Svijet

Bukte varnice između 2 pokretačke sile EU: Njemačka se okreće Istoku, Francuska u panici (FOTO)

Poslije pojačanih tenzija u odnosima Njemačke i Francuske, kancelar Olaf Šolc i predsjednik Emanuel Makron na sastanku u Parizu u srijedu imaju priliku da poprave odnose dvije zemlje koje su pokretačka snaga Evropske unije.

Bukte varnice između 2 pokretačke sile EU: Njemačka se okreće Istoku, Francuska u panici (FOTO)
FOTO: CHRISTOPHE PETIT TESSON/EPA

Dok su ruska invazija na Ukrajinu i energetska kriza naglasili razlike između dvije zemlje, u Francuskoj postoji dublja zabrinutost da se Berlin sve više okreće ka istoku Evrope, što bi moglo da poveća dominaciju Njemačke, pišu svjetski mediji, prenosi Blic.

Кrhki odnosi

Između Pariza i Berlina se uvijek mogu očekivati trzavice kada novi lideri preuzimaju vlast, ali deset mjeseci nakon što je Šolc postao njemački kancelar, odnos dvije zemlje koji je u srcu EU krhkiji nego što je ikada bio, ocjenjuje Tajms.

Ruska invazija na Ukrajinu i energetska kriza samo su zaoštrili razlike, razbijajući nade da će, kako piše londonski list, doći do resetovanja poslije godina nategnutog partnerstva između kancelarke Angele Merkel i predsjednika Nikole Sarkozija, Fransoa Olanda i Makrona.

Šolc u srijedu dolazi u Jelisejsku palatu u pokušaju da umiri Makrona nakon, ističe Tajms, ljutite francuske reakcije na niz njemačkih inicijativa, s kulminacijom u paketu Berlina od 200 milijardi evra za ublažavanje posledica skoka cijene energije po svoje stanovništvo i kompanije, što bi moglo da poremeti tržište EU.

Pročitajte još

Makron je na samitu EU prošle nedjelje javno izrazio svoje nezadovoljstvo, rekavši da “nije dobro ni za Evropu ni za Njemačku da se ona sama izoluje” protiv ograničenja cijene gasa. On je potom, nakon što je u Briselu postignut kompromis, ublažio svoje izjave, rekavši da je normalno da dvije zemlje nemaju uvijek iste stavove.

Rat u Ukrajini i revitalizacija NATO su zasad potopili Makronov projekat evropske “strateške autonomije” sa sopstvenom vojskom. Šolcova vlada, ističe list, preferira NATO i naljutila je Pariz izbjegavanjem zajedničkih projekata raketne odbrane, kao i izgradnje budućeg evropskog borbenog aviona i tenka.

Gasovod BarMar

Кomentatori u Francuskoj su zabrinuti da se težište Evrope pomjera ka istoku, nakon što je Njemačka počela da popravlja odnose sa susjedima iz bivšeg sovjetskog bloka koje je zanemarivala dok je razvijala komercijalne veze sa Rusijom, ukazuje Tajms.

FOTO: OLIVER BUNIĆ / RINGIER
FOTO: OLIVER BUNIĆ / RINGIER

Evropska politika kao fudbal

Na prošlonedjeljnom samitu evropskih lidera francuski predsjednik je nadigrao Šolca, primoravši njemačkog kancelara na defanzivu, ali ostaje uzvratni meč, ističe Politiko.

Makron je na početku samita rekao novinarima da je Berlin “izolovan” u svom protivljenju privremenom ograničenju cijene gasa, što je Francuska zagovarala kao način da se obuzda energetska kriza u EU i, ukazuje Politiko, izolovani Nijemci su na kraju pustili. Francuski predsjednik je takođe iskoristio samit u Briselu da sruši nade Nemačke u izgradnju gasovoda Midkat za koji se Berlin nadao da bi preko Španije i Francuske mogao da dovede dodatni gas iz sjeverne Afrike.

FOTO: 
LUDOVIC MARIN / POOL/EPA
FOTO: LUDOVIC MARIN / POOL/EPA

Umjesto Midkata, Francuska, Španija i Portugal su najavile “koridor zelene energije” između Barselone i Marseja, podmorski gasovod BarMar. Teorijsko vrijeme svakako dobija ono što želi – Španci i Portugalci bolje energetske veze sa ostatkom EU, a njemački gasovod – ali je problem u vremenu. Njemačka želi nešto što bi moglo da dovede gas za osam ili devet mjeseci, dok je projekat BarMar tek u povoju.

Francuska je pobijedila u toj utakmici, ali je revanš već planiran za ovu nedjelju kada Šolc dolazi u Pariz, ističe Politiko, dodajući da Makron, taktičar koji uživa u političkim poenima, ne može da garantuje pobjedu u revanšu protiv svog kolege.

Кada se razgovor vrati na odbrambena pitanja, Pariz bi mogao da bude u defanzivi, posebno u očima Amerike koja poziva Evropljane da pojačaju odbranu pred prijetnjom iz Rusije.

Francuska će, piše portal, vjerovatno zaostati za Berlinom koji je počeo da ozbiljno povećava izdvajanja na odbranu. Njemački vojni budžet od 50 milijardi evra, koji će biti dopunjen specijalnim fondom od 100 milijardi evra za naoružanje, veći je od francuske 44 milijarde evra. Šolc se uz to obavezao da će ispuniti cilj NATO za odvajanje najmanje dva odsto BDP na odbranu, što bi dugoročno moglo da znači 80 milijardi evra.

Tako da će, zaključuje Politiko, evropska politika vjerovatno završiti kao fudbal – 22 čoveka jure loptu 90 minuta i, na kraju, Nijemci pobjede.

Dublje brige Francuske

S druge strane, ocjenjuje Fajnenšl tajms, sastanak Šolca i Makrona je prilika da se uspostavi odnos dvije zemlje. Tenzije između Francuske i Njemačke ogoljene na samitu EU izazvale su zabrinutost da dvije zemlje neće moći da prevaziđu svoje razlike kao u prošlosti, ukazuje britanski list, ističući da spor oko ograničenja cijene gasa samo jedan u nizu.

Berlin i Pariz bi obično bili u bliskoj koordinaciji uoči samita i njihova usaglašena pozicija bi bila mapa puta za EU. Ali, ovog puta nije bilo takve diplomatije pošto su se dvije zemlje sukobile oko niza pitanja.

Razmjere nesloge otkrivene su takođe prošle nedjelje kada je odložen zajednički sastanak francuskog i nemačkog kabineta, koji je trebalo da se održi 26. oktobra. Zvaničnici su okrivili tijesne rasporede ministara, ali su obje strane privatno priznale da su potrebni dodatni razgovori.

FOTO: 
HANNIBAL HANSCHKE/EPA
FOTO: HANNIBAL HANSCHKE/EPA

Umjesto toga, Makron i Šolc će imati radni ručak u Parizu s malom grupom pomoćnika. Glavne teme bi trebalo da budu pitanja odbrane i energetike, mada je izvor iz Jelisejske palate rekao da Pariz želi da širi diskusiju za usaglašavanje zajedničke vizije francusko-njemačkih odnosa.

Mada se kao izvor tenzija navodi ruska invazija na Ukrajinu, koja je dovela francusku i njemačku ekonomiju pod ogroman pritisak, u Parizu postoji dublja zabrinutost od kratkoročnih briga oko ruskog rata i njegovog ekonomskog uticaja. Sumnje se uvlače u sveukupne odnose Francuske s Njemačkom, kako raste strah da Berlin želi da pomjeri svoj fokus na istoku, što bi dugoročno moglo da ojača dominaciju Njemačke u Evropi.

– Francuzi se brinu da će Njemačka na kraju postati bliža istočnoj Evropi, s potencijalnim članicama EU poput Ukrajine i zemalja Zapadnog Balkana, nego Francuska – rekao je Džejkob Ros, naučni saradnik u Njemačkom savjetu za spoljne odnose.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu