Rok od tri dana je prošao, a grad je, nakon što je očišćen od stotina tona nagomilanog otpada, zadesila nova nevolja: poplava koja prijeti da uništi kuće, preduzeća i infrastrukturu.
Ipak, ostalo je otvoreno pitanje: može li zaista “Čistoća”, čiji je većinski vlasnik biznismen Mladen Milanović Kaja, preuzeti deponiju.
U gradskom preduzeću “Dep-ot”, koje već godinama upravlja deponijom, tvrde da ne može.
U prigovoru na rješenje u izvršenju sudske odluke o preuzimanju deponije, direktor “Dep-ota” Ratko Jokić se poziva na zaštitu javnog interesa, tvrdeći da će u slučaju da deponija prestane sa radom, Banjaluci prijeti zaraza i ekološka katastrofa.
Pri tom se poziva na na član 7. Zakona o izvršnom postupku RS, po kojem se izvršenjem presude ne može oduzimati “imovina Republike Srpske, gradova, opština i javnih preduzeća koja je neophodna za obavljanje poslova od opšteg interesa”.
Uz to, Jokić navodi da je Vrhovnom sudu Republike Srpske upućen zahtjev za reviziju sudskog postupka, u kojem je zemljište u Ramićima dodijeljeno “Čistoći”.
Direktor konkurentske “Čistoće” Aleksandar Bajić tvrdi da nikakve opasnosti nema, jer je “Čistoća”, kako tvrdi spremna da preuzme dio radnika “Dep-ota” i nastavi s poslom deponovanja smeća.
– Nama interes nije da se deponija zatvori, nego da radi u kontinuitetu bez zastoja. Spremni smo da preuzmemo dio radnika “Dep-ota” kako bi se odlaganje otpada nesmetano odvijalo – kazao je Bajić na sjednici Skupštine grada.
On je zaprijetio Gradu i “Dep-otu” da će, ukoliko “Čistoća” ne uđe u posjed 280 duluma zemlje u Ramićima, protiv njih podnijeti tužbu za neosnovano bogaćenje tešku 50 miliona maraka.
Ko je ovdje u pravu, i da li “Čistoća” zaista može da preuzme deponiju, odnosno da uđe u posjed zemljišta na kojem se deponija nalazi, ili je preči javni interes na koji se poziva rukovodstvo “Dep-ota”?
Banjalučki advokat Din Tešić je za Srpskainfo analizirao situaciju i iznio svoj stav o ovm slučaju.
Tešić ocjenjuje da “Dep-ot” nema osnova da ospori izvršenje sudske odluke, odnosno da zabrani “Čistoći” da uđe u posjed imovine čiji je vlasnik.
– “Čistoća” je pokrenula izvršni postupak po osnovu pravosnažne, odnosno izvršne odluke Višeg privrednog suda u Banjaluci, u skladu sa Zakonom o izvršnom postupku. Podnošenje revizije Vrhovnom sudu Republike Srpske nije osnov za prigovor, odnosno nije osnov da se odbije predloženo izvršenje ili da se izvršenje obustavi – kaže Tešić.
Dodaje da bi se situacija promijenila ukoliko bi Vrhovni sud usvojio reviziju.
– U budućnosti bi to bio osnov za obustavu izvršenja. Ali samo pokretanja postupka revizije ne odlaže izvršenje sudske odluke – jasan je Tešić.
On smatra da ni pozivanje na javni interes, u ovom slučaju nije osnovano. “Dep-ot” se, kako kaže, poziva na član Zakona o izvršnom postupku, koji se odnosi na imovinu koja je u javnom vlasništvu.
– Ova zakonska odredba ide u korist javnih preduzeća, čija se imovina štiti od izvršenja zbog viših interesa. U ovom slučaju sporna imovina nije u vlasništvu izvršenika, dakle “Dep-ota”, i tu se gubi osnov za ovakvom vrstom pravne zaštite. Posebna priča je što bi se sprečavanjem izvršenja narušila ustavna prava “Čistoće” na imovinu, što bi dovelo do odgovornosti Republike Srpske – objašnjava Tešić.
On dodaje da je pozivanje na opšti interes bez pravnog osnova, iz još jednog razloga.
– Zemljište je vlasništvo tražioca izvršenja, to jest “Čistoće”, a to preduzeće planira da obavlja djelatnost koja je od opšteg interesa, a za koju ima i dozvolu ili će je steći – kaže Tešić.
Advokat Din Tešić na kraju zaključuje da će “po ovom spornom pitanju poslednju riječ očigledno imati Ustavni sud BiH”.
Kako je uopšte odvoz i deponovanje smeća iz Banjaluke postalo pitanje za Ustavni sud i zbog čega su lokalne vlasti dozvolile da grad ostane bez zemljišta za deponiju, a gradsko preduzeće “Dep-ot” bez uslova za obavljanje posla zbog kojeg je i osnovano?
To je priča koja traje više od 20 godina. Sve je počelo 2002, kada je Grad izuzeto zemljište u Ramićima od tada javnog preduzeća “Čistoća”, da bi ga dvije godine kasnije dodijelio novoosnovanom preduzeću “Dep-ot”, radi izgradnje Regionalne sanitarne deponije.
Uslijedili su brojni upravni i sudski postupci, čiji je rezultat da je, u međuvremenu privatizovano, preduzeće “Čistoća” upisano u zemljišne knjige kao vlasnik zemlje na kojoj se nalazi deponija.
Tadašnji gradonačelnik Banjaluke Dragoljub Davidović, nedavno je za Srpskainfo rekao da su sudske odluke sporne i da je, prilikom privatizacije m”Čistoće” zemlja u Ramićima izuzeta iz privatizacione mase.
Bilo kako bilo, sudska odluka koja daje za pravo “Čistoći” postala je pravosnažna još u decembru prošle godine.
Uslijedio je rat dva komunalna preduzeća, što je dovelo do toga da grad bude doslovno pretvoren u divlju deponiju, jer se na ulicama Banjaluke nagomilalo oko 300 tona otpada.
Kada je, na marginama vanredne sjednice Skupštine grada Banjaluka posvećene krizi sa smećem, potpisano primirje između “Dep-ota” i “Čistoće”, grad je za nekoliko sati očišćen od smeća.
Ipak, primirje neće potrajti i na kraju će se problem s deponijom morati trajno riješiti.
Rukovodstvo “Dep-ota” ne krije da im je namjera da ovo preduzeća, uz deponovanje otpada u Ramićima ili na nekoj drugoj lokaciji, u budućnosti preuzme i prikupljanje i odvoz smeća iz Banjaluke, što sada radi “Čistoća”.
Ratko Jokić tvrdi da je za grad bolje da ove usluge od vitalne važnosti za građane, budu povjerene javnom preduzeću.
Rukovodstvo “Čistoće” ima suprotan scenaio: oni hoće da uz prikupljanje i odvoz smeća, preuzmu i njegovo deponovanje, što sada radi “Dep-ot”, i to kako se ispostavilo, na njihovoj zemlji.
Dok traje borba za moć, u stranu je gurnuta činjenica da je deponija u Ramićima svakako na izmaku: čak i uz gradnju nove sanitarne kasete, ona može potrajti još samo nekoliko godina, nakon čega će se i Banjaluka i okolne opštine iz kojih se u Ramićima odlaže smeće, naći u vrlo ozbiljnom problemu.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu