Načelnik Službe za epidemiologiju u ovom institutu Nina Rodić Vukmir rekla je da je legionarska bolest teška infekcija uzrokovana bakterijom legionela, a najčešće se manifestuje kao atipična upala pluća.
Ona je navela da je legionela široko rasprostranjena i da se posebno lako održava i razmnožava u vodi i vlažnom tlu.
– Iako se legionele mogu pronaći u vodenim ekosistemima, kao što su jezera, rijeke i termalni izvori, u velikom broju su prisutne u različitim sistemima za vodosnabdijevanje kao što tornjevi, vodovod, fontane, vodoskok, uređaji za hlađenje, zagrijavanje i isparavanje vode i ovlaživanje vazduha – rekla je Vukmirova.
Ona je navela da, kada uslovi u tim objektima ili sistemima postanu povoljni za legionele, mogu se razmnožiti u dovoljnoj količini da vodeni aerosol postane infektivan po čovjeka.
– S obzirom da tome posebno pogoduje stajanje vode i temperatura između 20 i 50 stepeni Celzijusovih, glavni izvor zaraze predstavljaju sistemi za zagrijavanje vode, posebno oni dotrajali zbog nemogućnosti postizanja odgovarajuće temperature – navela je Vukmirova.
Ona je dodala da bakterija može preživjeti u širokom rasponu uslova okoline, od nula do 63 stepena Celzijusovih i pe ha vrijednosti od pet do 8,5. Godinama preživljava u vodi na temperaturi od dva do osam stepeni, tolerantna je na hlor i otporna na proces hlorizacije vode.
Vukmirova je istakla da se uzročnik prenosi udisanjem kontaminiranog aerosola koji se stvara prilikom tuširanja i pranja na slavinama, u rashladnim tornjevima i ovlaživačima vazduha, iznad bazena sa pjenom i đakuzijima, a moguć je i prenos mikroaspiracijom i tokom raznih medicinskih zahvata u bolnicama.
– Može kolonizovati vodovodnu distributivnu mrežu što predstavlja važan put širenja legionela, koje na taj način mogu dospjeti do bolnica, rekreativnih centara, domaćinstava – ukazala je Vukmirova.
Ona je napomenula da nema interhumanog prenosa i da zaražena osoba ne može zaraziti druge.
Vukmirova je navela da oboljeti mogu zdrave osobe svih dobi, a da u rizične faktore spadaju starije osobe, oslabljen imunitet, prisutne hronične bolesti, pušenje i alkoholizam, dok muški pol nešto češće obolijeva.
– Legionele su odgovorne za dva do 15 odsto upala pluća u opštoj populaciji – rekla je Vukmirova.
Ona je dodala da se legioneloza javlja u dva različita klinička oblika, i to lakši koji se naziva se pontijačka groznica koja se ispoljava kao blaža respiratorna bolest slična gripu, bez upale pluća.
– Obično dolazi do pojave povišene tjelesne temperature, bolova u mišićima, glavobolje te vrlo blagih simptoma respiratornog trakta. Inkubacija traje od pet do 43 časa, a sama bolest oko sedam dana – pojasnila je Vukmirova.
Prema njenim riječima, teži oblik je legionarska bolest sa pneumonijom i ona nema posebne kliničke karakteristike koje je jasno razlikuju od drugih vrsta upale pluća.
– Nakon inkubacije u trajanju od dva do 10 dana dolazi do iznenadnog nastupa suvog kašlja, bolova u grudnom košu i visoke temperature iznad 40 stepeni sa groznicom. Često se javljaju i neurološki simptomi ka o što su glavobolja, letargija, encefalopatija i promjene u mentalnom statusu kao i simptomi probavnog trakta, a prisutni mogu biti i bolovi u mišićima – navela je Vukmirova.
Ona je istakla da se dijagnoza postavlja na osnovi kliničke slike, laboratorijskih nalaza krvi, rendgenskog snimka pluća i mikrobiološkim metodama.
U zagrebačkoj bolnici “Rebro” u aprilu je izbila zaraza legionarske bolesti, a tri lica su preminula nakon infekcije, dok je prisustvo bakterije zabilježeno kod ukupno šest pacijenata.
Hrvatski mediji prenose da su u Ministarstvu zdravlja i javnost tek 18. juna saznali za slučaj.