroja kada su sredinom sedamdesetih i osamdesetih o njima počeli da se ređaju prvo romani, a potom i filmovi. Romani Jana Fleminga, Džona La Karea i kasnije Džeka Higinsa i Roberta Ladlama doveli su do toga da špijunski triler postane legitimni literarni žanr. Njihovi junaci, poput Džejmsa Bonda, Smajlija ili Borna, postali su pop ikone, pogotovo kada su se sa stranica romana preselili na veliko filmsko platno.

Britanski tajni agent 007 Džejms Bond je najuspješniji špijunski lik svih vremena i mnogi prosto obožavaju filmove o njegovim nevjerovatnim podvizima. Džejms Bond, iako fašista i muški šovinista po ubjeđenju, vazda spasava svijet od najvećih i najopasnijih svjetskih luđaka, tako da svi u njegovom liku i djelu na kraju vide samo blistavi akt humanosti i samopožrtvovanja. Bond olako ubija, a još lakše povaljuje zgodne ženske na svakom tajnom špijunskom zadatku.

Mikrokamere smještene u upaljače, digitalne novotarije kojima ga oprema specijalna služba “Intelidžens servisa”, uvijek su bile najzanimljiviji detalji za široku neuku publiku. Međutim, sve ono što Džejms Bond ima na svom repertoaru kao špijunske rekvizite tek su obične dečje igračke za vrle nove špijune tehnosvijeta.

(Nastaviće se)