Trampu je rečeno da bi bacanje GBU-57 bombi, koje teže 13,6 tona, efikasno eliminisalo Fordo, ali on, kako navode izvori, i dalje nije u potpunosti uvjeren, te za sada nije odobrio napade, jer takođe čeka da vidi da li bi prijetnja američkim uključivanjem mogla da natjera Iran na pregovore.
Efikasnost GBU-57 bombi bila je tema velikih rasprava u Pentagonu još od početka Trampovog mandata, prema dvojici zvaničnika iz sektora odbrane, koji su informisani da bi možda samo taktičko nuklearno oružje moglo da uništi Fordo, s obzirom na to koliko duboko se objekat nalazi pod zemljom.
Tramp ne razmatra korišćenje taktičkog nuklearnog oružja protiv Fordoa, i ta mogućnost nije bila tema brifinga koji su u Bijeloj kući održali ministar odbrane Pit Hegset i načelnik Združenog generalštaba general Den Kein, tvrde dvije osobe upoznate sa situacijom.
Međutim, zvaničnici koji su prisustvovali tim brifinzima obavešteni su da bi korišćenje konvencionalnih bombi – čak i u okviru šireg napada sa više GBU-57 bombi – vjerovatno bilo nedovoljno da se probije do potrebne dubine, i da bi takav napad samo urušio tunele i zatrpao ih ruševinama.
Na brifingu je rečeno da bi potpuno uništenje Fordoa – za koji izraelska obavještajna služba procjenjuje da se nalazi i do 90 metara ispod površine – zahtjevalo da SAD prvo “omekšaju” tlo konvencionalnim bombama, a zatim isporuče taktičku nuklearnu bombu iz bombardera B-2 kako bi se cijela lokacija u potpunosti uništila. To je scenario koji Tramp ne razmatra.
Ove procjene su donijete od strane Agencije za smanjenje pretnji (DTRA), dijela Ministarstva odbrane SAD koji je testirao GBU-57 i analizirao ograničenja američkog vojnog naoružanja protiv brojnih podzemnih objekata.
Situacija naglašava koliko bi takav napad bio složen i šta bi bio merilo uspeha: bacanje GBU-57 bombi bi verovatno unazadilo iransku sposobnost da dođe do uranijuma pogodnog za oružje za nekoliko godina, ali ne bi trajno zaustavilo njihov nuklearni program.
Portparoli Bele kuće i Pentagona nisu odmah odgovorili na zahteve za komentar.
Isključivanje Fordoa iz upotrebe – bilo diplomatski, bilo vojno – smatra se ključnim korakom u sprečavanju Irana da dođe do nuklearnog oružja, nakon što je Međunarodna agencija za atomsku energiju (IAEA) otkrila da je na toj lokaciji uranijum obogaćen do 83,7% – što je blizu granice od 90% potrebne za nuklearno oružje.
Bilo kakav pokušaj da se Fordo uništi zahtjevao bi američko učešće, jer Izrael ne poseduje bombe koje mogu da dosegnu tu dubinu, niti avione sposobne da ih nose.
Problem sa korišćenjem GBU-57 protiv Fordoa, prema rečima dvojice zvaničnika upoznatih sa brifingom DTRA-e, delimično leži u karakteristikama objekta – koji je smešten unutar planine – kao i u činjenici da ta bomba nikada nije upotrebljena u sličnim okolnostima.
Iran je izgradio objekat za obogaćivanje uranijuma u Fordou ispod zemlje kako bi ga zaštitio od mogućih vazdušnih napada. Podsećanja radi, Izrael je 1981. godine bombardovao nuklearni objekat u blizini Bagdada koji je bio iznad zemlje, kako bi zaustavio Irak u razvoju nuklearnog oružja.
U poslednjih nekoliko godina, Izrael je razmatrao različite planove za uništenje Fordoa bez pomoći SAD. U jednom od scenarija, Izrael je predlagao da helikopterima pošalje komandose koji bi se probili u objekat i postavili eksploziv – opciju koju je Tramp odbacio, navode izvori upoznati sa tim planovima, , javlja Guardian.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu