Podsjećaju da je prošle godine zbog mraza u aprilu rod bio smanjen za oko 150.000 tona različitog voća, a da je to samo jedna u nizu loših godina u voćarstvu. Zbog toga bi, kažu, država trebalo da podstiče i pomaže nabavku savremenih sistema zaštite voćaka od mraza, piše RTS.
U voćnjaku Žarka Damljanovića rane sorte voćaka su procvjetale. Međutim, ti cvjetovi su ovom domaćinu donijeli samo brigu i strijepnju, jer se narednih dana najavljuju niske temperature.
– Kajsija je u punom cvijetu, tako da ovi mrazevi koji se najavljuju mogu da budu katastrofalni. Postoji mogućnost da bude oštećenje i do 100 odsto. Isto je i kod ostalih voćki, pogotovo kod ranih sorti trešnje koja je osetljiva na mraz. I pupoljci na jabuci su se dosta razvili. U voćnjacima koji su bliži rijeci, koji su u kotlinama, takođe, postoji mogućnost za ogromna oštećenja – kaže Žarko Damljanović, voćar iz čačanskog sela Miokovci.
Stručnjaci kažu da je vegetacija u voćkama u čitavoj Srbiji poranila, iako smo ove zime, za razliku od prošle, imali periode sa niskim temperaturama.
-U čitavoj zemlji došlo je do cvetanja kajsije i ranih sorata šljive i trešnje. Višnja je prilično započela proces bubrenja pupoljaka i cvjetanje. Ono što je iniciralo kretanje vegetacije jeste mala količina padavina tokom zime. Mrazevi tokom noći i u ranim jutarnjim časovima su dodatno iscrpljivali te male zalihe vlage u zemljištu. Da je bilo vlage, ona bi smanjila pretjerano zagrijevanje zbog temperatura koje smo imali u prethodnom periodu i ne bi tako brzo i eksplozivno došlo do kretanja vegetacije – objašnjava Aleksandar Leposavić sa Instituta za voćarstvo Čačak.
Određene mjere, navodi, su samo djelimično mogle da odlože cvjetanje voćki.
– Rezidba zna da uspori vegetaciju za sedam do deset dana. Isto tako različiti načini odbijanja infracrvenog zračenja su mogli da utiču na odlaganje vegetacije. Jedna od najprostijih mjera je krečenje stabala – dodaje.
Zbog nepovoljnog vremena izostalo oprašivanje kod voćaka
Još od 2012. godine, od kada prati uticaj klimatskih promjena na voćke, voćari u Srbiji se suočavaju sa poznim proljećnim mrazevima, kaže profesor Zoran Keserović. Cvjetanje je ove sezone, objašnjava, poranilo desetak dana u odnosu na prosječne godine, ali je, istovremeno, počelo desetak dana kasnije u odnosu na prošlu.
– Ove godine imamo dva problema. Jedan što sada u vreme cvetanja nije bilo leta pčela, nema bumbara, slabo je oprašivanje i to će uticati na smanjenje količine plodova. S druge strane može da se desi da niske temperature oštete voćke, prije svega, kajsiju – navodi prof. dr Zoran Keserović sa Poljoprivrednog fakulteta u Novom Sadu.
Kako zaštititi voćnjake
Jedan od načina da se zaštite voćnjaci od oštećenja, podsjeća na svoju preporuku, jeste da se određene voćne vrste i sorte sade tamo gdje im odgovaraju agroekološki uslovi.
– Kod kajsije su, recimo, mnogi proizvođači počeli da sade neke sorte koje su vodeće u Italiji i Španiji, ali te sorte nisu za naše uslove jer imaju kratak period zimskog mirovanja, rano cvjetaju i onda veoma često dolazi do izmrzavanja – objašnjava on.
U narednom periodu voćari treba da prate savete struke i da pokušaju određenim mjerama da smanje uticaj mrazeva na voćke. Jedan od najjeftinijih i najstarijih načina jeste zadimljavanje.
– Bale slame se rasporede na svakih pet do deset metara oko voćnjaka i onda čim se temperatura spusti na minus jedan, minus dva stepena one se pale i taj dim može donekle da štiti voćke – kaže profesor Keserović.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu