Prema posljednjim podacima Republičkog zavoda za statistiku (RZS), u Srbiji je u 2023. godini rođeno 60.813 beba, odnosno za 1.887 ili tačno tri odsto manje nego u 2022. godini (tada je rođeno 62.700), što je sigurno najgori rezultat u posljednjoj deceniji, a možda i ikada na ovim prostorima. To je za skoro 900 mališana manje čak i od “koronaške” 2020. godine kada je bio vrhunac pandemije kovida-19.
Kako pokazuju brojke RZS, samo su u tri mjeseca prošle godine bili u plusu u odnosu na 2022. godinu. Pored već spomenutog januara, to su bili još samo jul i avgust, dok je posebno razočaravajući bio decembar 2023. kada je na svijet došlo samo 4.812 mališana ili čak 11,6 odsto manje nego u istom periodu 2022. godine, piše Blic.
Ostali bez grada veličine Jagodine
Ako je za kakvu-takvu utjehu, manje je preminulih. U Srbiji je u 2023. godini preminulo 97.098 osoba, što je za 11,1 odsto manje nego 2022. godine i prvi put od 2013. da se ova crna brojka spustila ispod 100.000. A najkritičnija je bila koronaška 2021. kada su za samo 12 mjeseci ostali bez 136.622 stanovnika.
Ipak, i pored toga nastavljen je negativni prirodni priraštaj u Srbiji, pa su 2023. godinu završili sa minusom od 36.285 ljudi, što znači da su prošle godine ostali bez grada veličine Jagodine!
Međutim, ovo je čak i ohrabrujući podatak jer je zaustavljen vrtoglavi sunovrat koji je vrhunac doživio 2019. (-55.158) i 2020. godine (-74.442). Ostali su debelom minusu, ali je on ipak za 16 odsto manji nego 2022. godine.
Pet faktora uticalo na manje djece
– Negativan prirodni priraštaj za Srbiju nije novost – on raste već više od 30 godina, prije svega zbog smanjenja broja rođenih i prilično nepovoljne starosne strukture. Demografski trendovi se sporo mijenjaju, pa se ne može očekivati da smanjenje i starenje populacije u Srbiji prestane u bliskoj budućnosti – možemo možda samo usporiti taj proces i to je prilično deprimirajuća činjenica – objasnio je svojevremeno za Bi-Bi-Si Vladimir Nikitović, demograf u Institutu za društvene nauke u Beogradu.
Dok je pandemija uticala na uvećanu stopu smrtnosti prethodnih godina, stručnjaci ističu niz faktora koji doprinose sve manjem broju rođene dece u Srbiji: odlazak mladih iz Srbije i unutrašnje migracije, odlaganje rađanja i reproduktivno zdravljepandemija korone i loše zdravstveno stanje nacijepsihološki faktori koji utiču na smanjenje natalitetaekonomski faktori koji utiču na niži natalitet.
Žene se sve kasnije odlučuju na rađanje
Prosječna starost majke pri rađanju prvog djeteta 2020. iznosila je 28,8 godina, a pedeset godina ranije, prvorotkinje su se u prosjeku porađale se 22,2 godine, dok je 2000. ta granica stajala na 24,9 godina.
– Istina je da uvijek nešto odlažemo. Prvo je trebalo završiti fakultet, pa steći radno iskustvo i sada mi je preostalo da riješimo stambeno pitanje. Poslovi i primanja nisu pretjerano stabilna, ali i naši roditelji su gajili djecu u mnogo gorim okolnostima, pa šta nama fali? – preneo je Bi-Bi-Si reči jednog Pančevca.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu