Karađorđe je namjeravao da pobuni Bosansku krajinu i stupi u kontakt s francuskim generalom Marmonom, koji je u to vrijeme zauzeo susjednu Vojnu krajinu. Međutim, Karađorđevi jataci nisu bili sposobni za ovaj poduhvat zato što je narod bio veoma siromašan i bez oružja. Izuzetak su bili Mašići, zbog boljeg materijalnog položaja u odnosu na okolinu. Kozara je pružala pogodno utočište za skrivanje, a Sava za prebjeg u Austriju u slučaju neuspjeha.
Bista koju je uradio vajar Mladen Stajčić trajno će svjedočiti o tim događajima, ali i svijetlim stranicama istorije Mašića, odlučnosti njegovih stanovnika da čuvaju uspomenu na to vrijeme, kazala je Dragana Ilić, zamjenica načelnika Gradiške, koja je zajedno sa Stevom Stojnićem, zadužbinarom i graditeljem crkve, biste i crkvenih objekata na Gaju, otkrila Karađorđevu bistu.
– Veoma sam srećan jer sam, uz podršku i pomoć porodice, prijatelja, komšija, ostavrio svoju davnjašnju želju da na Gaju, pored groblja, sagradim drvenu crkvu, da uredim kompleks i podignem bistu u čast Karađorđa i Mašićke bune – kazao je Stojnić.
Mašićka buna je bila prva, velika srpska pobuna protiv turske vlasti u Bosanskom pašaluku. Ovaj događaj više od dva vijeka nadahnjuje istoričare, ali i mještane, koji čuvaju legende i svjedoče o tom događaju.
– Ovdje je Karađorđe Petrović pronašao jatake, spremne za borbu protiv viševjekovnog zavojevača. To su bili knez Milutin Blagojević i sveštenik Jovičić, čije ime istoričari ne navode. Vijest o ustanku ubrzo se proširila Bosanskom Krajinom. To je bio nagovještaj i putokaz bosanskohercegovačkog ustanka, koji je 1878. godine donio slobodu čitavom srpskom narodu – ispričao je Stojnić za Srpskainfo.
Na spomen pločama, pored Karađorđeve biste, mještani Mašića i drugih potkozarskih sela imaju priliku da nauče važnu lekciju iz naše istorije.
– Učesnici Mašićke bune protiv Turaka zaslužili su počast, a ova bista to sigurno jeste – kazao je Stevo Stojnić pohvalivši saradanju i pomoć više ustanova i pojedinaca.
To su gradska uprava Gradiška, Zavičajni muzej, Srpsko društvo „Prosveta“, mašićka parohija SPC, Mjesna zajednica Mašići…
Na pločama od kamena, pored Karađorđeve biste, ispisane su poruke koje svjedoče o istoriji Mašića. Napisala ih je profesorka Radana Stanišljević iz Gradiške: “Kozara odnjihala polje mašićko, rađali se i ginuli za slobodu borci, junaci, djeca Kozare, sinovi jednog sela – Mašića. Jurišali u vječnost 1806, 1834, 1914-1918, 1941-1945, 1991-1995. godine.”
Ovdje je takođe u kamenu uklesana zavjetna poruka kneza Lazara izrečena u Kosovskom boju: “Zemaljsko je za maleno carstvo, a nebesko uvijek i dovijeka.”
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu