Među njima je i Sara (pseudonim), takozvana ISIS udovica, jedna od mnogih žena čiji su muževi poginuli u Islamskoj državi, ostavljajući ih same sa malom djecom. Ona i djeca trenutno žive u kampu “Roj” u sjevernoj Siriji za izbjeglice Islamske države, u nadi da će se vratiti u domovinu.
Sara je otišla iz Bosne u Siriju u martu 2015. godine sa svojim mužem, fundamentalistom koga je upoznala na internetu.
Njena majka Lejla ju je preklinjala da ne ide. Ona je bila u prvim redovima tokom ratova u bivšoj Jugolsaviji, tačnije u BiH, i znala je kako ratna zona izgleda.
Bila sam u šoku kada mi je pisala iz Sirije. Jedva sam došla k sebi da se udala, ali ovo je bilo nezamislivo – kaže ona.
Lejla, uznemirena zbog situacije njene kćerke, ne može da se obrati vlastima u BiH za pomoć. Ali se zato povezala sa dve druge porodice, čije su kćerke i sestre u istom kampu. Zajedno se nadaju da će ubijediti vladu da ih vrati u zemlju, zajedno sa njihovih devetoro djece.
Zvaničnici koriste kompleksnu situaciju kao taktiku odlaganja, piše Blic.
– Trebalo bi da budu iskreni i kažu: ne želimo ih nazad! Ili da mi daju papire, kako bih otišla u Siriju i vratila kćerku – tvrdi Lejla.
Iz BiH je oko 300 ljudi otišlo da se bori u Siriji i Iraku, čime su pri vrhu liste stranih plaćenika u Evropi. Regrutovani su sa mnogostrukih strana, uključujući ekstremističke propovjednike, video kampanje i društvene mreže.
Fenomen je takođe povezan sa bosanskom istorijom privlačenja stranih plaćenika. Tokom rata u BiH, na strani muslimana borilo se između 1.800 i 3.000 stranaca, uglavnom iz Irana, Avganistana i arapskih zemalja. Neki su ostali da propovijedaju fundamentalizam i radikalna vjerovanja.
Najmanje 50 “stranih boraca” se vratilo iz Islamske države u BiH, prema navodima analitičara bezbjednosti u Atlanskoj inicijativi Vladu Azinoviću.
BiH je preplavljena ekstremističkim propovednicima i džamijama od 2015. godine, što je dovelo većinu muslimanskih grupa u širu islamsku zajednicu. Ali, zemlja ne posjeduje program deradikalizacije stranih boraca.
Slučaj ISIS udovica je komplikovan, jer one tvrde da nisu zapravo učestvovale u borbi i zbog toga im se ne može suditi. Njihovi rođaci insistiraju da su prinuđene da odu na ratom zahvaćene teritorije sa svojim muževima.
Ipak, u očima vlade, one predstavljaju potencijalnu prijetnju, kao i njihova djeca, koja su zvanično bez državljanstva. Vlasti zahtjevaju DNK testiranje ove djece, prije odluke o davanju državljanstava.
Alema Dolamić je jedna od onih koje imaju rođake među ISIS udovicama.
– Druge ljude je sramota da imaju “veze sa ISIS-om” u porodici. Ali ne i ja – navodi ona.
Njena sestra Alina je takođe upoznala fundamentalističkog supruga preko intereneta. Godine 2014. se preselila sa njim u Beč, poslije čega su naprasno emigrirali u Siriju. Kada joj je muž umro tokom borbe u ljeto 2017., Alina se preselila u posebnu kuću za udovice i samohrane majke. Ona i još četiri žene su platile da ih prokrijumčare preko granice u Tursku, gdje su se nadale da će stupiti u kontakt sa ambasadama svojih matičnih zemalja.
Još jedna majka, Senija Muhamadavić, ima sličnu priču o svojoj 30-godišnjoj kćerki Miji.
– Uopšte nismo bili religiozni. Iznenadili smo se kada se odjednom udala i počela da nosi nidžab, prestavši da priča sa muškim članovima porodice – kaže ona.
Mija je otišla u Siriju u aprilu 2015. godine, gdje je poslije nekoliko mjeseci ostala udovica. Dvaput se preudala u Siriji, što nije rijetko kod žena u njenoj poziciji.
– Vidim sličnosti među ovim djevojkama. Sve ih je začarao internet, sve su bile mlade i lijepe. Nisu bile svjesne koliku grešku prave – dodaje Lejla.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu