Radi se o nagradi Eparhije kruševačke za filmsko ostvarenje posvećeno Dušanu Subotiću, svešteniku stradalniku iz Gradiške kojeg su ustaške vlasti NDH likvidirale u Banjaluci 5. maja 1941. godine, zajedno sa Vladikom banjalučkim Platonom.
Proto i narodni poslanik Dušan Subotić spada u red narodnih prvaka koje je Austrija, 1914. godine, radi njegovog istaknutog prosvjetno kulturnog rada, koji je odisao prekaljenim srpstvom i slavenstvom, osudila na 14 godina robije. Dvije godine kasnije optužen je i osuđen u Veleizdajničkom procesu u Banjaluci, a kaznu je izdržavao u Zenici. Progoni i optužbe su još više učvrstili protin ugled u srpskom narodu koji ga je 1920. izabrao za poslanika u Ustavotvornoj skupštini Kraljevine SHS, dva puta uzastopno.
O tome u filmu svjedoče važne ličnosti, ali i glumci u igranim scenama, kako bi film novim generacijama približilo ulogu i protin doprinos otporu Srba protiv okupatora.
– Film „Gradiški proto” je odabran među devet dokumentaraca prikazanih u kruševačkom Kulturnom centru. To je veliko priznanje za cijelu ekipu, za „Zavičajni muzej” iz Gradiške koji je producent filma, za glumce, Draška Vidovića režisera i scenariste igranih scena i brojne saradnike. Grad Kruševac bio je odličan domaćin festival „Snažni duhom”, potvrdivši svoju istorijsku ulogu u pravoslavlju – kaže Milan Pilipović, podsjetivši na brojne festivalske programe u ovom gradu u južnoj Srbiji.
On ističe da su autori filmova iz nekoliko zemalja, Ukrajine, Bjelorusije, Rusije, Kazahstana, SAD, Engleske, Australije, Republike Srpske i Srbije zasadili i hrast na Bagdali kao trajno sjećanje na Festival pravoslavnih zemalja.
U Narodnom muzeju u Kruševcu, na svečanom zatvaranju Festivala pravoslavnog filma „Snažni duhom”, čiji je pokrovitelj grad Kruševac, a organizatori pravoslavna eparhija Kruševac, „Vifsaida” i Kulturni centar, dodjeljeno je još nekoliko nagrada.
Po mišljenju publike, najbolji film je „Sa podnožja brda” koji je proglašen i za najbolji igrani film u režiji Jane Poljaruš, Tamare Cocorije i Konstantina Kuteeva (Rusija). Za najbolji dokumentarni film proglašen je film „Kosovo, hrišćanstvo u opasnosti” reditelja Arnoa Gijona (Francuska ). Gran pri Festivala pripao je filmskom ostvarenju „Svjedoci ljubavi” rediteljke Natalije Gugujeve iz Rusije. Grad Kruševac i Kulturni centar dodjelili su Zahvalnice ukrajinskom TV kanalu „Inter” i režiserima filma „Bombe od kojih je planuo svijet”, Ani Bezljudnaji i Antonu Nikitinu. Zahvalnicu je dodjelila i Međuokružna organizacija slijepih i to režiseru Vladimiru Tjuljkinu za film „13 kilometara”.
Filip Kudrjašov, direktor festivala ističe da je ovaj festival jedinstven u Srbiji.
– Svaka godina je godina eksperimenta. Ove godine smo donijeli devet dokumentarnih i tri igrana filma koji salju snažnu poruku i svaki je, po mnogo čemu vrijedan i jedinstven. Festival „Snažni duhom” jedinstven je i zbog podsticanja razvoja stvaralaštva inspirisanog pravoslavljem, a cilj je očuvanje najuzvišenijih moralnih vrijednosti društva, ljubav prema Otadžbini i njegovanje porodice – kazao je Kudrjašov koji je, poslije petodnevnih projekcija i programa, zatvorio ovaj festival.
Na svečanosti u „Narodnom muzeju” učestvovali su dječji hor kruševačkog Kulturnog centra pod upravom Violete Jovanovske i ruska pjevačica Olga Masaljska.
Filmovi
Na festivalu u Kruševcu, osim nagrađenih filmova nominovani su i „13 kilometara“ iz Kazahstana, reditelja Vladimira Tiulkina, „Bombe od kojih je planuo svijet” Olge Lazebnik iz Ukrajine, ruski film ,“Venera“ Ljudmile Magkejeve, „Inakinja“ Galine Adamović iz Rusije, bugarski film „Njena ispovijest“ Ivana Nićeva i film „O čemu mislim dok stojim i čuvam“ Slobodana Simojlovića iz Srbije.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu