Najtopliji septembar u istoriji uslijedio je nakon najtoplijeg avgusta i jula, a sedmi mjesec je, pritom, bio najtopliji ikad zabilježen. Visoke temperature izazvale su toplotne talase i šumske požare širom svijeta.
Protekli septembar potukao je prethodni rekord za taj mjesec sa razlikom od 0,5 stepeni, što je najveći skok temperature ikad viđen. Septembar je bio za 1,8 stepeni topliji od predindustrijskog nivoa. Skupovi podataka evropskih i japanskih naučnika potvrđuju taj skok.
Vrućina je rezultat kontinuiranih visokih nivoa emisija ugljen-dioksida u kombinaciji sa brzim preokretom najvećeg prirodnog klimatskog fenomena, El Ninja. U prethodne tri godine su u Pacifičkom okeanu vladali uslovi La Ninje, koji snižavaju globalnu temperature za nekoliko desetinki stepena jer se više toplote skladišti u okeanu.
“Godina 2023. će biti najtoplija ikad, a 2024. će je možda premašiti”
Uslovi su se sada povratili na fenomen El Ninjo, koji oslobađa toplotu okeana i podiže temperature. Gotovo je izvijesno da će 2023. biti najtoplija ikad zabilježena, a 2024. godina će je možda premašiti, jer se zagrijvajući uticaj El Ninja najviše osjeća u godini nakon njegovog početka.
– Septembar je, po mom profesionalnom mišljenju kao klimatskog naučnika, bio apsolutno nevjerovatno lud – izjavio je Zek Hausfater iz projekta klimatskih podataka Zemlje na Berkliju.
Mika Rantanen, klimatski istraživač Finskog meteorološkog instituta rekao je da se i dalje bori da shvati kako jedna godina može da skoči toliko mnogo u poređenju sa prethodnima, dok je profesor Ed Houkins sa Univerzitea Reding rekao da je toplota viđena ovog ljeta bila izuzetna.
Samanta Berdžes iz evropske Službe za klimatske promjene Kopernikus ocijenila je da je ova godina na putu da postane najtoplija.
– Temperature bez presedana za ovo doba godine primijećene u septembru oborile su rekorde sa nevjerovatnom razlikom. Godina 2023. je na putu da postane najtoplija i za oko 1,4 stepeni iznad predindustrijskih prosječnih temperatura. Dva mjeseca nakon Cop28 (klimatske konferencije UN), osjećaj urgentnosti za ambiciozne klimatske akcije nikad nije bio kritičniji – rekla je ona.
“Ljeto u Australiji će biti brutalno”
Vrućina je dostigla rekordne nivoe u mnogim zemljama, uključujući Francusku, Njemačku i Poljsku. Velika Britanija je zabilježila najtopliji septembar ikad, prema podacima koji sežu do 1884. godine. I Australija je zabilježila šokantne brojke.
– Opservacije australijske klime u septembru su šokantne. Brojke pokazuju gdje su maksimalne temperature bile rekordne, sa mnogim područjima za tri do pet stepeni iznad prosjeka. Deficit padavina je priprema za sušu. Ljeto će biti brutalno – rekao je klimatski naučnik Australije Džoel Gergis.
Dok su ljudski uzrokovano globalno zagrijavanje i El Ninjo najveći faktori koji izazivaju rekordne temperature, malom povećanju doprinose i neke druge stvari, uključujući pojačanu aktivnost u 11-godišnjem solarnom ciklusu i erupciju vulkana u Tongi koji je oslobodio veliku količinu vodene pare, koja zadržava toplotu.
“Ovo je ključno da uradimo”
U avgustu je 45 vodećih klimatskih naučnika širom svijeta reklo da, iako djeluje da su dešavanja na putu alarmantnog preokreta, širi globalni trend zagrijavanja kakav je viđen do danas je u potpunom skladu sa tri decenije naučnih predviđanja.
Naučnici su dugo ukazivali na sve teže vremenske uticaje, iako su njihova brzina i intenzitet u stvarnosti, kao i neočekivana ranjivost mnogih populacija, zaplašili neke od njih. Nevjerovatne temperature mora i gubitak antarktičkog morskog leda viđeni su kao najšokantniji događaji, prenosi Blic.
Naučnici su rekli da bi zapanjujuća dešavanja iz 2023. godine mogla da se pretvore u uobičajenu godinu za svega deceniju, ukoliko ne dođe do dramatičnog povećanja klimatske akcije. Istraživači su ukazali na jednu ključnu akciju – smanjenje sagorijevanja fosilnih goriva na nulu.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu