Koliko je ko mogao obnovio je svoj dom, jer i poslije dva mjeseca još nije sigurno od koga će, da li i kada dobiti novčanu pomoć.
Posljedice zemljotresa, koji je 29. decembra prošle godine pogodio opštinu Petrinja u Hrvatskoj, osjetile su se i u Kostajnici, Kozarskoj Dubici, Prijedoru i Novom Gradu. Komisije još popisuju štetu na hiljadama objekata, a činjenica je da opštine nemaju novca da same pomognu sugrađanima u obnovi.
S druge strane, iz Vlade RS poručuju da je upravo na lokalnim zajednicama najveći posao u vezi sanacije.
Kostajnica
Najveću štetu nakon potresa bilježi Kostajnica. Posljednji podaci govore da su na 893 objekta vidljiva oštećenja. Za rušenje je predviđeno 12 objekata, dok je za 206 procijenjeno da nisu uslovni za boravak građana i da je potrebno uraditi projekat sanacije. Ostalih 476 objekata su u prvoj i drugoj kategoriji i bezbjedni su za boravak. Neki građani su se vratili u svoje kuće, a većina se za smještaj snašla kod porodice i rodbine.
– Ljudi čiji su objekti stvarno rizični, i nemaju gdje drugo, borave u alternativnom smještaju. Za sada smo obezbijedili smještaj svima koji su tražili. Svi kontejneri su popunjeni, imamo još prostora u jednom prerađenom objektu za smještaj dvije osobe, ako se neko bude javio – govori načelnik Nikola Janjetović.
Do kraja sedmice, precizira on, biće pregledani još objekti u kojima ranije nisu zatečeni vlasnici, nakon čega će se računati iznos štete. U prvom mahu bilo je riječi o šteti od oko 20 miliona KM, ali načelnik ne želi da licitira brojkama prije zvanične procjene.
– Nezahvalno je govoriti o tome; kada budemo imali zvaničan podatak izaći ćemo sa informacijom, sve ostalo su nagađanja. Dok ne budemo znali finansijski aspekt štete, nećemo znati na koji će se način vršiti obnova. Opština je u finansijskom kolapsu i mi nemamo jednu marku da na neki način saniramo štetu – upozorava Janjetović.
Donacije koje su im pristizale, navodi, korištene su za osposobljavanje objekata javnih institucija da bi mogle funkcionisati. Sada je prioritet interventno ulaganje u Srednjoškolski centar kako bi mogao početi s radom u martu. Ni u ovom slučaju neće biti rađena kompletna sanacija, već samo popravka najkritičnijih tačaka.
Kozarska Dubica
U Kozarskoj Dubici takođe privode kraju popis i kategorizaciju, a komisija je do sada obišla 784 objekta. Veliki je broj objekata, kažu, s manjom štetom.
– Ljudi su odreagovali sami. Oni kojima je, na primjer, oštećen krov sami su intervenisali, da im objekat ne propada dalje. Ali ljudi su, nažalost, u teškoj materijalnoj situaciji i nisu u mogućnosti da značajne korake preduzimaju bez pomoći – ocijenio je načelnik odjeljenja za stambeno-komunalne poslove Darijan Babić.
U ovoj opštini očekuju da će tačne podatke o pričinjenoj šteti imati iduće sedmice.
– Kada sumiramo svu štetu vidjećemo koliko nam je novca potrebno za sanaciju, ali već sada znamo da ovo sredstava što imamo na raspolaganju nije dovoljno za te potrebe. Najgrublja procjena je da se radi o šteti koja se mjeri u milionima, a mi imamo pomoć od države 100.000 KM i nešto od donatora. Kada budemo imali konkretne podatke vjerovatno će biti i sastanaka s Vladom RS, jer se mi sami ne možemo izboriti s tim problemom – ističe Babić.
Prijedor
Prijedorčani su prijavili oko 500 objekata oštećenih u zemljotresu, a komisija je obišla više od 400.
– Mislim da će biti sigurno dvadesetak objekata koji će zahtijevati ozbiljniju sanaciju i rekonstrukciju, ako se isplati uopšte ih i rekonstruisati. Inače, ljudi koji mogu pokušavaju sami popraviti štetu, najveći je problem što imamo dosta socijalnih slučajeva. Mora se naći način da se tim ljudima pomogne; žive u ruševnim kućama, a nemaju alternativni smještaj – utisak je s terena Boška Stojančića, predsjednika Komisije za popis štete u ovom gradu.
On se nada da će do kraja sljedeće sedmice Komisija završiti obilazak terena, nakon čega slijedi priprema izvještaja.
– Naše je bilo da procijenimo štetu, vidimo da li su objekti uslovni za život, a dalje korake će preduzimati nadležni kada dobiju izvještaje – zaključuje Stojančić.
Novi Grad
Posla ima i u Novom Gradu. Stanovništvo je za procjenu prijavilo 453 objekta, pretežno stambenih, a Komisija je pregledala njih 299. Dosadašnju štetu procjenjuju na 315.000 maraka.
– Na terenu smo svaki dan i konstantno vršimo procjene. Za sada nemamo informacije što se tiče pomoći, ni od lokalne vlasti, ni sa republičkog nivoa – rekli su nam o Komisiji za procjenu štete u ovoj opštini.
Podsjetimo, Vlada RS je drugi dan nakon zemljotresa uplatila Kostajnici 300.000 KM i Dubici 100.000 KM za sanaciju šteta na stambenim objektima. Obezbijeđena su i tri kontejnera za porodice čiji su domovi nakon zemljotresa neuslovni za život, a još jedan kontejner donirao je privatni preduzetnik. Takođe, načelnici opština i gradova širom Srpske prikupili su više od 300.000 KM za saniranje štete i pomoć stanovništvu čiji su domovi pretrpjeli štetu.
Ministarstvo za prostorno uređenje i građevinarstvo RS pitali smo da li stanovnici mogu i dalje računati na novčanu pomoć iz budžeta Srpske i da li će biti raspisan konkurs.
– Najveći dio posla kada je riječ o planu i načinu sanacije objekata oštećenih u zemljotresu imaće lokalne zajednice – rekli su za Srpskainfo iz ovog ministarstva.
Procjena u martu
Dužnost svake opštine koja je pretrpjela određenu štetu jeste da samostalno formira stručno tijelo za kategorizaciju objekata i procjenu štete. Iz Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju poručuju da su tu da pruže tehničku podršku i pomoć, ukoliko je ona potrebna.
Zahtjev im je stigao iz Kostajnice, s obzirom da opština nema kapacitete da popis štete uradi samostalno, a odlučeno je da će im tehničku i stručnu pomoć pružiti Direkcija za obnovu i izgradnju RS.
– Komisija za kategorizaciju objekata i procjenu štete bi trebalo da do polovine narednog mjeseca završi s procjenom štete nastale na objektima nakon zemljotresa. Tada ćemo imati tačne podatke kolika je ukupna materijalna šteta koju je napravio zemljotres na području Kostajnice. Iako je ranije dogovoreno da će timovi, koje čine stručnjaci iz Direkcije za obnovu i izgradnju RS i opštine, obići oko 1.700 objekata, odlučeno je da se uz stambene uzmu u obzir i svi pomoćni objekti, tako da je radom Komisije bilo obuhvaćeno više od 3.000 objekata – preciziraju iz ministarstva.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu