Nekada glavna crkva u Prizrenu, s najvećim živopisom među srpskim crkvama i manastirima, Bogorodica Ljeviška je u pogroma 2004. godine teško oštećena, zajedno s još 35 pravoslavnih crkava i hramova, a vatrena stihija u prizrenskom hramu progutala je oltar, živopis među kojima su najstarije freske iz treće decenije 13. vijeka, psaltire.
Njena unutrašnjost i freske od neprocjenjive umjetničke vrijednosti i ljepote danas su samo djelimično očišćene od gareži.
Među očišćenim freskama su “Isus Prizrenac”, koja predstavlja zaštitnika tog grada na Bistrici, kao i “Bogorodica Ljeviška” po kojoj je hram dobio ime, a koja je jedinstvena po tome što prikazuje Isusa Hranitelja u krilu Bogorodice, koji iz košarice zahvata žito i dijeli ga narodu.
Sanaciju i parcijalno čišćenje živopisa, koji je bio u potpunosti crn pošto je hram zapaljen, radio je Republički zavod za zaštitu spomenika kulture.
Kako je za Tanjug rekla direktorka te institucije Mirjana Andrić, u prvoj fazi sa stručnjacima Zavoda radile su i italijanske kolege, a novac za obnovu obezbijeđen je preko Uneska.
https://www.instagram.com/p/BkZ8HbMAynU/
Andrićeva je dodala da se za nastavak radova na obnovi očekuju nova sredstva kako bi se obavilo kompletno čišćenje živopisa.
Obavljen je dio posla, slikarskih i konzervatorskih radova – kazala je direktorka.
Bogorodicu Ljevišku temeljno je obnovio kralj Milutin uz pomoć prizrenskih episkopa Damjana i Save između 1306. i 1309. godine.
Tada je, arhitekta, protomajstor Nikola, podigao hram sa pet kupola kojem je dodata priprata sa spratom, a nad njim i zvonik koji stremi visoko iznad kuća Prizrena i naglašava duhovni centar u gradu.
Po padu Srbije pod Turke, Bogorodica Ljeviška je jedno vrijeme bila i dalje hrišćanska bogomolja, o čemu svjedoči zapis nepoznatog učenog muslimana koji je na arapskom jeziku urezao stih: “Zenica oka moga tebi je gnijezdo”.
Prije 1756. godine pretvorena je u džamiju i dobila naziv Džuma-džamija, a za vrikeme turske vlasti, freske su izubijane čekićem, pokrivene slojem maltera i prekrečene.
Tek 1912. godine, poslije oslobođenja Prizrena, hram je ponovo postao hrišćcanski, a freske su otkrivene između 1950. i 1952. godine, da bi ponovo početkom 21. vijeka pretrpile velika oštećenja i pored prisustva međunarodnih snaga (Kfora).
https://www.instagram.com/p/BkZ8HReg6Gh/
Bogorodica Ljeviška je 2006. godine upisana na Uneskovu listu svetske kulturne baštine, a u tom hramu prvo i jedino vjenčanje od 1999. obavljeno je 2016. godine.
Bogosluženja u Bogorodičinom hramu u Prizrenu, posljednjih par godina, od kada je obnovljena i Bogoslovija u tom gradu, služe se za praznike posvećene majci Isusa Hrista,a sve ostale dane njena vrata su zatvorena, a zidovi zaštićeni žicom.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu