U izveštaju 2. februara nazvala je novi korona virus “velikom infodemijom”, referišući se na “prekobrojnost informacija od kojih su neke tačne, a neke ne – zbog kojih je ljudima teško da pronađu vjerodostojne izvore i pouzdane smjernice kada im trebaju”. Lažne informacije šire se “brže od virusa”, upozorio je menadžer za digitalna poslovna rješenja Svjetske zdravstvene organizacije Endru Patison.
Od korona virusa je prema posljednjim zvaničnim podacima umrlo 2.707 ljudi širom svijeta, od čega 2.664 u Kini. Globalno je potvrđeno više od 80.000 slučajeva zaraze, od čega 77.660 u Kini. Međutim, novi klasteri epidemije izbili su u Italiji, Južnoj Koreji i Iranu, gdje se zaraza širi dramatičnom brzinom, prenosi Blic.
U Italiji je umrlo jedanaestoro ljudi, više od 300 ih je zaraženo, u Iranu ih je umrlo 15, a prema nepotvrđenim informacijama koje je izneo gradski zastupnik u gradu Komu, umrlo je čak 50 ljudi. Međutim, iransko Ministarstvo zdravlja demantuje njegovu tvrdnju. I to je samo posljednji primjer informacijske kakofonije i konfuzije koja vlada oko korona virusa.
Indirektne posljedice ove infodemije na svojoj su koži osjetili i Kinezi Tomi Tang i njegova djevojka koji su 19. januara otišli da posjete njenu porodicu u Vuhanu za novogodišnje praznike. Već su čuli za novi korona virus, ali mislili su da je lokalizovan na malo područje. Lokalna vlada uvjeravala je ljude da su ugroženi samo oni koji su posjetili određenu pijacu s hranom i koji su se zarazili od divljih životinja na toj pijaci, piše MIT Technology Review.
To, naravno, nije bilo tačno. Korona virus se već tada naveliko širio s čovjeka na čovjeka. Dan ranije potvrđeno je 58 zaraženih, nakon prilično sumnjive 16-dnevne pauze između prve grupe od 41 zaraženog i 17 novih. A onda je 19. januara potvrđeno još 136 zaraženih u Vuhanu i još troje izvan Vuhana. Bilo je savršeno jasno da se radi o epidemiji.
Dr Žong Nanshan, kineski ljekar koji je prvi otkrio razmjere SARS 2003, otišao je 20. januara na televiziju i ispravio službene informacije o novom koronavirusu sličnom SARS. Kad je ovaj cijenjeni doktor potvrdio da se virus širi s osobe na osobu, izbila je panika. Stanovnici Vuhana počeli su masovno da kupuju maske, što nisu počeli raditi ranije jer ih vlasti nisu upozorile na opasnost.
Tang i njegova djevojka odmah su otkazali svoje planove i ukrcali se na avion iz Vuhana idući dan. Manje od 48 sati kasnije, grad je bio u karantinu, s gotovo potpunim prekidom saobraćaja u i iz grada, piše Index.hr.
Poplava dezinformacija kao u nijednoj epidemiji dosad
U Šenženu su se sami stavili u 14-dnevnom karantin jer se na toliko procenjuje period inkubacije virusa. Izlazili su iz stana samo jednom, s maskama, kako bi bacili smeće. Svu hranu i potrepštine naručivali su preko onlajn aplikacija. Tang nije ni otišao na porodični doček kineske Nove godine, iako mu i porodica živi u Šenženu.
Tang kaže da se uspaničio kad je vidio da su gotovo sve namirnice na aplikacijama rasprodate. Još više od toga, nelagodnost mu je izazvalo praćenje vijesti o epidemiji na društvenim mrežama. Nikad nije doživio takav strah. On i njegova djevojka patili su od nesanice i višestrukih napada panike.
Poplava informacija i dezinformacija ono je što najviše razlikuje korona virus od SARS, MERS, zike, ebole i drugih sličnih epidemija. Teorija zavjere o virusima kao namjerno ili slučajno puštenom bio-oružju bilo je i ranije – s HIV, ebolom i zikom, ali širenje lažnih vijesti i neprovjerenih glasina oko novog koronavirusa je bez presedana. S ovom epidemijom došlo je i do novih, poput tvrdnje da se nastala jedenjem supe od šišmiša ili da se liječi bijelim lukom, vitaminom C ili – izbjeljivačem.
Tu su i neproverene glasine o razmjerima same epidemije i njenom širenju u druge zemlje kojima se, u dobroj namjeri ili ne, širi panika među stanovništvom.
S njima je došlo i do širenja predrasuda i rasističke netrpeljivosti prema Kinezima. Uz maltretiranje Kineza ili onih koji tako izgledaju na Zapadu, rasistički mimovi i uvrede šire se na Fejsbuku i TikToku. Slična diskriminacija prisutna je i u Kini, prema stanovnicima milionskog Vuhana i provincije Hubej.
Svetska zdravstvena organizacija je pokušla da suzbije dezinformacije u partnerskoj saradnji s Tviterom, Fejsbukom, TikTokom i Tencentom (vlasnikom najpopularnije kineske društvene mreže ViČet). Nedavno su ova ogranizacija i Gugl pokrenuli Gugle SOS alarm koji plasira službene informacije Svjetske zdravstvene organizacije na vrh pretrage korisnika u vezi sa korona virusom. Svjetska zdravstvena organizacija u saradnji s Fejsbukom cilja određene demografske grupe svojim oglasima s bitnim zdravstvenim informacijama. Čak je i kontaktirao neke istaknute influensere u Aziji kako bi ih odvratio od širenja dezinformacija.
– Treba nam vakcina protiv dezinformacija – rekao je dr Majk Rajan, načelnik programa za zdravstvena vanredna stanja Svjetske zdravstvene organizacije na konferenciji za medije prošlog mjeseca.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu