Davna 1898. godina ostaće zapamćena u istoriji kao prekretnica za Kraljevinu Havaje, gubitak nezavisnosti i priključivanje SAD.
Posljednje godine monarhije se vežu i za sudbinu princeze Kailani, ćerke havajske princeze Miriam Likelike i škotskog preduzetnika Arčibalda Skota Kleghorna. Njena inteligencija i odlučnost da očuva havajsku monarhiju deklarisaće je kao narodnu junakinju za borbu svog naroda.
Djetinjstvo
Rođena kao Viktorija Kailani 16. oktobra 1875. godine na Havajima bila je posljednji prestolonasljednik havajske krune. Ime je dobila po engleskoj kraljici Viktoriji i njenoj tetki po majci Ani Kailani, koja je umrla mlada. Ime Kailani na havajskom znači “najviša tačka neba”.
Ova dva imena koja dobija na samom rođenju odrediće njenu životnu putanju, jer će ostati rastrgana između dva ostrva i dvije kraljevine, kako to obično biva sa djecom iz mješovitih brakova.
Prvih 11 godina života provodi na Havajima zajedno sa majkom, koja se iznenada razboljela i umrla. Postoji jedna legenda koja kruži u havajskom narodu u kojoj je majka princeze Kailani vidjela veliko jato jarko crvenih riba pred svoju smrt i prorekla sudbinu svojoj ćerki da nikad neće naslijediti krunu, te da će umrijeti mlada.
Odlazak u Britaniju
Poslije smrti njene majke brigu o princezi preuzima njen otac. Princeza Kailani je u tom trenutku bila druga po redu za tron, poslje svoje tetke Kapi’olani, kraljice Havaja, koja je bila bez potomaka. Očekivalo se da će mlada princeza postati kraljica Havaja i naslijediti sve kraljevske dužnosti.
Princezin otac i tadašnja kraljica Havaja odlučili su da bi bilo najbolje da je pošalju na školovanje u Veliku Britaniju i da je pripreme za kraljevske dužnosti. Navršivši 13. godinu ukrcava se na brod koji plovi do San Franciska, zatim putuje vozom do Čikaga, nastavlja do Njujorka i ukrcava se na brod koji polovi do Velike Britanije.
Školovanje nastavlja u Northamptonširu, gdje dobija privatno obrazovanje. Kako se po dokumentima saznaje, ona se izrazito odlikovala kao odličana učenica postižući uspjehe u latinskom, literaturi, matematici, istoriji, njemačkom i francuskom. Pohađala je časove tenisa i kriketa, gdje je takođe nizala uspjehe.
Tokom školovanja u Britaniji upoznaje veliki broj eminentnih ljudi poput pejsažnog slikara Džoseva Dvajta Stronga i Isabelu Strong, koji su uticali na princezin izlet u svijet slikarstva. Njen talenat za slikarstvo može se vidjeti na slici “Makovi”, naslikanoj 1890. godine.
Tokom tih godina putuje u Škotsku i Francusku, učeći osnove slikarstva.
Poznanstvom sa Izabel Strong širi krug ljudi, gdje dolazi do upoznavanja sa Izabelinim očuhom, škotskim piscem Robertom Luisom Stivensonom, poznatim po noveli “Ostrvo sa blagom”. Prijateljstvo princeze Kaiulani i škotskog noveliste prerasta u nešo više, a jednom prilikom posvećuje joj i pjesmu u kojoj je naziva “ostrvskom ružom”.
Borba za monarhiju
Godine 1892. seli se u Brajton, na jug Engleske, i nastavlja sa školovanjem duže nego što je planirano. Tokom 1893. godine planirala se posjeta kraljici Viktoriji, ali zbog događaja koji su se tada dešavali na Havajima, u kojima je kraljica svrgnuta, a havajska monarhija ukinuta, njeni savjetnici se odlučuju na otkazivanje svih zakazanih posjeta.
Odlučuje da se vrati na Havaje kako bi pomogla tetki i svom narodu. Upućuje nekoliko molbi tadašnjem američkom predsjedniku Groveru Klivlendu, koji to iznosi pred Kongres, ali ne dolazi do reakcije na njene napore da spriječi aneksiju Havaja.
Američka štampa protiv princeze
Tokom godina borbe za monarhiju princeza Kailani doživljava pravi novinarski linč. Američka štampa je više puta u svojim naslovima naziva pogrdnim nazivima za pripadnike meleza, kao što su “crna”, i tako širi govor mržnje prema drugim rasama.
Američka propaganda je razvila veliku mržnju čak i prema drugoj polovini njenog porijekla koje vodi od oca koji je Britanac, plašeći se eventualnog pripajanja Havaja Kraljevstvu Velike Britanije.
Aneksija Havaja
Princeza se odlučuje za povratak u Englesku gdje dovršava svoje školovanje. Međutim, prima tragične vijesti o prijatelju Robertu Luisu Stivsonu, njenoj polusestri Eli Klegenhorn, kao i engleskom staratelju Teofilu Harisu Dejvisu, da su preminuli i da je uspostavljena Republika Havaji.
Ganuta takvim vijestima, njeno zdravlje se drastično pogoršava i u takvom zdravstvenom stanju se ponovo vraća na Havaje.
Povratak na Havaje samo je pogoršao njeno zdravstveno stanje. Bila je okupirana mnogobrojnim banketima na čemu je insistirao njen otac. Na dan kad su Havaji pripojeni kao teritorija SAD 12. avgusta 1898. godine princeza Kailani i njena tetka, posljednji monarh Kraljevine Havaja, oblače pogrebnu odjeću u znak protesta, a ona izjavljuje: “Bilo je dovoljno teško izgubiti tron, ali beskonačno gore da se zastava spusti”.
Njeno zadnje pojavljivanje u javnosti bilo je na banketu 20. oktobra 1898. godine, priređenom u čast aneksije.
Tragična sudbina
Posljednje dane života provodi u prirodi, sa životinjama, daleko od očiju javnosti. Krajem 1898. godine, jašući na konju u planinama Havaja, zahvata je oluja, nakon čega dobija groznicu i upalu pluća. Umire 6. marta 1899, u 23. godini života, od posljedica reumatske groznice.
Proročanstvo njene majke se ostvarilo, njena ćerka je rano preminula, nikada ne postavši kraljica.
Kult princeze
Ova princeza je inspirisala mnoge reditelje da ekranizuju njenu tragičnu sudbinu, a jedan od njih je britanski redatelj Mark Forbi, koji 2007. godine započinje snimanje filma vrijednog devet miliona dolara pod prvobitnim naslovom “Varvarska princeza”. Premijera filma održana je 16. oktobra 2009. godine u okviru havajskog filmskog festivala u Honolulu. Naslov filma je izazvao veliku kontroverzu i podijeljene kritike, ali kako je potražnja za filmom bila velika mijenjaju naslov filma u “Pirinceza Kailani”.
Danas postoji veliki projekat pod nazivom “Kailani”, započet 2007. godine, nakon završetka velikog petogodišnjeg istaživanja princezinog života. Cilj tog projekta je širenje dualne kulture i njenog nasljeđa za narod Havaja.
Ova princeza ne samo da je bila borac za svoj narod i monarhiju nego je ostala zapamćena i kao prvi ženski surfer u istoriji, o čemu svjedoči njena daska koja se danas čuva u Biskup Muzeju, službenom muzeju prirode i istorije Havaja.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu