Pretpostavka je da je početkom 15. vijeka, u vrijeme vladavine Stefana Lazarevića ova Svetinja zapravo obnovljena.
Budući da crkva ima značajne karakteristike raške, a ne moravske škole srpske arhitekture, to je i pomenuto viđenje upravo na tome najprije i zasnovano.
Ipak, tek se u drugoj polovini 16. vijeka, tačnije 1560. godine manastir Tresi, odnosno manastir Svetih arhanđela pominje u turskim spisima. Prema podacima iz tog turskog deftera, 12 je kaluđera u to doba boravilo u manastiru Tresije.
Odlazak monaha
Sama činjenica da je manastir Tresije brojao toliko monaha u mračnim vremenima nacionalne istorije, kada su Srbijom vladali Turci, sasvim jasno govori o tome koliki je zapravo značaj ova Svetinja u to doba imala.
Poznato je i da su tokom 17. vijeka monasi napustili manastir, te da su se uputili u manastire na Fruškoj gori. U prvim decenijama tog vijeka, tresijski monasi su sa sobom ponijeli mnoge relivije, pa i jedan psaltir. Srednjevjekovni molitvenik je utočište pronašao u fruškogorskom manastiru Hopovo, ali se danas nalazi daleko i od toga i od manastira Tresije.
Zapravo se psaltir iz Tresija čuva danas u bilioteci manastira Hilandar na Svetoj gori u Grčkoj.
Obnova manasira
Na ploči izrađenoj od kamena, koja se nalazi danas u priprati crkve posvećene Svetim arhangelima, može se pročitati da je bratstvo uz pomoć Visariona, tadašnjeg igumana manastira Rakovica, sada već daleke 1709. godine obnovilo Tresije.
No, istorijske prilike, čini se, nisu naročito išle na ruku ovoj Svetinji, pa je manastir zapustio i bio značajno oštećen. Neposredno pred početak Drugog svjetskog rata, tadašnji patrijar Varnava, uz pomoć Momira Korunovića, arhitekte, započinje obnovu Tresija. Početak rata omeo ih je u tom poduhvatu, ali i smrt patrijarha.
Uravo zahvaljujući kasnijoj obnovi, nikla je potpuno nova Svetinja, izgrađena na temeljima prvobitne, od koje je danas očuvan samo prizemni pojas, prenosi Telegraf.rs.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu