Ove tehnologije, kao primjer velikih jezičkih modela (Large Language Model LLM) kao što su OpenAI, ChatGPT, i DeepSeek mogu da generišu tekst, slike, video zapise i sintetičke glasove, omogućavajući izvanrednu kreativnost, ali i otvarajući vrata za zloupotrebu. Zlonamjerni akteri, uključujući političke protivnike i strane protivnike, mogu da iskoriste vještačku inteligenciju da manipulišu javnim percepcijama, šire dezinformacije i poremete izborne procese, što predstavlja značajnu prijetnju demokratskim sistemima.
Generativna AI je već počela da utiče na politička zbivanja. Na primjer, tokom predsjedničke trke u SAD 2024. lažne slike generisane vještačkom inteligencijom preplavile su društvene medije, stvarajući konfuziju i narušavajući povjerenje u izborni proces. Ličnosti visokog profila, uključujući novoizabranog predsjednika, dijelile su sadržaje generisane vještačkom inteligencijom, kao što je izmišljena slika Tejlor Swift koja podržava njegovu kampanju.
Ovakvi primjeri naglašavaju kako sadržaj generisan vještačkom inteligencijom može da pojača dezinformacije, izobliči javni diskurs i potkopa povjerenje u demokratske institucije. Izazov leži u brzini i razmeri na kojoj alati veštačke inteligencije mogu da proizvode i šire obmanjujući sadržaj, nadmašujući i državni nadzor i kapacitet društva da reaguje. Političarke se, posebno, suočavaju sa povećanim rizicima zbog rodnih dezinformacija i društvenih predrasuda, što pogoršava reputaciju i uznemiravanje na internetu.
Štaviše, širenje medija generisanih vještačkom inteligencijom stvara zagađeno informaciono okruženje, što otežava razlikovanje autentičnog i manipulisanog sadržaja. Ova erozija povjerenja prijeti da demokratske sisteme učini ranjivijim na spoljno miješanje i unutrašnje podjele. Autoritarni režimi takođe koriste vještačku inteligenciju da ojačaju digitalni autoritarizam, kako na domaćem, tako i na međunarodnom planu.
Zemlje poput Kine, Rusije i Irana eksperimentišu sa generativnom veštačkom inteligencijom kako bi manipulisale informacionim prostorima i podrivale demokratije. Kineska inicijativa Digitalni put svile, na primer, izvozi digitalni autoritarizam u zemlje u razvoju, šireći tehnologije nadzora i represiju vođenu veštačkom inteligencijom. U istočnom susedstvu EU, zemlje poput Gruzije i Ukrajine suočavaju se sa hibridnim pretnjama i kampanjama dezinformacija koje generiše vještačka inteligencija sa ciljem da destabilizuju društva i ometaju izbore.
Da bi se suprotstavili ovim izazovima, neophodan je višestruki pristup. Vlade moraju da donesu snažne politike za regulisanje sadržaja generisanog veštačkom inteligencijom, kao što je obavezna tehnika digitalnog žiga za identifikaciju medija. Zakon EU o veštačkoj inteligenciji i kalifornijski zakon o standardima porekla digitalnog sadržaja su koraci u ovom pravcu, ali je za efikasno upravljanje potrebno globalno usklađivanje standarda.
Tehnološke kompanije takođe igraju ključnu ulogu u razvoju alata za otkrivanje i praćenje sadržaja generisanog vještačkom inteligencijom dok kampanje za podizanje svjesti javnosti i programi digitalne pismenosti mogu da edukuju građane da identifikuju i odole se dezinformacijama.
Inicijative kao što je Google-ova kampanja za „prebunking”, koja obrazuje glasače o taktikama manipulacije, i finski nacionalni programi AI pismenosti pokazuju važnost kombinovanja tehničkih, obrazovnih i regulatornih intervencija.
Bez takvih napora, demokratije će ostati ranjive na remetilačku moć vještačke inteligencije. Sveobuhvatna strategija za čitavo društvo ključna je za očuvanje izbornog integriteta, podsticanje digitalne kompetencije i jačanje nacionalne bezbjednosti suočenih sa evoluirajućim pretnjama vještačke inteligencije. Budućnost je već tu, piše Telegraf.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu