Prošlo je tačno 30 godina od pogroma u kojem je, prema podacima “Veritasa”, za dva dana ubijeno je 283 Srba, od čega 114 civila, među kojima 12 djece i 57 žena, dok je 15.000 ljudi protjerano iz svojih domova.
Akcija “Bljesak” značila je početak kraja Republike Srpske Krajine, u čijem je sastavu bila i Zapadna Slavonija. Mnogi Krajišnici su utočište našli u Republici Srpskoj, ali oni ni danas ne mogu ostvariti sva prava i, kako tvrde, nisu ravnopravni građani.
Zvaničnici Republike Srpske, predvođeni predsjednikom Republike Miloradom Dodikom, danas su, povodom godišnjice “Bljeska”, položili vijence i održali prigodne govore, ali o statusu nekadašnjih stanovnika Republike Srpske Krajine u Republici Srpskoj, nisu govorili.
O tome, tek povremeno, progovore predstavnici udruženja prognanih Krajišnika, ili opozicioni političari.
Osim što su imali velikih problema u ostvarivanju prava na penziju i povrat imovine, kao i stanarskih prava u Hrvatskoj, o čemu je Srpskainfo ranije pisala, uskraćena su im i boračka prava u Republici Srpskoj.
Bivši borci Srpske vojske Krajine ne mogu dobiti čak ni skromni borački dodatak od 3 KM za svaki mjesec proveden na ratištu, koji primaju demobilisani borci Vojske Republike Srpske.
– Pošto smo izgubili sva prava i u Hrvatskoj, kao “pobunjenici”, čak i pravo na penziju, stanove nad kojima smo imali stanarsko pravo i vaučere za privatizaciju, mi smo, eto, ostali bez ičega. Ni otadžbine, ni domovine – rekao je ranije za Srpskainfo jedan demobilisani borac Srpske vojske Кrajine, koji danas živi u okolini Banjaluke.
Nebojša Vukanović iz Liste za pravdu i red, nedavno je održao emotivan govor u Narodnoj skupštini Republike Srpske o ovom problemu. Na dnevnom redu NS RS su se našle izmjene i dopune Zakona o pravima boraca i Vukanović je apelovao da se uzmu u obzir i borci iz Krajine, koji su , kako tvrdi Vukanović, zaslugom vlasti u RS “izbrisani iz svih mogućih spiskova“.
– Izdali smo ih. Nekad su imali ista prava kao borci Republike Srpske, ali im je vlast ta prava oduzela. Apelujem da ispravimo tu nepravdu. Ti ljudi su izgubili ognjišta, izgubili su otadžbinu izgubili su porodice, na na kraju smo ih mi osudili pa su izgubili i taj bijedni borački dodatak od 100 ili 150 KM. Koliko je Krajišnika poginulo na proboju Koridora, da bi spasili Republiku Srpsku, a danas su u toj Republici Srpskoj njihovi zemljaci građani drugog reda – rekao je Vukanović na sjednici Skupštine.
Njegov apel nije prihvaćen. Kako je za Srspkainfo rekao Krsto Žarković, predsjednik Udruženja Srba protjeranih iz Slavonije i Hrvatske “Krajina”, borci Srpske vojske Krajine nisu u pravima izjednačeni sa borcima Vojske Republike Srpske.
– Prava ostvaruju samo oni koji su bili vojno angažovani u nekom periodu od 17. avgusta 1990. do 18. maja 1992. godine, kada je na području Republike Srpske Krajine djelovala JNA. Sav ostali borački staž im se ne priznaje – kaže Žarković.
Milorad Dodik je u avgustu 2023. godine obećao da će vlast Republike Srpske “izjednačiti status borcima Srpske vojske Krajine sa borcima Vojske Republike Srpske”. Sve je ostalo na obećanju.
Krsto Žarković kaže da su se Slavonci i Krajišnici naslušali obećanja i da ovo nije bilo ni prvo ni posljednje.
Ipak, 2023. godine Dodikove riječi su mnoge demobilisane borce iz Republike Srpske Krajine podsjetile da su oni, kako tvrde, do 2014. imali ista boračka prava kao i demobilisani pripadnici VRS, ali da su im tada, nakon revizije, ta prava ukinuta.
– Dobro sjećam ko je tada bio na vlasti i ko nam je krojio sudbinu. Milorad Dodik je bio predsjednik Republike Srpske, a Petar Đokić ministar za rad i boračko invalidsku zaštitu RS – rekao je za Srpskainfo jedan demobilisani borac iz bivše Republike Srpske Krajine.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu