Festival, kojeg je inicirao Draško Vidović a konkretizovali Zlatan Vidović i Bojan Vujinović, održaće od 19. do 23. maja 2023. godine u Kulturnom centru.
Nakon gotovo sedam decenija, koliko se o Ljubici, rođenoj u Gradiški 1888. godine, malo govorilo, skromno pisalo a zaborav prekrio blistavu glumačku karijeru, u njenom rodnom gradu odlučili su da, dostojanstveno, onako kako Ljubica i zaslužuje, osvijetle njenu životnu i glumačku epohu.
Na festivalu učestvuju Narodno pozorište Republike Srpske predstavom “Gospođica”, Gradsko pozorište Semberije i Narodno pozorište Republike Srpske predstavom “Hasanaginica”, Gradsko pozorište Gradiška predstavom “(Miro)pomazani”, Pozorište Prijedor predstavom “Kuća na brdu” i Gradsko pozorište “Јazavac” iz Banjaluke sa predstavom “Banjaluka”.
Gradsko pozorište Gradiška, na festivalu će premijerno izvesti predstavu “(Miro)pomazani” po tekstu Zorana Todorovića iz Istočnog Sarajeva, prvonagrađenog na konkursu za dramski tekst Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske i Gradskog pozorišta Gradiška.
Predstavu, koju će biti izvedena prvog dana festivala, 19. maja, režirao je Slobodan Perišić, a igraju Aleksandar Stojković Piksi, Zlatan Vidović, Bojan Kolopić i Snježana Mišić. Selektor festivala je Željko Stjepanović, a članovi žirija su Radoslav Lale Pavlović, Nataša Drakulić i Gvozden Đurić.
Ljubica Lazić Stefanović, u glumački svijet, zakoračila je u sedamanestoj godini. Nije odoljela zovu umjetnosti i u nekoj noći 1906. godine, otišla je u Beograd sa trupom putujućih glumaca Čiče Miše Miloševića koja je gostovala u gradu na Savi.
Nije jasno, napisao je u svojoj knjizi “Grimizna ogrlica” Vojislav Vujanović, novinar, pozorišni kritičar, hroničar, porijeklom iz Gradiške, kakav se to plamen uskovitlao u duši mlade, sedamnaestogodišnje djevojčice, odgajane u maloj, palanačkoj sredini, da se odvaži na bijeg i priključi “čeljadi sojtarija”, odbačenim, prezrenim i prokletim.
U šturim svjedočenjima i podacima raznih autora, navodi se da je Ljubica prvo igrala u Beogradu „Kod Takova“ a potom sa kragujevačkim ansamblom dospjela u Solun, putujući sa srpskom vojskom, dijeleći njenu sudbinu…Preživjela je albansku golgotu, stigla u Marsej pa na Korziku, u Ajačo i Bokanjino. Nakon povratka u zemlju, poslije završetka Prvog svjetskog rata, opet se obrela u Beogradu, a onda, ko zna na čiji nagovor, dospjela je u Sarajevo, u prvi ansambl Narodnog pozorišta u ovom gradu.
Novinar i književnik Marko Marković, je u “Oslobođenju” 1961. godine, u toplom zapisu osvijetlio lik Ljubice Lazić Stefanović.
– Zaborav biva sve neprozirniji, njenoga se imena više niko ne sjeća. Ali umjetnost, koju je gradila, nije se dala zatomiti, ugrađena je u postojanje sarajevskog Narodnog pozorišta, odatle prelazila u knjige koje su ispisivane o tom teatru – napisao je Marković koji je dalje, hodeći perom i recima novinskog članka, kao i Vojislav Vujanović kojem se kasnije u toj misiji o Ljubici, pridružio i istoričar iz Gradiške Husref Hadžialagić, tragao za njenim životnim raskršćima.
Prva glumačka uloga Ljubice Lazić Stefanović bila je Evica iz Trifkovićevog “Ljubavnog pisma”, vjerovatno u Beogradu. Ljudski i stvaralački profil mlade glumice, zapisao je Vojislav Vujanović, nije se isticao snažnim dramskim karakterom koji bi joj garantovao tumačenje tragičnih heroina, ali je ona je plijenila publiku likovima tihih naravi koji su, uglavnom, dolazili iz drugog plana, na granici plemenitosti i humornog, likovima koji nisu potresali, ali im se beskrajno vjerovalo.
Ljubica je stvarala, njeni su likovi defilovali scenom Narodnog pozorišta u Sarajevu gdje je dosegla nevjerovatnih 270 uloga, naveo je Vojislav Vujanović u knjizi “Grimizna ogrlica”.
-Ona spada među desetak glumaca sa najvećim brojem kreacija. U Sarajevu je trajala njena stvaralačka parabola od 27. novembra 1920. godine, kada se obrela na pozornici tuzlanskog hotela “Bristol” u Šantićevoj “Hasanaginici” (Emina) i u ulozi Ismenije, (“Jedva steče zeta”) Labiša Mišela, pa do 22. novembra 1943. kada se poslednji put ispela na scenu u liku Fatima – hanume u vodvilju Beluša Jungića “Kad ja pođoh na Benbašu, na vodu”.
Vesela i živahna, ona i uloge sluškinja, oživljava rasnošću i tipičnom glumačkom krvlju od kojih i tamne pozornice dobivaju svetlost i vatrenu boju. Svaka uloga za nju je značila stvaralačko čudo, koje nije dosezalo do mističnog, ali koje je nosilo u sebi svoj “gram” životne magije, zapisano je kao epitaf o njenom životu i pozorištu. Ali ostaje i ono nepobitno, kaže Borivoje Jeftić, Ljubica Stefanović je prva profesionalna glumica u istoriji bosanskohercegovačkog teatra.
Uloge
Ljubica je igrala Anušku (Andrejev “Dani našeg života”), Glempsku (Tadeuš Končinski “Naša krila”), Vasku (Bora Stanković “Koštana”), Popovu (Anton Čehov “Medved”), Frejovku (August Šenoa “Zlatarevo zlato”), Mejru (Svetozar Ćorović “Zulumćar”), Julču (Milivoj Predić, “Golgota”), Taisu (Ostrovski “Bez krivice krivi”), Drugu damu, Li – li, Azru (Branislav Nušić “Put oko sveta”), Mariju (Gogolj “Revizor”), Nastju (Gorki “Na dnu”), Lenku (Ede Tot “Seoska lola”), Agafju (Gogolj “Ženidba”)…
Festivalske nagrade
Na Festivalu “Ljubica” biće dodijeljene četiri glavne nagrade. Radio se o statuetama sa likom Ljubice Lazić Stefanović, rad gradiškog slikara Mladena Stajčića. Biće dodijeljena najboljoj predstavi po izboru žirija i publike te glumcu i glumici.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu