Prigožin je u subotu oko 7.30 po moskovskom vremenu izdao novu poruku tvrdeći da su njegovi ljudi infiltrirani u Komandu za odbranu juga u Rostovu na Donu i da je aerodrom grada pod njegovom kontrolom.
Poručili su i da su “spremni da umru” i obećali osvetu za vojni udar Putinovih snaga za koji vođa plaćenika kaže da je ubio neke od njegovih ljudi.
Jevgenij Prigožin, koji je nekada bio blizak sa Vladimirom Putinom prije nego što je proglasio rat vojnom rukovodstvu Moskve prošle noći, rekao je u videu da je najviši rangirani oficir na komandnom mjestu pobjegao čim je saznao da se Vagnerove snage približavaju.
Kako je dodao, pod svojom komandom ima 25.000 vojnika i “kazniće ruskog vojnog šefa Šojgua”, pozivajući vojsku da ne pruža otpor: “Ovo nije vojni puč, već marš pravde”, poručio je Prigožin.
Kako je Vagner postao toliko moćan?
Kako je sumnjiva grupa ruskih plaćenika postala toliko moćna da krene u ovakav pohod i izazove ruskog predsjednika i vojni vrh zemlje koju su do juče branili. Odgovori se možda kriju u istoriji nastanka grupe, njihovim akcijama i hijerarhiji…
Vjeruje se da je ime Vagnerove grupe poteklo od pozivnog znaka jednog od njenih operativnih komandanata, Dmitrija Utkina, kao imenu koje je dobio zbog ljubavi prema poznatom njemačkom kompozitoru Rihardu Vagneru.
Ova privatna vojna organizacija odgovorna je za mnoge uspehe Moskve na frontu u Ukrajini, a njeni borci stekli su reputaciju zbog svojih drskih napada – i brutalnog tretmana prema svojim neprijateljima.
Operativci Vagner grupe takođe su privukli pažnju srednjovekovnim egzekucijama ukrajinskih zatvorenika i ruskih dezertera, koristeći čekiće i tupe noževe.
Međutim, posljednjih mjeseci, Prigožin je otvoreno optuživao ministra odbrane Sergeja Šojgua i načelnika Generalštaba Valerija Gerasimova, za potpunu nesposobnost i za uskraćivanje municije i podrške Vagneru.
Domaća bezbjednosna služba FSB saopštila je da je otvorila krivični postupak protiv njega zbog pozivanja na oružanu pobunu, zločin koji se kažnjava kaznom do 20 godina zatvora.
Vagner je predvodio rusko osvajanje ukrajinskog grada Bahmuta prošlog mjeseca, najveće ruske pobjede u posljednjih 10 mjeseci, a Prigožin je iskoristio svoj uspjeh na bojištu da kritikuje rukovodstvo Ministarstva odbrane.
Prigožin, star 62 godine, posljednjih nedjelja je pojačao verbalne napade na predsjednika Vladimira Putina, uključujući preispitivanje čak i potrebe za krvavim ratom u Ukrajini.
Ministarstvo odbrane je – do sada – uglavnom ignorisalo njegove kritike, barem javno, sa tenzijama između Moskve i Vagner grupe koje sada dramatično kulminiraju.
Šta je tačno Vagner grupa?
Privatna vojna kompanija Vagner je grupa plaćenika koja je godinama djelovala kao Putinova lična grupa izvršilaca i djelimično je kontrolisana od strane njenog glavnog finansijskog pokrovitelja Jevgenija Prigožina i ruske vojne obavještajne organizacije GRU.
Osnovana 2014. godine, Vagner je odmah počeo sa radom nakon aneksije Krima, naoružavajući i organizujući separatističke grupe u istočnom Donbasu u Ukrajini.
U osam godina između aneksije Krima i otvorenog rata u Ukrajini, Vagnerovi plaćenici su raspoređeni u inostranstvu kako bi tajno unaprijedili ruske interese.
Zato što vlada zvanično ne priznaje njegovo postojanje, to je omogućilo Putinu poricanje u stranim operacijama.
Bili su i teško optuženi za rusku intervenciju u Siriji gdje su pomogli da se održi režim Bašara al Asada, i nastavili su da djeluju u zemljama širom Afrike uključujući Mali, Centralnoafričku Republiku, Mozambik i Sudan.
Njihovi ciljevi se razlikuju u svakom regionu, ali zadaci gotovo neizostavno uključuju pojačavanje vojnih snaga režima koji Kremlj preferira isporukom oružja i obukom, i pružanjem dodatnih usluga bezbjednosti.
Zauzvrat, Rusija dobija pristup prirodnim resursima, investicionim prilikama i geopolitičkom uticaju.
Vagner grupa je sada raspoređena u borbenom kapacitetu zajedno sa regularnim vojnicima ruske vojske u Ukrajini i pripisuje joj se postizanje velikog dijela uspjeha Moskve na frontu.
Ključni igrači Vagnera
Jevgenij Prigožin
Ruski oligarh Jevgenij Prigožin je glavni finansijer Vagnera i od Putinove invazije na Ukrajinu postao je lice organizacije.
Šezdesetjednogodišnjak je odavno stekao Putinovu naklonost kada je njegova ketering firma pružala usluge za ruskog predsjednika i njegovu elitu iz Kremlja – uloga koja mu je donijela nadimak “Putinov kuvar”.
Ali njegova uloga kao de fakto vlasnika Vagnera dala mu je mnogo veći ugled.
Godinama je negirao bilo kakvu pripadnost plaćeničkoj grupi i podnio tužbe protiv nekoliko medijskih organizacija koje su izvještavale o njegovom učešću.
Ali kada je Vagnerov uticaj u Ukrajini postao poznat svijetu, Prigožin je u septembru priznao da je “osnovao” tu organizaciju 2014. godine.
– Sam sam čistio stara oružja, sam sam sređivao pancirne prsluke i našao stručnjake koji su mi mogli pomoći u tome – rekao je Prigožin u izjavi koju je izdala njegova ketering firma “Concord” na ruskoj društvenoj mreži VKontakte.
– Rođena je grupa patriota, koja je kasnije dobila naziv Vagnerov bataljon. Ponosan sam što sam mogao da odbranim njihovo pravo da štite interese svoje zemlje.
Prigožin je stekao svjetsku prepoznatljivost prošle godine kada je, u svojstvu frontmena Vagnera, snimljen kako posjećuje nekoliko ruskih kaznenih kolonija.
Tamo je održao nadahnute govore pred horde nasilnih zatvorenika i ponudio da im obriše krivične dosijee u zamjenu za službu na frontu u Ukrajini.
Sada se redovno viđa blizu fronta u vojnoj uniformi, divljajući o ruskom vojnom rukovodstvu, kojeg optužuje da “izgladnjuje” Vagnerove trupe ne dostavljajući municiju.
U posljednje dvije nedjelje, Prigožin je pojačao svoj gnijev prema ruskom komandnom sistemu na neviđene nivoe, objavljujući psovke upućene Gerasimovu i Šojguu, prijeti povlačenjem svojih trupa iz Bahmuta, a čak se čini da referiše na Putina kao na “potpunog kretena” i “srećnog djeda”.
Dmitrij Utkin i Andrej Trošev
Utkin je operativni komandant i lider Vagner grupe iza kulisa, za koga mnogi vjeruju da je bio suosnivač organizacije.
Mračni bivši potpukovnik u ruskoj specijalnoj vojnoj jedinici “Specnaz”, Utkin je dobio nekoliko Ordena hrabrosti za svoja djela na bojnom polju i služio je u vojsci do 2013. godine.
Potom se rasporedio u Siriji kao dio ruske intervencije koja je potisnula pobunjeničke grupe i podržala Bašara al Asada preko ruske privatne vojne kompanije sa sjedištem u Hong Kongu, poznate kao Slavenski korpus.
Utkin je odlučan ruski nacionalista koji nosi nacističke tetovaže i navodno je fasciniran Hitlerovim Trećim rajhom.
Istraga o Utkinu zaključila je da on zapravo može da zauzima mjesto komandanta na terenu u Vagner grupi, izvještavajući o grupi sa sve viših operativnih lidera.
Za jednog od njih se navodi da je Andrej Trošev, bivši pukovnik oružanih snaga koji je za svoju vojnu službu zaradio titulu “Heroj Ruske Federacije” – najvišu vojnu čast u Rusiji.
Evropska unija je Troševa opisala kao “šefa štaba” Vagner grupe i izgleda da ima viši rang od Utkina u komandnoj strukturi Vagnera, na osnovu serije presretnutih komunikacija koje su analizirali istraživači iz “Belingkata”.
Oba pojedinca su fotografisana kako stoje pored Putina 2016. godine na dodjeli državnih priznanja.
Konstantin Pikalov
Pikalov, često poznat pod svojim kodnim imenom “Mazaj”, je još jedan veteran ruskih oružanih snaga za koga se vjeruje da je zadužen za operacije Vagnera na afričkom kontinentu.
Bivši pukovnik rukovodi privatnom bezbjednosnom kompanijom “Konvoj”, koja ima sjedište u Sankt Peterburgu i pružala je bezbjednosne usluge ruskim konsultantima koji su radili sa visokim zvaničnicima u nekoliko afričkih zemalja, uključujući Centralnoafričku Republiku (CAR), Madagaskar i Mozambik.
Ali se vjeruje da Pikalov (55) takođe orkestrira veći dio tekućih operacija Vagner grupe širom Afrike, koristeći “Konvoj” kao pokriće da bi djelovao kao posrednik između ruskih zvaničnika u Africi podržanih od strane Rusije i ruske GRU.
Prema zajedničkoj istrazi istraživačkih centara “Insajder” i “Belingkat”, bivši pukovnik je bio blisko povezan sa ubistvima tri ruska novinara koji su 2018. godine došli u CAR da istraže ekstrakciju minerala od strane ruskih kompanija.
I vlada Ukrajine je Pikalova opisala kao “odgovornog za ozbiljne povrede ljudskih prava koje je počinila Vagner grupa u CAR i nekoliko afričkih zemalja, uključujući mučenje i vansudska pogubljena po kratkom postupku”.
Igor Kostjukov and Aleksej Djumin
Igor Kostjukov (62) je odlikovani admiral mornarice i od novembra 2018. godine je na čelu ruske vojne obavještajne jedinice GRU.
Iako nije direktno bio umiješan u stvaranje ili vođenje Vagner grupe u njenim ranim godinama, bliske veze plaćeničke jedinice sa GRU znače da je Kostjukov nesumnjivo uključen u njihove operacije.
Njegova pozicija kao šefa GRU znači da se svi oficiri i operativci GRU, uključujući već pomenute Utkina i Troševa, na kraju odgovaraju njemu i bili bi dužni da izvršavaju bilo koje naredbe koje admiral smatra da treba izdati.
Aleksej Djumin je, sa druge strane, poznat po bliskom ličnom odnosu sa Putinom.
Putinov nekadašnji lični tjelohranitelj i bliski saradnik navodno je stekao naklonost svog šefa kada je otjerao medvjeda sa jednog od njegovih predsjedničkih imanja.
Ali Djumin je mnogo više od tjelohranitelja – on je takođe zamjenik ministra odbrane i zamjenik šefa GRU.
Njegovo direktno učešće u aneksiji Krima donijelo mu je unaprijeđenje na mjesto general-potpukovnika – i od tada je postigao veliki politički uspjeh kao guverner ruske regije Tula, prenosi Dejli Mejl.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu