Anemija (malokrvnost), leukocitoza (povećan broj belih krvnih zrnaca), trombocitopenija (snižen broj trombocita), a nerijetko i aktivacija sistema zgrušavanja krvi kada je D-dimer povišen, sa razvojem tromboze odnosno zapušenja krvnih sudova ili bez njega, sve to mogu biti posljedice preležane kovid 19 infekcije, a o njima je Žena Blic razgovarali sa doc. dr Darkom Antićem, internistom-hematologom.
Anemija
Anemija, stanje snižene koncentracije hemoglobina u krvi i apsolutnog smanjenja ukuspne mase eritrocita (crvenih krvnih zrnaca) čija je uloga da prenesu kiseonik do svih organa i tkiva, može da nastane i poslije preležanog kovida 19.
Znaci anemije su osećaj zamora i slabosti, bledilo ili žućkasta boja kože, nepravilan rad srca, otežano disanje, vrtoglavica ili nesvjestica, bol u grudima, hladne šake i stopala.
– Laboratorijskim analizama krvi i kliničkim pregledom hematologa anemija se lako dijagnostikuje. Veoma je važno utvrditi da li je uzrok anemije nedostatak gvožđa (kada treba primijeniti nadoknadu preparatima gvožđa), ili je posljedica nedovoljnog oslobađanja gvožđa iz depoa u organizmu, kada se ne preporučuje primjena preparata gvožđa. Do nedovoljnog oslobađanja gvožđa iz rezervi, koji se u organizmu nalaze u obliku feritina, dolazi upravo u toku infekcija i sam oporavak traje duže od same infekcije, zbog čega je značajno pratiti dinamiku nalaza tokom vremena.
Leukocitoza
Leukocitoza označava povećan broj bijelih krvnih zrnaca (leukocita) i može da bude prirodni odgovor na bakterijsku infekciju, ali isto tako i posljedica određenih lijekova koji se koriste u liječenju kovid 19 infekcije.
– Zato je važno je utvrditi koji je od ova dva uzroka u pitanju, kako se ne bi primijenjivala prekomjerna antibiotska terapija. Da bi se potvrdila infekcija, potrebno je odrediti i vrednosti zapaljenskih parametara – sedimentaciju, CRP, fibrinogen i na osnovu tegoba razmatrati potencijalno žarište upale u organizmu. Tek nakon toga daje se ciljana antibiotska terapija. S druge strane, primena kortikosteroida za liječenje kovid 19 infekcije takođe može dovesti do porasta broja leukocita, ali ne predstavlja patološki nalaz.
Trombocitopenija
Usljed kovida 19, odnosno poremećaja imunskog sistema, može doći i do smanjenja broja krvnih pločica (trombocita).
– Tada organizam počne da stvara autoantitijela koja napadaju i uništavaju sopstvene trombocite. Ovaj problem može da se pojavi tokom SARS-CoV-2 pozitivnosti, ali i da se razvije nakon kovid 19 infekcije. I primena lijekova koji se koriste u cilju sprečavanja prekomernog zgrušavanja krvi može složenim mehanizmima da dovede do stvaranja antitela na sopstvene trombocite. To dovodi do pada broja trombocita, ali delom i do povećane sklonosti razvoju tromboza. To stanje je potencijalno životno ugrožavajuće i zahtijeva liječenje – objašnjava doktor Antić.
Zbog toga je važno prepoznati znakove trombocitopenije, a to su spontana pojava modrica, krvarenje iz desni, krv u mokraći i stolici, intenzivni ciklusi kod žena, i na vreme se javiti ljekaru.
Povišen D-dimer
D-dimer je protein koji nastaje u procesu razgradnje krvnog ugruška i ukazuje na aktivaciju sistema zgrušavanja krvi u organizmu.
– Samo povišena vrednost D-dimera nije indikacija za primenu lijekova za razređivanje krvi. Neophodno je utvrditi da li je došlo do duboke venske tromboze, najčešće zapušenja krvnih sudova nogu ili embolije (zapušenja krvnih sudova) pluća. Vrednost D-dimera može biti povišena duži vremenski period nakon kovid 19 infekcije – objašnjava sagovrnik.
Sam zahtjev za određivanje vrednosti D-dimera treba da bude utemeljen na tegobama koje ima pacijent ima, a samo tumačenje vrednosti D-dimera mora se zasnivati i na analizi starosne dobi pacijenta, funkciji jetre i bubrega, postojanja krvarenja kao i pridruženih bolesti poput maligniteta.
– Imajući u vidu sve navedeno, ljekar je nadležan da odredi da li je uopšte opravdano kontrolisanje D-dimera, kao i da li treba primijeniti antikoagulantne terapije.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu