Na samom početku XX vijeka pupinizacija je otpočela trijumfalni put. S Pupinovim kablovima prenos telefonskih signala postao je moguć u međugradskim razmjerama, i to je bio ogroman skok u razvoju telefonije.
Još jedan epohalni pronalazak Mihajla Pupina je električni rezonator, koji je faktički omogućio selekciju frekvencija u radio-prijemnicima. Električna rezonancija, za koju je ekspert bio Nikola Tesla, kao predmet izučavanja privukla je Pupinovu pažnju još 1892. i rezultirala pronalaskom električnog strujnog kola, koje se danas univerzalno koristi u svim radio-vezama. Ovaj patent je Pupin prodao kompaniji “Markoni”. Upravo je ovaj Pupinov potez duboko naljutio Nikolu Teslu, koji je smatrao da mu je Pupin ukrao ideju i prodao je bez dozvole.
U isto vrijeme, kompanija “Markoni” primijenila je njegov pronalazak za ispravljanje visokofrekventnih talasa koji se danas univerzalno primjenjuje u radiodifuziji. Praktično gledano, omogućio je izbor stanica na radio-aparatu, a kasnije je iz toga proizašla mogućnost mijenjanja televizijskih kanala. Pupinove naučne vizije i radovi omogućili su razvoj mobilne telefonije i interneta.
Bez dva srpska genija, Pupina i Tesle, ne bi tako brzo bilo ni struje, a ni mobilne telefonije, kao ni velike svjetske internet mreže. Pupin i Tesla su imali veoma delikatne i komplikovane odnose kao prijatelji i naučni suparnici. O odnosima između Pupina i Tesle dokumentovano i detaljno piše Mark Sejfer u svojoj knjizi ”Wizard, The Life and Times of Nikola Tesla, Biography of a Genius”. U januaru 1890, prilikom izbora Nikole Tesle za potpredsjednika Američkog udruženja elektroinženjera, u diskusiji je učestvovao i Pupin. Zastupao je primjenu naizmjeničnih struja i stekao Teslino priznanje. Kako se upravo vratio iz Evrope, nije bio informisan o nesporazumu između Edisona i Vestinghausa. Nešto kasnije, istražujući ko je stvarno autor polifaznih sistema, po Tesli, vezao se za pogrešne ljude i ”zapetljao se”.
Predavanjem u Bostonu podijelio je slušaoce na pristalice i protivnike naizmjeničnih struja. Na njegovu sreću, među pristalicama se našao Elihu Tomson, koji će ga kasnije spasti kada su protivnici pokušali da ga izbace s univerziteta. Pupin je tvrdio da ga je Tesla pogrešno shvatio. Tom prilikom je došlo do razmimoilaženja pobratima. Pupin je Teslu pozivao na svoja predavanja, ali ih je Tesla izbjegavao. Govoreći pohvalno o Tesli, Pupin je, u jednom svom govoru, pohvalio i Dobrovolskog i Brauna za praktičnu primjenu Teslinih izuma, ali je na to Tesla kasnije reagovao komentarom da su ta dvojica pokrali njegove izume.
(Nastaviće se)
Raniji tekstovi:
Srpski vizionari tehnosvijeta (1): Dragutin J. Ilić
Srpski vizionari tehnosvijeta (2): Bijeg od kraljeve osvete
Srpski vizionari tehnosvijeta (3): Ilićev utopizam
Srpski vizionari tehnosvijeta (4): Preteča SF žanra
Srpski vizionari tehnosvijeta (5): Sibe Miličić
Srpski vizionari tehnosvijeta (6): Miloš Crnjanski
Srpski vizionari tehnosvijeta (7): Rastko Petrović
Srpski vizionari tehnosvijeta (8): Ljubomir Micić
Srpski vizionari tehnosvijeta (9): Istočni grijeh
Srpski vizionari tehnosvijeta (10): Micićeva balkanska mitologija
Srpski vizionari tehnosvijeta (11): Nikola Tesla
Srpski vizionari tehnosvijeta (12): Mladost Mihajla Pupina
Srpski vizionari tehnosvijeta (13): Od kurseva do studija
Srpski vizionari tehnosvijeta (14): Pupinove studije
Srpski vizionari tehnosvijeta (15): Pupinova bolest
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu