To ističe ministarka prosvjete i kulture Natalija Trivić, koja kaže da na nivou Srpske imamo više prvačića u odnosu na prethodnu školsku godinu.
– Таčniје, upisаnо је 9.074 učеnikа, štо је zа 125 višе u оdnоsu nа brој učеnikа kојi је pоhаđао prvi rаzrеd u prеthоdnој škоlskој gоdini. Tа brојkа biće i vеćа u sеptеmbru, kаdа оčеkuјеmо dоdаtni brој upisаnih učеnikа – kaže ministarka Trivić u razgovoru za Srpskainfo.
Kakva je situacija u srednjim školama?
U prve razrede srednjih škola upisano je oko 9.000 učenika. Tu bilježimo blagi pad broja učenika prvih razreda u odnosu na prošlu školsku godinu.
Koji su razlozi smanjenje broja upisanih osnovaca ranijih godina?
Trend smanjenja stanovništva je prisutan u svim zemljama regiona, pa tako i kod nas, a uzrokuju ga stalne migracije i nižа stоpа nаtаlitеtа. Preduzeli smo brojne mjere i mislim da one konačno daju rezultate, s obzirom na povećan broj đaka prvaka. U okviru svoje nadležnosti, MPiK sprovodi niz mjera koje su, sigurno, od velike pomoći porodici.
Na šta, konkretno, mislite?
Značajno smo proširili smještajne kapacitete u predškolskim ustanovama i povećali obuhvat djece ovim programom za pet odsto, organizujemo program pripreme djece pred polazak u školu, u većini škola smo obezbijedili jutarnje čuvanje i produženi boravak za djecu mlađeg uzrasta. Finansiramo prevoz učenicima koji su udaljeni četiri i više kilometara od škole, za 45.000 osnovaca nabavili smo besplatne udžbenike, obezbjeđujemo asistente u nastavi za učenike sa smetnjama u razvoju.
Koji su strateški ciljevi ministarstva kad je riječ o obrazovanju?
Naglasak je na modernizaciji procesa nastave i opremanju informatičkom opremom škola, te organizovanju stručnog usavršavanja nastavnika. Više od 15.000 zaposlenih u osnovnim i srednjim školama prošli su veliki broj obuka s ciljem poboljšanja digitalnih kompetencija i modernizacije vaspitno-obrazovnog rada. Nastavićemo sa organizovanjem stručnih usavršavanja za vaspitno-obrazovne radnike, jer želimo da osposobimo nastavnike da koriste savremene metode i savremena nastavna sredstva u nastavi, te da njihov fokus bude usmjeren ka učeniku i tome kako se i zašto uči, a ne na sam sadržaj učenja.
Da li su u ovoj školskoj godini u osnovnim i srednjim školama predviđene neke novine?
Ove godine će u osnovnim školama biti četiri udžbenika manje, što je nastavak aktivnosti u skladu s našim nastojanjima da se smanji težina đačke torbe. Pored dosadašnjih digitalizovanih sadržaja 19 udžbenika, učenici će imati na raspolaganju i sadržaje udžbenika za četvrti razred osnovnih škola i srpski jezik i jezičku kulturu za šesti razred. Nastavljamo sa investicijama u školske objekte za šta smo u ovoj godini izdvojili 3,5 miliona KM, što za rekonstrukcije primarno područnih škola, što za početak izgradnje nove škole u Istočnom Sarajevu. Opremamo škole i potrebnom računarskom opremom, uveden je e-Dnevnik u sve srednje škole, a od septembra će im biti dostupni i svi digitalni alati koje profesori mogu koristiti prilikom pripreme i izvođenja nastave. Omogućili smo muzičkim školama, koje imaju mogućnosti, da se preregistruju u umjetničke škole i imaju dodatne smjerove, tako da ćemo u septembru dobiti prvu baletsku državnu školu u okviru Umjetničke škole „Vlado Milošević“ Banjaluka.
Kakav je plan za talentovanu djecu?
Velika pažnja biće posvećena prepoznavanju darovite djece i radu s njima po posebnim programima, što ćemo da radimo u saradnji s Društvom psihologa RS, s kojima smo potpisali protokol o saradnji. U ovoj godini smo prvi put organizovali „Talent kamp 2022“ na Jahorini za pobjednike republičkih takmičenja, s ciljem da se talentovanim i vrijednim učenicima omogući sticanje novih iskustava i znanja, kao i da ih motivišemo da nastave sopstveno usavršavanje i postizanje odličnih rezultata.
Koliko je u proteklom periodu unaprijeđena praktična nastava u srednjim školama, odnosno kod poslodavaca?
U oblasti srednjeg obrazovanja nastavljamo s razvojem dualnog obrazovanja i obezbjeđivanjem praktične nastave za učenike srednjih stručnih škola kod poslodavaca. U saradnji s poslodavcima i školama uspjeli smo da obezbijedimo praktičnu nastavu u 1.063 kompanije za 3.600 učenika. To je veliki napredak u odnosu na 2019, kada se praktična nastava odvijala u 75 privrednih subjekata. U saradnji s Republičkim pedagoškim zavodom propisan je Program obuke mentora praktične nastave po kojem Privredna komora RS sprovodi obuku mentora u preduzećima čiji je zadatak rad sa učenicima na praktičnoj nastavi. Obuku je završilo više od 110 mentora, koji su dobili status sertifikovanih mentora.
Kako ide zapošljavanje srednjoškolaca nakon odrađene praktične nastave kod poslodavaca?
U ovoj godini je zaposleno oko 50 učenika kod poslodavaca kod kojih su obavljali praktičnu nastavu, što smatramo velikim iskorakom. Intenzivno radimo na tome u saradnji sa školama, Unijom udruženja poslodavaca, Zanatsko-preduzetničkom komorom i Privrednom komorom RS. Imamo sve veći interes poslodavaca da primaju učenike na praksu u svoja preduzeća, jer su svjesni da na ovaj način obezbjeđuju sebi kvalitetan kadar. Trudimo se da podstaknemo poslodavce da srednjoškolcima koji ne namjeravaju da nastave školovanje obezbijede zaposlenje u kompanijama u kojima su pohađali praktičnu nastavu.
Koliko je ove godine investirano u objekte osnovnih i srednjih škola u RS?
U protekle četiri godine izdvojili smo više od 36 miliona KM za opremanje vaspitno-obrazovnih ustanova opremom i investicije u oblasti obrazovanja. U ovoj godini smo izdvojili dva miliona KM za sanaciju 24 školska objekta osnovnih škola. Uglavnom je mijenjana stolarija, krovovi, obnavljana fasada i sistemi grijanja. Raduje me što će učenici i nastavnici u ovim školama od septembra raditi u daleko boljim uslovima. Cilj nam je da stvorimo jednake uslove za obrazovanje u svim školama, posebno u ruralnim dijelovima RS. Kada je riječ o srednjim školama, čije je finansiranje u nadležnosti jedinica lokalnih samouprava, u 2021. i 2022. izdvojili smo oko 500.000 KM za sanaciju krovova, sistema grijanja, mokrih čvorova i adaptaciju školskih prostora.
Šta očekujete od potpisivanja Posebnog kolektivnog ugovora u oblasti obrazovanja i kulture?
Zаpоslеni u prоsvjеti i kulturi su lidеri rаzvоја RS i mоrаmо im krоz primаnjа, аli i ulаgаnjа u njihоv rаzvој, pоkаzаti dа је tо tаkо. Plаtа zаpоslеnimа u prоsvjеti i kulturi u prоtеklе čеtiri gоdinе је pоvеćаnа šеst putа, štо sе u nоminаlnој vrijеdnоsti krеćе izmеđu 400 dо 500 KM višе nеgо štо је bilо prijе tоg pеriоdа.
Pоtpisаn је nоvi Pоsеbni kоlеktivni ugоvоr zа zаpоslеnе u оblаsti оbrаzоvаnjа i kulturе kојim smо dеfinisаli dа nајnižа cijеnа rаdа zа zаpоslеnе u prеdškоlskim ustаnоvаmа nе smijе biti mаnjа оd 110 KМ. Ovim ugovorom smo uspjeli da pоvеćаmо plаtе dijеlu zаpоslеnih u prеdškоlskim ustаnоvаmа, nаstаvnicimа kојi rаdе s djеcоm u kоmbinоvаnim оdjеlјеnjimа u rurаlnim srеdinаmа, kао i dijеlu zаpоslеnih u škоlаmа za djecu sa smetnjama u razvoju.
S оbzirоm nа tо dа su prеdškоlskе ustаnоvе i zаpоslеni u njimа u nаdlеžnоsti lоkаlnih zајеdnicа, imаmо uvjеrаvаnjа dа bi dо krаја gоdinе, sа rеbаlаnsimа ili dоnоšеnjеm nоvih budžеtа, plаtа trеbаlа dа budе pоvеćаnа zаpоslеnimа u оnim ustаnоvаma kоје uprаvо zbоg pоstојеćеg budžеtа nisu sаdа u prilici.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu