Slučaj “Kneževo“ je stigao do Agencije za javne nabavke BiH, a povezan je i sa tužbom za klevetu i krivičnom prijavom zbog jedne objave na Fejsbuku.
Uz to, poznavaoci prilika tvrde da je Kneževo samo jedan od primjera koji ukazuje na sumnjive aranžmane u ovoj oblasti.
O čemu se, zapravo, radi? Mroslav Rakita, osnivač firme „Dinarika“ d.o.o. Banjaluka, tvrdi da je tender koji je raspisala opština Kneževo „uštimovan“ tako da eliminiše konkurenciju i pogoduje samo jednom ponuđaču – banjalučkom preduzeću „Šuma plan“.
– Posao, prema tom tenderu, može dobiti samo firma koja je u protekle 3 godine imala bar jedan ugovor za izradu šumsko privredne osnove vrijedan najmanje 68.300 KM. Mi smo osnovani krajem prošle godine i ne možemo to imati. To bi bilo kao da na konkursu za posao od kandidata koji ima 25 godina traže 10 godina radnog iskustva – kaže Rakita za Srpskainfo.
Slučajem “Kneževo” se bavio i portal „Pratimo tendere“, koji takođe ističe sumnju u pogodovanje „Šuma planu“ kroz eliminacione uslove.
– Trenutno u Republici Srpskoj licencu za obavljanje projektantskih radova u šumarstvu, koja je uslov za obavljanje radova koji su predmet postupka nabavke, posjeduju četiri preduzeća, od kojih tri ne ispunjavaju navedene uslove – navode na ovom portalu.
Prema listi Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS, koja je dostupna javnosti, za ove poslove licencu imaju „Šuma plan“, Šumarski fakultet Banjaluka, Istraživačko razvojni i projektni centar (IRPC) „Šuma RS“ i „Dinarika“.
Da li su uslovima tendera zaista isključeni svi osim jednog?
Kako nezvanično saznajemo, Šumarski fakultet ne ispunjava navedeni uslov, jer se posljednjih godina nisu bavili izradama šumsko privredne osnove.
Da li taj uslov ispunjava IRPC „Šuma RS“ i da li su oni uopšte zainteresovani za posao u privatnim šumama, nismo uspjeli saznati. Rukovodilac istraživačkog centra je odbio da govori za Srpskainfo, uz obrazloženje da se javimo “u toku radnog dana”.
Bilo kako bilo, tenderski postupak je obustavljen, jer je upućena žalba Agenciji za javne nabavke BiH, koja treba da raščivija cijeli slučaj.
Direktor firme „Šuma plan“ Duško Topić, šumarski inženjer sa dugogodišnjim iskustvom na sličnim poslovima, za Srpskainfo kaže da su i prigovori Miroslava Rakite i navodi iz žalbe Agenciji „čista glupost“.
– Kako nema konkurencije? Zar stvarno mislite da Šumarski fakultet ili „Šume RS“ ne ispunjavaju navedene uslove? Uostalom, tender nije ograničen na Republiku Srpsku, imate u BiH 10 preduzeća koja se bave projektovanjem u šumarstvu, a imate ih i u regionu – tvrdi Topić.
Problem je, međutim, što se u tenderu traži da ponuđač ima licencu Ministarstva poljoprivrede RS, a to nemaju firme izvan Srpske.
Ipak, Topić tvrdi da su uslovi koji se traže na tenderu u Kneževu „normalni, uobičajeni i u skladu sa zakonom“, a da se buni samo Rakita, koji „na silu“ hoće da dobije poslove.
– On hoće da dobije taj posao, iako je nedavno osnovao firmu i nema nijednog zaposlenog – tvrdi Topić.
Na ove optužbe Rakita odgovara da ima 4 zaposlena šumarska inženjera i da se to može provjeriti preko Poreske uprave RS. Da je tako i sami smo se uvjerili uvidom u dokumentaciju.
– Uostalom, mi samo tražimo da učestvujemo na tenderima, a ne da dobijemo poslove – poručuje Rakita.
U šumarskim krugovima vlasnik „Šuma plana“ Duško Topić slovi kao dobar stručnjak, ali i kao čovjek vješt u sklapanju poslova, šta god to značilo. Izvori Srpskainfo tvrde da on „prolazi“ na najmanje 90 odsto tendera u Srpskoj.
Na pitanje da li je tako zato što je najbolji ili zato što zna da se „dogovara“ sa onima koji raspisuju tendere, Topić ima spreman odgovor.
– Ma pustite te priče. Moja firma radi samo 30 odsto poslova u RS, većina naših poslova je u Federaciji BiH i u regionu. Šta mislite, da i tamo imam prijatelje, s kojima se dogovaram – kaže Topić.
Načelnik opštine Kneževo Goran Borojević, koji je takođe šumarski inženjer i dobro poznaje materiju, ne uzbuđuje se mnogo zbog gužve oko tendera.
– Šumsko privredna osnova se radi svakih 10 godina, i pošto ona u Kneževu ističe krajem 2024, posavjetovali smo se sa kolegama iz drugih opština i raspisali tender na sličan način kao i oni. Ako je bilo propusta, mi ćemo ih otkloniti. Možda smo pogriješili, ali ništa nismo namjerno štimovali – kaže Borojević za Srpskainfo.
Međutim, nekoliko poznavalaca prilika u šumarstvu u Republici Srpskoj za Srpskainfo ocjenjuju da je problem sa „inventurom“ u privatnim šumama upravo taj, što opštine ovaj posao shvataju olako, a potencijalnim „izvođačima radova“ to je prilika za ne baš izdašnu, ali laku zaradu.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu