Kako je propisano Zakonom o biračkim spiskovima, usvojenim 11. avgusta 1945. godine, glasati su mogle sve punoljetne državljanke Jugoslavije, ravnopravno kao i svi muškarci koji su napunili 18 godina.
Čak su i maloljetne žene imale pravo glasa, ako su bile u partizanima. Isto pravilo je važilo i za njihove ratne drugove.
– Pravo glasa imaju svi muški i ženski državljani Jugoslavije, koji su navršili 18 godina, svi vojnici Jugoslovenske armije, kao i svi bivši borci Narodno oslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije, bez obzira na godine starosti – navodi se u članu 3. ovog zakona.
Mada je i u doba Kraljevine Jugoslavije bilo istaknutih žena, koje su se borile za pravo glasa, ipak su ključnu pobjedu u ovoj borbi odnijele partizanke.
Posebnu ulogu u tome imao je Antifašistički front žena, čuveni AFŽ, koji je osnovan 1942. godine u Bosankom Petrovcu.
Na osnivačkom kongresu AFŽ govorio je Josip Broz Tito, koji je istakao da je ponosan što je na čelu armije u kojoj ima ogroman broj žena.
-Žene u toj borbi po svom heroizmu, po svojoj izdržljivosti, na prvom mjestu i u prvim redovima i svim narodima Jugoslavije čini čast što imaju takve kćeri – rekao je Tito.
Prva predsjednica AFŽ bila je Kata Pejnović, partizanka iz jednog sela u Lici, koja se i sama izjašnjavala kao seljanka.
U osnivanju AFŽ značajnu ulogu su imale i Banjalučanke, narodne heroine Jugoslavije, Rada Vranješević i Vahida Maglajlić.
Vahida Maglajlić se kao liderka “Ženskog pokreta” još tridesetih godina prošlog vijeka zalagala da se ženama prizna pravo glasa i pravo na obrazovanje.
Ipak, Vahida i Rada nisu dočekale da glasaju: obje su poginule u ratu.
Zanimljivo je da je Jugoslavija ženama dala puno pravo glasa, prije nego neke evropske zemlje koje slove kao bastioni demokratije.
Tako su u Francuskoj žene dobile puno pravo glasa 1945. godine, kad i Jugoslovenke, dok u Belgiji žene imaju pravo glasa tek od 1948., a u Grčkoj od 1952. godine.
Poseban slučaj je Švajcarska, koja se decenijama otimala modernim trendovima u oblasti ljudskih prava, pa su na federalnom nivou Švajcarkinje mogle glasati tek od 1971. godine, ali su se neki kantoni i dalje čvrsto držali muške dominacije.
Tek 1990. godine švajcarski Savezni ustavni sud je primorao Kanton Apencel Ineroden da ženama prizna pravo glasa i tada je i u Švajcarskoj ova priča završena.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu