Na isti način zagonetna sprava koja rotira anticipira radove ruskih avangardnih umjetnika i njihove konstruktivističke utopijske imaginacije.
Iz razgovora aktera civilizacije budućnosti Sanka i Zorana saznajemo da su duholjudi probili sve prostorne barijere univerzuma i da svojim mentalnim svemirskim brodovima stižu i do najudaljenijih zvijezda. Ilić pokazuje poznavanje drugog Njutnovog zakona termodinamike i prejudicira ovovremenske rasprave o entropiji i “toplotnoj smrti univerzuma”, koje danas vode mislioci poput Stivena Hokinga.
U sljedećim Zoranovim replikama:
“… Novi svjetovi o kojima govorah prije nekog vremena na Astrei nalaze se u pedesetom regionu vasione i tek se sada začinju. Ja sam se približio najbližoj tački haotična stanja njihovog. Po mome računu, naša će se Zemlja ohladiti za milion godina, a mi ćemo morati da se naselimo tamo. Ovaj luk što se kreće u haosu, to je vazdušna struja koja teži tamo usljed jake privlačne sile, nagomilana magnetizma što se izdvaja od Zemlje, usljed njezina rashlađivanja. Na takav način nestaće vazduha sa ohlađene Zemlje, a mi ćemo se, nošeni pravcem ove magnetske struje, u nove svjetove odseliti”.
Intergalaktički saobraćaj se odvija vlastitom mentalnom snagom duholjudi, koji mogu da lete i kreću se tolikom brzinom da ih je moguće percipirati jedino kao “maglenu masu” ili “užareno svjetlo” (nevjerovatno su slične i Tesline vizije iz eseja “Problem povećavanja ljudske energije”). Mentalni intergalaktički saobraćaj izum je koji bi se u literarnom smislu vjerovatno mogao pripisati Iliću, kao pioniru domaće i svjetske naučne fantastike.
Mnogo godina prije velikih imena ovog žanra – Asimova, Klarka, Hanlajna, koji su svemirski saobraćaj i otkrivanje nepoznatih svjetova u univerzumu podigli na nivo konstante SF žanra, “mentalni svemirski brodovi” pojavljuju se u djelima naučnofantastičnih autora tek u posljednjih nekoliko decenija, na primjer u romanu Valtera Trevisa “Čovjek koji je pao na Zemlju”.
(Nastaviće se)
Raniji tekstovi:
Srpski vizionari tehnosvijeta (1): Spiritisti i vidovnjaci
Srpski vizionari tehnosvijeta (2): Masonska tvorevina kralja Aleksandra
Srpski vizionari tehnosvijeta (3): Dragutin J. Ilić, distopijski vizionar
Srpski vizionari tehnosvijeta (4): Poslije milion godina
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu