Evropa se zagrijeva brže od bilo kog drugog kontinenta, navodi se u izviještaju o stanju evropske klime za 2024, objavljenom u utorak (16. aprila). Prošle godine zabilježeni su brojni temperaturni rekordi, od kojih su mnogi imali ozbiljne posljedice, piše Dojče vele
Izvještaj je sačinilo oko stotinu naučnika iz Evropskog programa za praćenje klime Kopernikus i Svjetske meteorološke organizacije (VMO). Cijela planeta je u proseku za oko 1,3 °C toplija nego u predindustrijskom periodu. U Evropi je ovo povećanje još veće i iznosi 2,4 °C. Osim Islanda, gdje su temperature bile nešto niže, prošla godina je bila toplija od proseka širom Evrope.
2024 was Europe’s warmest year ever 🌍
🔥 Record temps in nearly half the continent 💧 Deadly floods & storms in the west 🌾 Drought & heat in the east 📊 413 000 people affected
Read the European State of the Climate 2024 report 🔽 https://t.co/HuVv4lu18M#ESOTC2024 pic.twitter.com/GLFLS5wRUI
— EU Climate Action (@EUClimateAction) April 15, 2025
“Evropa se zagrijava duplo brže od svjetskog prosijeka od 1980-ih“
– Temperature mora su bile izuzetno visoke, nivo mora je nastavio da raste, a ledeni pokrivači i glečeri su nastavili da se tope – rekla je Samanta Berdžes, jedan od vodećih autora izveštaja.
A globalno, 2024. je bila najtoplija godina od kada se meteorološka mjerenja beleže.
– Koncentracija gasova staklene bašte u atmosferi nastavlja da raste i 2024. ponovo je dostigla rekordne nivoe. Evropa se zagreva dvostruko brže od globalnog prosijeka od 1980-ih – dodaje Burgess.
Posljedice su višestruke. Klimatske promijene izazvane ljudskim faktorom ne odnose se samo na globalne proseke već imaju i veoma konkretan uticaj na regionalnom i lokalnom nivou, upozorava Florens Rabije, generalni sekretar Evropskog centra za srednjoročne vremenske prognoze, koji sarađuje sa programom Kopernikus.
U Evropi je prošle godine u olujama i poplavama pogođeno 413.000 ljudi, a život je izgubilo najmanje 335 ljudi.
Poplave, ekstremne vrućine, oluje i suše sve više utiču na svakodnevni život oko 750 miliona ljudi u Evropi, a iza toga stoje klimatske promene izazvane ljudima.
U Valensiji, u Španiji, poplave prošlog oktobra i novembra odnijele su više od 220 života. Količina kiše koja je pala za samo nekoliko sati oborila je sve dosadašnje rekorde i izazvala razaranja – uništeni su automobili, kuće i infrastruktura. Materijalna šteta procenjuje se na više od 16 milijardi evra.
Neposredno prije toga, Oluja Boris izazvala je velike poplave u osam istočnoevropskih zemalja duž hiljada kilometara rečnih korita. Procenjuje se da je prošle godine u Evropi u olujama i poplavama bilo pogođeno 413.000 ljudi, a život je izgubilo najmanje 335 ljudi.
Broj dana sa ekstremnim toplotnim stresom u 2024. bio je drugi najveći od početka mjerenja. Istočnu Evropu su pogodile neuobičajeno visoke temperature i velika suša. Na jugu kontinenta ponovo su zabilježene teške suše, čak i tokom zime.
2024 was the warmest year on record in Europe, according to the newly released Copernicus State of the Climate Report. We spoke with University of Pennsylvania climate scientist Michael Mann about what this means for the world as a whole: pic.twitter.com/0CnPQZTs2M
— The Weather Channel (@weatherchannel) April 16, 2025
Zapadna Evropa je, s druge strane, zabeležila rekordne količine padavina koje nisu viđene od 1950-ih. Kombinacija suše i obilnih kiša značajno povećava rizik od bujičnih poplava jer osušeno i tvrdo zemljište ne može dovoljno brzo da apsorbuje velike količine vode. Ovo stvara opasne vodotoke.
„U Evropi bi moglo biti još 30.000 smrtnih slučajeva zbog ekstremne vrućine“
– Svaki dodatni djelić stepena zagrevanja znači veće rizike za naše živote, našu ekonomiju i našu planetu. Prilagođavanje klimatskim promenama postaje od suštinskog značaja – rekla je generalni sekretar SMO Selest Saulo prilikom predstavljanja izveštaja.
Iako emisije gasova staklene bašte i dalje rastu na globalnom nivou, izveštaj donosi i dobre vesti: Evropa je 2024. proizvela više energije iz sunca, vetra i biomase nego ikada ranije. Čak 45 odsto električne energije dolazilo je iz obnovljivih izvora.
Naučnici upozoravaju da zemlje moraju što pre preduzeti mere, posebno kada je riječ o zaštiti od poplava i toplotnih talasa. Samantha Burgess ističe da ako globalno zagrevanje poraste iznad 1,5 °C na duži rok, može doći do dodatnih 30.000 smrtnih slučajeva u Evropi zbog ekstremne vrućine, prenosi Indeks.
Izviještaj donosi i jednu ohrabrujuću činjenicu: više od polovine evropskih gradova već razvija planove za prilagođavanje ekstremnim vremenskim uslovima i bolju zaštitu stanovnika.
Među vodećim oblastima u ovoj oblasti su Pariz, Milano, Holandija i Glazgov. Tamo se ubrzano razvija infrastruktura za zaštitu od klimatskih pretnji, šire se zelene površine koje rashlađuju gradske zone, sprovode se intenzivne mjere odbrane od poplava.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu