Davanje pasoša je, ustvari, ekvivalentno davanju državljanstva, a dodjeljivanje pasoša građanima druge zemlje nije nezakonito po međunarodnom pravu. Mnogi Amerikanci imaju dvostruko britansko državljanstvo i pasoše iz obje zemlje.
Međutim, ono što je neuobičajeno u ruskom pristupu jeste upotreba pasoša kao sredstva za ostvarivanje njenih spoljnopolitičkih ciljeva, što ponekad znači i teritorijalno širenje, piše Atlantik.
Ponuda Kremlja će posebno izazvati bojazan da ruski predsjednik Vladimir Putin u Ukrajini ponavlja svoje napore u Gruziji. Rusija je 2002. godine dala državljanstvo lokalnim stanovništvom u Abhaziji i Južnoj Osetiji, dva separatistička regiona za koje Gruzija tvrdi da su i dalje njen dio.
Šest godina kasnije Rusija je napala Gruziju, navodeći, između ostalog, i zaštitu ruskih građana. Slično tome, ona je priznala kao Ruse stanovnike Krima, u ukrajinskoj regiji koju je pripojila 2014. godine.
To su oštri primjeri kako zemlje mogu da koriste pasoše i koriste ih, bilo kao podsticaje ili destimulacije.
Ukidanje državljanstva kao kazna
Američki zakon dozvoljava ukidanje pasoša građana zbog neplaćanja poreza, ali državni sekretar takođe može nekome uskratiti ili oduzeti pasoše iz više razloga, uključujući nacionalnu bezbjednost.
Posljednji razlog je bio u slučaju Hode Mutane, koja je rođena u Sjedinjenim Američkim Državama kao dijete bivšeg jemenskog diplomate. Bila je ranije priznata kao američka državljanka i dobila je pasoše 2005. i 2014. godine. Ali nakon što je otputovala na teritoriju pod kontrolom ISIL-a u Siriji i pozvala na nasilje prema Zapadu, administracija Baraka Obame je rekla da Mutana nikada nije imala pravo na američko državljanstvo zbog diplomatskog statusa njenog oca. Mutana je sada u kampu raseljenih osoba u Siriji i pokušava da se vrati u Alabamu.
Britanija se bori sa sličnim slučajem – Šamimom Begum, koja je takođe putovala u Siriju u oblast pod kontrolom ISIL-a. Ona se i udala za jednog islamistu i zatrudnjela, ali je izgubila bebu. Begum je takođe u logoru, ali se ne može vratiti u Englesku, jer joj je britanska vlada oduzela državljanstvo.
Opoziv pasoša i državljanstva su ipak relativno rijetki. Ono što nije neuobičajeno jeste legalna prodaja pasoša kao način da zemlja zaradi novac.
Pasoš neke zapadne zemlje posebno je cijenjen jer omogućava onome ko ga ima pravo na život i rad u toj državi – kao i bezvizna putovanja kroz veći dio svijeta.
Tri evropske zemlje prodaju potpuno državljanstvo koje dolazi sa pasošem. Bugarsko se može kupiti za 538.000 evra; Kipar ga prodaje za oko 1,57 miliona evra; i Malta za oko milion evra. Ostale zemlje, posebno one na Karibima, nude državljanstvo za daleko nižu cijenu.
(Avaz)
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu