Veliki londonski smog, kako je nazvan, odnio je na hiljade žrtava i izazvao oboljenja kod najmanje 100.000 ljudi, a na početku ga vlasti nisu shvatale ozbiljno.
Početkom decembra 1952. godine London je zahvatilo neuobičajeno hladno vrijeme i ljudi su sve više grijali spaljivanjem velike količine uglja.
Poslijeratni ugalj, koji se koristio u Velikoj Britaniji, bio je niskog kvaliteta i pun sumpora (sličan lignitu), dok je kvalitetniji ugalj (poput antracita) obično bivao izvožen kako bi se otplatila dugovanja iz Drugog svjetskog rata. Tako su Britanci grijanjem stvarali dim sa velikom količinom sumpor-dioksida.
Pored toga, bilo je zagađenja i dima iz vozila posebno iz parnih lokomotiva i autobusa na dizel, koji su zamenili nedavno napušteni sistem električnih tramvaja. Ostali industrijski i komercijalni izvori takođe su doprinijeli zagađivanju vazduha.
Onda se 4. decembra nad Londonom slegao anticiklon, a kako nije bilo vjetra, nastala je temperaturna inverzija – hladan vazduh je bio u nižim predjelima, zarobljen ispod višeg sloja toplog vazduha.
Sljedećeg dana rezultat je bio taj da je magla, pomiješana sa dimom iz kućnih i industrijskih dimnjaka, česticama poput onih iz izduvnih gasova motornih vozila i drugih zagađivača, kao što je sumpor-dioksid, formirala postojani žućkasto-zelenkasti smog, koji je sljedećeg dana obavio čitav London.
To isprva nikog nije čudilo – London je poznat po magli, a ni smog nije bio ništa novo. Naime, sama riječ “smog” kovanica je engleskih riječi “smoke” što znači dim i “fog”, što znači magla, a nastala je početkom 20. vijeka.
Ali ovakav smog ni Englezi nisu nikada ranije vidjeli, a onda je uslijedilo ono najgore.
Najranjiviji stanovnici – djeca, stariji ljudi i hronično bolesni, brzo su se razboljeli i umirali. Tada su shvatili da je taj smog toksičan, ali je tek kasnije utvrđeno kolike su zapravo bile razmere smoga koji je zbog boje nazivan i “velikom supom od graška”, a ispostavilo se da je sadržao otrovnu sumpornu kiselinu.
(Blic)
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu