Zvanični podaci, koje smo dobili od Poreske uprave Republike Srpske, pokazuju da je ukupan evidentirani promet preko fiskalnih kasa u maloprodaji u Republici Srpskoj u periodu mart-oktobar 2019. godine iznosio 5,694 milijardi КM.
– U istom periodu ove godine promet je iznosio 4,556 milijardi КM – rečeno je za Srpskainfo u Poreskoj upravi Republike Srpske.
Dijaspora
Dakle, riječ je o svojevrsnoj potvrdi da se negativne posljedice pandemije novog virusa korona osjećaju i osam mjeseci poslije iako su u Republici Srpskoj od polovine maja znatno ublažene mjere.
Čak ni u avgustu nismo uspjeli da popravimo situaciju, jer je masovni dolazak dijaspore izostao. Tako je u osmom mjesecu promet bio manji za petinu u odnosu na isti mjesec prošle godine.
Kada se na to doda podatak da je oko 10.200 građana od početka godine ostalo bez posla i prima novčanu naknadu, onda je ovaj podatak o velikom padu potrošnje jasniji.
Oporavak
Saša Trivić, predsjednik Unije udruženja poslodavaca RS, kaže da je na potrošnju u Republici Srpskoj dosta uticalo smanjene doznake iz inostranstva.
– Baš sam neki dan pričao s našim bankarima, koji kažu kako su procjene da su čak za 40 odsto manje doznake koje šalju naši ljudi iz inostranstva svojima u Srpskoj. To je veliki pad – ocjenjuje Trivić.
Kaže da trgovci, odnosno veliki tržni centri, trenutno imaju svega nekoliko procenata manji pad prometa i da su se tek počeli oporavljati u oktobru. Manje trgovine, po informacijama koje ima, nisu imale značajnog pada u prihodima.
– Što se tiče industrije, ona preživljava i niko nije posebno ugrožen. Nama je, da tako kažem, normalno da padnemo pet do deset odsto. Dakle, u problemu su saobraćaj, ugostiteljstvo i turizam – ističe Trivić.
Problemi partnera
U svakoj branši, dodaje, ima pojedinih firmi koje nisu „imale sreću da se snađu“ zbog problema partnera iz inostranstva.
– Evo, znam slučaj našeg proizvođača kartona, kojem je kupac u Francuskoj bankrotirao. Dakle, u svakoj djelatnosti ima izuzetaka – dodaje on.
Trivić kaže da je u njegovoj firmi, u dijelu koji se bavi ugostiteljskom, pad prometa oko 45 odsto.
– Bilježimo oko deset odsto pada na prodajnim mjestima, u pekarama. Tu bilježimo pad i zbog nedostatka djece. I kada idu u školu ne mogu da izlaze po hranu – objašnjava on.
Rad od kuće
Takođe, kako kaže, ljudi dosta rade od kuće, prije svega administracija.
Na naše pitanje da li poslodavci smanjuju plate zaposlenima zbog pada prihoda, Trivić kaže da je evidentno da su neki dali otkaze, a da zvaničnog smanjenja osnovnog dijela plata nema.
– Smanjuje se dio za učinak ako ima manje posla – navodi Trivić.
Šaroliko
Predsjednik Udruženja poslodavaca turizma i ugostiteljstva HoReCa, Dalibor Šajić, za Srpskainfo kaže da je, po raspoloživim podacima, u septembru pad prometa samo u ugostiteljstvu Srpske bio 27 odsto.
U ugostiteljstvu je situacija šarolika, pa su tako krizom više najviše pogođeni hoteli zbog nedostatka turista, zatim restorani, dok neke kafane, nakon što im je dozvoljen rad, uopšte nisu izgubile promet.
– U mojim restoranima zabilježen je pad promet od 30 do 50 odsto, a u kafe barovima najviše do 30 odsto – tvrdi Šajić.
Kaže da je to posljedica manje frekvencije ljudi.
– Svaki treći ili čak svaki drugi radi od kuće. To se itetako odražava na naš promet – navodi Šajić, koji smatra da u decembru i januaru slijedi najteži period za ugostiteljstvo.
Mjere
Republički štab za vanredne situacije produžio je juče ograničen rad ugostiteljskim objektima do kraja novembra. Mogu da rade od šest do 22 časa.
Zabranjena su i sva javna okupljanja veća od 50 ljudi. Takođe, sva privatna okupljanja u grupama većim od 10 ljudi su zabranjena (svadbe, krštenja, rođendani, proslave i drugi porodični skupovi slične prirode). Riječ je o mjerama na suzbijanju širenja epidemije u RS, ali one i najviše utiču na promet.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu