Šta se desilo sa omiljenim projektom ruskog predsjednika Vladimira Putina?
Ruski Savezni istražni komitet (SK) saopštio je da ispituje još 12 slučajeva kriminala vezanih za krađu u okviru ovog megaprojekta, koji Putin, zbog ogromnog komercijalnog potencijala, smatra prioritetom od strateškog značaja za Rusiju.
Profesor Mark Galeoti, ruski stručnjak sa Kraljevskog instituta ujedinjenih službi za vojna i bezbjednosna istraživanja (Rusi), izjavio je za BBC da skandal u vezi sa “Vostočnim” ukazuje na razmjere korupcije u Putinovom ogromnom sistemu državne birokratije.
Kako izaći na kraj s tim, a da ne objavite rat vlastitoj eliti? On nije spreman na to. Zavisnost od megaprojekat gotovo uvijek nudi nevjerovatno velike mogućnosti za pronevjeru – rekao je Galeoti.
Zašto je Vostočni toliko važan za Rusiju?
Vostočni je ruski prvi civilni kosmodrom namijenjen komercijalnim letovima. Prvi – i posljednji – svemirski let dogodio se aprila 2016.
Ogroman novi centar nalazi se na dalekom istoku Rusije, što smanjuje opasnost od toga da raketni otpaci pogode neki veliki urbani centar. Nalazi se na mjestu nekadašnje sovjetske raketne baze Svobodni.
Svemirske misije su pitanje nacionalnog ponosa za Rusiju: na kraju krajeva, Sovjetski Savez je prvi poslao čovjeka u svemir – Jurija Gagarina 1961. godine.
Prilikom posjete centru Vostočni u septembru, ruski predsjednik je rekao njegovim zvaničnicima:
– Ovo je najvažniji građevinski projekat od nacionalnog značaja u Rusiji.
Ukupni troškovi centra trenutno se procjenjuju na oko 300 milijardi rubalja, to jest 4,7 milijardi američkih dolara, izvještava ruska novinska agencija RIA Novosti. Međutim, pogođen je problemom prekoračivanja predviđenih troškova i odlaganja.
Razvoj Vostočnog je takođe i važan politički potez, jer se Rusija do sada oslanjala na kosmodrom Bajkonur u Kazahstanu, koji je još iz sovjetske ere. Kazahstan se nalazi u komšiluku, ali na duži rok, za Moskvu je bezbjednije da ima vlastita lansirna postrojenja na sopstvenoj teritoriji.
Svemirske centar se još gradi: kada bude gotov, sa druge lansirane rampe biće lansirana “Angara”, nova raketa velike nosivosti, pri čemu je prvi let planiran za 2021.
Kad su stvari krenule po zlu?
Početkom 2015. grupa građevinskih radnika stupila je u štrajk glađu, zato što su im dugovali plate nakon što je podugovarač pao pod stečaj.
Nakon odlaganja prvog lansiranja rakete 2015 – plan je realizovan sljedeće godine – predsednik Putin je naložio SK da sprovede istragu. Tada je otkrivena korupcija ogromnih razmjera.
Komitet je u nedjelju obavijestio da je čak 58 zvaničnika koji učestvuju u projektu osuđeno zbog prevare i zloupotrebe položaja, a samo Krizmanova krađa koštala je državu 5,2 milijarde rubalja. On i još nekoliko direktora građevinskih kompanija osuđeni su u februaru 2018. Njegov sin Mihail je osuđen na pet i po godina zatvora.
Bivši šef knjigovodstvene službe kompanije “Daljspetsstroj” Vladimir Ašihmin osuđen je na sedam godina zatvora, a bivši predsjednik regionalne skupštine Habarovska Viktor Čudov na šest godina.
Budžetska sredstva su pronevjerena vještačkim naduvavanjem troškova rada i materijala, kao i posredstvom lažnih ugovora sa podugovaračima, saopštio je ruski poslovni dnevnik Komersant.
Za izgradnju lansirne rampe korišćen je beton u kvalitetu van standarda, koji je zahtijevao popravke, saopštila je agencija Tass.
(Blic)
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu