Kultura

Vida Davidović: Osjećam da će ljepota promijeniti svijet

Vida Davidović je dramska spisateljica i scenaristkinja rođena u Istočnom Sarajevu, a odrasla u Banjaluci.

Vida Davidović
FOTO: NOVA S/YOUTUBE/SCREENSHOT

Osnovne studije dramaturgije završila je na FDU u Beogradu, gdje je odbranila master iz teorije drame. Trenutno je na drugom masteru na Akademiji umjetnosti u SAD.

Autorka je komada “Bruklin i mačke u kontejnerima”, “Proslave” i “Crna ovca”, te scenaristkinja filmova “Matura”, “Rebra”, “Bele rade” i “Srce”, u režiji Gvozdena Ilića, i filma “U ramenima”, u režiji Tare Gajović. Laureatkinja je konkursa Sterijinog pozorja za originalni domaći dramski tekst za 2021/22. godinu sa komadom “Mali ratovi i kabine Zare”, koje će, prema najavi Narodnog pozorišta RS, biti postavljeno na scenu u martu naredne godine u režiji proslavljenog reditelja Ivice Buljana.

Njen roman prvenac “Mučnina o neodrastanju” bio je u širem izboru ovogodišnje Ninove nagrade. Radila je kao dramaturg na brojnim predstavama širom Srbije. 

Banjalučka publika imala je priliku da proteklog vikenda na sceni Narodnog pozorišta RS pogleda predstavu Beogradskog dramskog pozorišta “Idiot”, na kojoj ste bili saradnik na dramatizaciji. Predstava, koja se na daskama BDP-a igra od decembra prošle godine, primljena je ovdje gromoglasnim aplauzom publike. Koja su Vaša iskustva kao mladog dramaturga prilikom rada na ovoj zahtjevnoj drami?

To je bio jedan od najuzbudljivijih projekata koje sam do sada radila. Prozni tekst je uvijek zahtjevan za klasičnu pozorišnu postavku, ali za tu konkretnu specifičnost niko ne bi mogao da posluži kao bolji mentor od Ivice Buljana, tako da je sve na kraju ispalo i pozorišno, a pomalo i prozno. Takođe, mnogo ljudi je bilo uključeno u projekat, a nikada prije nisam radila sa toliko ljudi. Bilo je izazovno raditi na tekstu, ali pravi izazov je ležao u postavljanju granica sa velikom ekipom. Mislim da sam iz toga mnogo porasla.

Vida Davidović
FOTO: USTUPLJENA FOTOGRAFIJA

Ipak, na kraju ove teške ljudske drame i tragične sudbine Nastasje Filipovne, koju maestralno glumi Jana Milosavljević, knez Miškin poručuje: Ljepota će promijeniti svijet! Mislite li da bi to mogao biti moto života svakog od nas? 

Ne mislim, ali osjećam da je tako.

Banjalučka publika će u subotu imati priliku da pogleda predstavu “Na rubu pameti – jedne pijane noći” Knjaževsko-srpskog teatra iz Kragujevca,  u režiji Marka Misirače, na kojoj ste radili kao dramaturg.  U radu na dramatizaciji korišćeni su segmenti iz drame „Pijana noć 1918.“ Iva i Tene Štivičić, scenarija serije „Putovanje u Vučjak“ Iva Štivičića i dramatizacije romana „Na rubu pameti“ Vere Crvenčanin. Da li je bilo teško sve to ukomponovati u jednu pozorišnu priču?

Bilo je izrazito teško, tu je toliko različitih autorskih uticaja, a vrlo slično senzibilisanih. Neki kubizam od dramaturgije.

Vida Davidović
FOTO: EMA BERNARC

Narodno pozorište RS najavilo je u narednoj sezoni rad na Vašem tekstu “Mali ratovi i kabine Zare”, za koji ste dobili Sterijinu nagradu, u režiji proslavljenog reditelja Ivice Buljana. Da li Vas je obradovala ta vijest, posebno jer ste sa Buljanom imali iskustvo u radu na predstavi “Idiot”? 

Da! Smatram da taj dramski tekst niko ne može bolje da razumije od Ivice (smijeh). Sada, bez šale, ta drama govori o tijelu i o traumi. I zaista, ja ne znam ko bolje razumije tjelesno i traumatsko od Buljana i ko će publici moći da tu priču ispriča na autentičniji način.

Nećete moći da budete na probama i da učestvujete direktno u radu tima budući da ste u SAD na studijama. Da li vam je žao zbog toga?

Jeste, užasno mi je žao. Iako mi je jako lijepo na master studijama u Nebraski, na kojim sam zahvaljujući Fulbrajt stipendiji, nedostaje mi pozorište. Ideja pozorišta je suštinski drugačija u Americi od pozorišnih modela na Balkanu. Opet, i nije mi žao, jer ne volim da budem prisutna na probama svojih tekstova. Previše sam emotivna i neobjektivna i mislim da svojim emocijama više kočim proces nego što mu doprinosim.

Koja je tema i ko su junaci “Kabina Zare”?

Drama je o transgeneracijskoj traumi i načinu na koji ona u porodici vodi u autodestrukciju mladih. U “Malim ratovima i kabinama Zare” imamo dvije paralelne priče. Jedna se dešava u ratu, druga u miru, jedna prati majku, a druga kćerku. A, obje su u dramatis personae označene kao Mala. Priče su postavljene kao u ogledalu; pored dvije Male, u obje priče su neki arhetipski likovi: Drugi kao srodna duša, Muškarac kao neko za kog se nadamo da će nas izvesti iz rata, Majka kao ona koja znači hranu, ali u ratnoj priči i žensko iskustvo preživljavanja ratova i ratova na Balkanu.

Radnja Vašeg romana “Mučnina o neodrastanju” odvija se u dva grada: Banjaluci i Beogradu. “Jedna mlada žena je otišla iz velikog grada, druga mlada žena je došla u veliki grad. One će vas zaraziti žudnjom, istinom, bolom i ljepotom”, napisala je Milena Marković. Šta kod Vas budi sjećanje kada kažete Banjaluka, a šta na Beograd?

Banjaluka je petočasovno ispijanje u kafiću koji se, recimo, zove “Kofi”, “Kafa” ili “Šoljica” ili “Pauza”. Banjaluka je i cigara na ulici poslije treninga i pitanje “zašto u Kristalu sada svi imaju šesnaest godina”. Beograd je kafa sa prijateljima u Vilidžu ili piće u Monksu. I naravno, Beogradsko dramsko pozorište i one lokacije na kojim se trči sa filma na film kad je FAF ili FEST u toku. Volim Kinoteku, kapetan Mišino zdanje, volim i parkić na Palasu i sve uličice što vode ka Dorćolu. I, naravno, volim rijeku. To je moje banjalučko nasljeđe koje se prelilo na Beograd.

Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu