Ovaj post je ustanovljen u čast njihovog misionarskog rada i stradanja, a završava se 12. jula, na Petrovdan, praznik koji se u crkvenom i narodnom kalendaru smatra granicom između proleća i jeseni.
Pokretan početak i stroga simbolika
Za razliku od drugih velikih postova, početak Petrovskog posta je pokretan – zavisi od datuma Vaskrsa, dok mu je kraj uvijek fiksiran – 12. jula. To znači da ovaj post može da traje najkraće osam dana, a najduže šest sedmica.
Petrovski post je jedan od četiri velika godišnja posta u pravoslavnom kalendaru – pored Božićnog, Vaskršnjeg i Velikogospojinskog. Smatra se najblažim među njima, ali nosi snažnu duhovnu poruku: uzdržavanje ne samo od hrane, već i od grešnih misli, reči i dela.
Post podrazumijeva potpuno uzdržavanje od mesa, jaja i mliječnih proizvoda, ali u određenim danima dozvoljena je konzumacija ribe, vina i ulja, u skladu sa sledećim pravilima:
Ponedeljak, srijeda i petak poste se na vodi.
Utorak i četvrtak – dozvoljeni su ulje i vino.
Subota i nedelja – jedu se riba, ulje i vino.
Međutim, pravila se mijenjaju ukoliko određeni praznik padne tokom posta:
Ako u ponedjeljak, utorak ili četvrtak padne praznik Svetitelja sa velikim slavoslovljem, tada se posti na ribi.
Ako u srijedu ili petak padne praznik, tada se posti na ulju.
Ako u srijedu ili petak padne praznik Svetitelja sa bdenijem ili praznik hrama, dozvoljeni su riba, ulje i vino.
Na dan rođenja Svetog Jovana Krstitelja (7. jul), čak i ako padne u srijedu ili petak, dozvoljena je riba.
Dan uoči Petrovdana, post je stroži, osim ako pada u subotu ili nedjelju – tada je dozvoljena upotreba ulja.
I sam Petrovdan, ako padne u srijedu ili petak, ne podleže strogom postu – tog dana vjernici mogu da jedu ribu, vino i ulje.
Duhovni značaj posta
Ovaj post ima apostolski karakter – ustanovljen je u znak sećanja na post koji su Sveti apostoli praktikovali nakon Silaska Svetog Duha na Pedesetnicu, a pre nego što su krenuli da propovedaju Jevanđelje širom sveta. Dakle, Petrovski post je post pripreme, osnaživanja vjere i unutrašnjeg osvešćenja.
Cilj posta nije samo fizičko uzdržavanje, već i duhovno pročišćenje – kontrola strasti, pomirenje, molitva i dobra djela. Kako crkva uči, samo takvo cjelovito poštovanje posta donosi plodove, prenosi Kurir.
Narodna simbolika: vatre, lile i svjetlost vjere
Praznik Svetih apostola Petra i Pavla duboko je ukorenjen i u narodnoj tradiciji. Petrovdan se u mnogim krajevima Srbije obeležava običajem paljenja lila – simboličnih vatri koje se prave od mlade kore divlje trešnje ili breze.
Lile podsjećaju na vremena progona hrišćana, kada su apostoli i prvi vjernici bili vezivani za stubove, polivani smolom i paljeni kao buktinje. Njihova tijela su tada gorela na trgovima, a danas, te plamene uspomene žive kroz tradicionalno paljenje lila – u znak sećanja, ali i kao simbol svjetlosti vjere i nepokolebljivosti.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu