Estonija, sa populacijom od 1,4 miliona, tiho je postala najbolji evropski učesnik u programu međunarodnog testiranja učenika (PISA) koji organizuje Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD), prestigavši čak i svog susjeda Finsku.
Albanska vlada zabranila TikTok na 12 mjeseci
U najnovijem PISA ciklusu, održanom 2022. godine, čiji su rezultati objavljeni godinu dana kasnije, Estonija je bila najbolja u Evropi u matematici, nauci i kreativnom razmišljanju, a druga – odmah poslije Irske – u čitanju. Nekada dio Sovjetskog Saveza, sada nadmašuje zemlje sa znatno većim populacijama i budžetima.
Postoji više razloga za uspjeh Estonije, ali njeno prihvatanje svega digitalnog posebno je izdvaja. Dok Engleska i druge zemlje ograničavaju upotrebu telefona u školama, zabrinute da to narušava koncentraciju i mentalno zdravlje, estonski nastavnici aktivno ohrabruju učenike da telefone koriste kao alat za učenje.
Škole u Estoniji se sve više okreću vještačkoj inteligenciji
Sada Estonija pokreće nacionalnu inicijativu pod nazivom „AI Skok“ (AI Leap), koja bi, kako tvrde, trebalo da opremi učenike i nastavnike „svjetski poznatim alatima i vještinama vještačke inteligencije“. U toku su pregovori o licencama sa kompanijom OpenAI, što će Estoniju učiniti svojevrsnim „poligonom“ za upotrebu AI u školama.
Cilj je da se do 2027. omogući besplatan pristup najnaprednijim alatima za učenje baziranim na vještačkoj inteligenciji za 58.000 učenika i 5.000 nastavnika, počevši od šesnaestogodišnjaka i sedamnaestogodišnjaka ovog septembra.
Nastavnici će biti obučeni za korišćenje ove tehnologije, sa fokusom na samostalno učenje i digitalnu etiku, kao i na obrazovnu jednakost i pismenost u oblasti AI. Zvaničnici kažu da će time Estonija postati „jedna od najpametnijih nacija kada je riječ o upotrebi AI, a ne samo tehnološki najnaprednija“.
Kristina Kalas, ministarka obrazovanja i istraživanja Estonije, rekla je tokom posjete Londonu na Svjetskom obrazovnom forumu: „Znam za skepticizam i oprez mnogih evropskih zemalja kada su u pitanju ekrani, mobilni telefoni i tehnologija. Ali, u slučaju Estonije, društvo je generalno mnogo otvorenije i sklonije korišćenju digitalnih alata i usluga. Nastavnici nisu izuzetak.“
U školama nema zabrane korišćenja mobilnih telefona
Kalas je istakla da u školama u Estoniji nema zabrane mobilnih telefona. Naprotiv: pametni telefon se vidi kao sastavni dio uspješne digitalne obrazovne politike Estonije. „Iskreno, nisam čula da ima problema zbog toga“, rekla je ona.
– Škole same postavljaju pravila, koja se poštuju na lokalnom nivou. Mi koristimo mobilne telefone za učenje – rekla je Kalas.
Dodala je: „Imamo lokalne izbore u oktobru ove godine. Na tim izborima šesnaestogodišnjaci mogu da glasaju, i to onlajn – putem svojih mobilnih telefona. Zato želimo da koriste telefone za obavljanje svoje građanske dužnosti, za učešće u izborima, za dobijanje informacija i za analizu političkih platformi.
– Bilo bi zaista čudno da im ne dozvolimo da koriste telefone u školama, u obrazovne svrhe. To bi bila vrlo zbunjujuća poruka za šesnaestogodišnjake – da mogu da glasaju onlajn, ali ne i da koriste ChatGPT na svom telefonu za učenje.
Kalas je naglasila:
– Mi ne zabranjujemo. Dali smo smjernice, posebno za mlađu djecu – mlađu od 12 ili 13 godina – kada je riječ o tome kako bi trebalo ili ne bi trebalo koristiti mobilne telefone, ali većina škola to reguliše sama.
One su to regulisale tako da se mobilni telefoni ne koriste tokom odmora, a na časovima se koriste samo kada nastavnik zatraži da se izvade, jer postoji neki zadatak ili vežba koja se radi uz pomoć telefona.
“Sve škole od devedesetih povezane na internet”
Umesto da pokušava da se odupre novoj tehnologiji, Estonija ju je prihvatila. Još 1997. godine država je uložila ogroman novac u računare i infrastrukturu kao dio svog programa „Tigrov skok“ (Tiigrihüpe). Sve škole su tada brzo povezane na internet. Danas se pametni telefoni i vještačka inteligencija vide kao sljedeći korak.
Kalas govori o „AI revoluciji“ koja znači kraj domaćih eseja, oproštaj od modela učenja zasnovanog na pamćenju/ponavljanju/primjeni, koji je trajao stotinama godina, i prelazak na usmena ispitivanja. Izazov je razvijanje viših kognitivnih sposobnosti kod mladih, jer sve ostalo AI može da uradi bolje i brže.
– To je pitanje hitnosti – rekla je.
– Suočeni smo sa evolutivnim, razvojnim izazovom. Ili ćemo evoluirati u bića koja brže i dublje razmišljaju, ili će tehnologija preuzeti našu svijest.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu