Svijet

Početak zlokobnog procesa: Optužnica protiv Trampa mogla bi da produbi jaz u Americi

Bivši američki predsednik Donald Tramp saslušan je u utorak na sudu na Menhetnu, gdje je optužen za 34 krivična djela vezana za tajne isplate novca, među kojima su i one uplaćene porno glumici Stormi Danijels i Plejboj zečici Karen Mekdugal.

Donald Tramp u sudu
FOTO: JUSTIN LANE/EPA

On se izjasnio da nije kriv po 34 tačke optužnice za falsifikovanje poslovnih dokumenata koje mu se stavljaju na teret.

U optužnici, koja je otpečaćena posle Trampovog izjašnjavanja, tvrdi se da je bivši predjsednik bio umešan u zajveru za podrivanje integriteta izbora 2016. godine, kroz niz isplata čiji cilj je bio da se suzbiju tvrdnje koje bi mogle da nanesu štetu njegovoj kandidaturi. Isplate, kako je saopšteno, bile su dio “nezakonitog plana da se identifikuju i suzbiju negativne informacije koje bi mogle da podriju njegovu kampanju za predsednika”.

Sudija Huan Merčan, koji vodi postupak protiv bivšeg predsednika SAD Donalda Trampa u Njujorku, zakazao je sljedeće saslušanje za 4. decembar, otprilike dva mjeseca prije zvaničnog početka republikanskih primarnih izbora za predsjedničku trku 2024.

Privođenje Trampa i njegovo pojavljivanje pred sudom smatra se događajem bez presedana u američkoj istoriji. Stiven Kolinson piše u svojoj analizi za CNN da je postojao strah da će Tramp reagovati bijesno, što bi unijelo još dublje podjele u naciju i podstaklo nova previranja koja bi mogla dodatno da naštete ključnim političkim i pravosudnim institucijama.

Ali, Tramp je bio tih u sudnici, jedva da je prozborio da “nije kriv” i nije htio da razgovara sa novinarima nakon saslušanja.

Bijesne reakcije

Međutim, kad se ponovo našao u bezbjednom okruženju svog odmarališta Mar-A-Lago na Floridi, bio je spreman na paljbu.

Rekao je da “nikada ne bi pomislio da bi se tako nešto moglo dogoditi u Americi” i da je jedini zločin koji je počinio bio “da neustrašivo brani našu naciju od onih koji žele da je unište”. Izrazio je bes i zbog “progona” od kada je pokrenuo svoju kampanju 2016. On je takođe osudio upad FBI na njegov posed 2022, kad su zaplijenjena povjerljiva vladina dokumenta u njegovoj vili na Floridi, što je potencijalno ozbiljnija istraga od ove trenutne na Menhetnu.

– Naša zemlja ide u pakao. Svijet nam se već smije iz mnogo drugih razloga – rekao je on.

Bijesna Trampova reakcija na te slučajeve pokazuje da je sve više zabrinut zbog svoje ranjivosti dok tužioci u odvojenim istragama ispituju njegov pokušaj da ukrade izbornu pobedu od Džoa Bajdena u Džordžiji 2020, njegovo gomilanje povjerljivih papira i navodno podsticanje na nemire uoči upada u Kapitol hil 6. januara 2021. Sa nekoliko istraga koje su blizu svog kraja, postoji i mogućnost da bi Tramp uskoro mogao da se suoči sa još više optužnica.

Početak “zlokobnog procesa” za Trampa?

Dan kad je bivši predsjednik optužen za zločin biće zauvijek zapamćen, ali mogao bi se videti i kao početak zlokobnog procesa za Trampa prije nego kao istorijska kulminacija, piše Kolinson.

Sa mjesecima do izbora republikanskog kandidata za predsednika – Tramp je u martu obećao nastavak predsjedničke kampanje čak i ako bude optužen – nemoguće je znati kako će se događaji od utorka nadalje razvijati. Iako se do sada pokazalo da što je Tramp ekstremniji, to je popularniji kod svoje baze glasača, ekstremizam koji je ispoljio u utorak uveče pred televizijskom publikom u udarnom terminu upravo je ona vrsta radikalizma koji je doprinio razočaravajućim rezultatima republikanaca na izborima 2020 i srednjemandatnim 2022, ističe Kolinson, piše Blic.

Šta su o Trampovoj optužnici rekli stručnjaci?

Volio neko Trampa ili ne, spektakl bivšeg predsednika koji se pojavljuje u sudnici na Menhetnu da odgovara za krivične optužbe tragičan je iz istorijske perspektive. To zauvek blati i umanjuje predjsedničku kancelariju, a time i samu naciju – rekao je “Njujork tajmsu” marketinški stručnjak Mark Gouds.

Šel Seligson, bivši javni branilac, rekao je da Tramp, kao i svi drugi optuženi, ima pravo na pretpostavku da je nevin.

– Neka činjenice govore same za sebe – rekao je on.

Arnold Meklur, urednik i izdavač iz Pensilvanije, zapitao se “da li se stvari ovako rade u Njujorku”.

– Da li izaberete političku figuru koju mrzite i kopate po njenoj prošlosti dok ne nađete nešto da izgradite (krivični) slučaj na tome? Postavljate opasan presedan. Moji prijatelji kažu da ste nas pretvorili u “banana republiku”, gdje je uobičajeno da se napadaju bivši lideri. Prva ikad optužnica Menhetna protiv bivšeg predsjednika stavila je predsjednika Bajdena i svakog budućeg predsednika i budućnost naše zemlje u opasnost. Sramite se – poručio je Meklur.

Ankuš Hardori, bivši federalni tužilac, slaže se da optužnice protiv bivših predsjednika postavljaju opasan presedan.

Kako su reagovali mediji?

Istorijska pojava Trampa pred sudom dominirala je naslovnim stranama svjetskih medija.

Tako je “Gardijan” preneo dešavanje na naslovnici pod naslovom: “Tramp se izjasnio da nije kriv po 34 tačke optužnice u slučaju mita”, ističući naređenje sudije da se bivši predsjednik uzdrži od retorike koja bi mogla da podstakne civilne nemire.

Magazin “Tajm”, koji je zaradio reputaciju kultnim naslovnicama tokom Trampovog mandata, u utorak je imao jednostavan naslov: “Bez presedana”.

“Vašington post” je, poput “Gardijana”, sročio naslov u: “Tramp se izjasnio da nije kriv po 34 tačke” optužnice.

“Tajms” je bio jezgrovitiji. “Tramp na optuženičkoj klupi”, naslov je ovog lista čiji su dopisnici opisali kako je “Tramp kamenog lica pušten iz pritvora nakon jednosatnog saslušanja uoči suđenja koje će se verovatno dogoditi sljedeće godine”.

Njemački “Tagešpigl” objavio je sliku Trampa kako ulazi u sudnicu pod naslovom “Ništa sem istine?”, dok je “Njujork tajms” u članku naslovljenom “Tramp optužen za 34 krivična dela” naveo da je okružni tužilac upro na isplate porno zvijezdi, “Plejboj” manekenki i portiru.

Pročitajte još

“Tramp u oku Stormi”, naslov je “Mirora” koji se odnosi na igru reči – “storm” je na engleskom “oluja”.

Španski “El Pais” piše da je “Tramp optužen za 34 zločina”, uz sliku bivšeg predsednika uz sudnici okruženog advokatima.

“Njujork dejli njuz” posvetio je čitavu naslovnicu slici bivšeg predsednika uz naslov “Uhapšen”.

Italijanski “l’Opinione” propratio je događaj uz naslov “Najduži Trampov dan”. Većinu njihove naslovne strane zauzela je fotografija Trampa.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu