On je tako postao simbol jedinstva, zajednice, okupljao je porodicu i služio kao dio rituala pri raznim obredima.
Tako će hljeb, kako ističe istoričarka Dijana Vasiljević, kao obredni element naći svoje mjesto i u srpskim običajima, pa će pored mnogih obrednih rituala, posebno da se ističe i slavski kolač, kao dio hrišćanske tradicije.
– Slavski hljeb se mijesi za krsnu slavu, a prema običaju, domaćica ga peče uoči slave. Obično je posan, ali u posljednje vrijeme se u njega dodaje i mrs. Sveštenik ga osveštava crvenim vinom, potom se kolač lomi i dijeli među članovima porodice. Slavski kolač po hrišćanskoj religiji predstavlja tijelo Hristovo, a vino krv – ukratko objašnjava stručnjak za istoriju hrane.
Na sredini kolača, kao i na četiri mjesta na obodu, stavlja se pečat (tzv. pečat-prosfornik) sa slovima IS HS NI KA, što predstavlja skraćenicu od riječi “Isus Hristos pobjednik”.
– Pored ovog natpisa, na kolač se u odnosu na podneblje stavljaju i određeni simboli, koji reprezentuju određene zajedničke ukrasne elemente. Svaki ukras, odnosno figurica, pravi se od tijesta i ima svoje značenje, te nije svejedno šta će se staviti – ističe Vasiljevićeva.
Slavski kolač u sredini, prije svega, ima šaru u obliku krsta, koja je optočena pletenicom, koja je simbol vijenca. U sredini kolača obavezno je da se zabode parče osvećenog bosiljka.
Ostali ukrasi mogu da budu brojni i različiti, ali oni koji se smatraju obaveznim su: klas žita, ptica, cvijet, grozd, knjiga i bure. Oni se stavljaju u polja između krakova krsta, a dovoljno je da u svakom od četiri polja bude po jedan ukras.
– Grožđe, bure i klas žita simbolišu rodnu godinu, izobilje, bogatu trpezu, pune ambare i dobru berbu. Ptica ima značenje Svetog duha, mira i zdravlja – otkriva istoričarka za Ona.rs.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu