Dovoljno je samo izaći napolje, osjetiti “miris” vazduha i okom vidjeti obrise dima kako se spuštaju na ulice.
Jutros je kvalitet vazduha bio veoma nezdrav u nekoliko gradova u BiH, dok je u Banjaluci bio nezdrav sa 155 indeksom kvaliteta vazduha.
Na automatskoj mjerenoj stanici u Lazarevu, prema podacima Republičkog hidrometeorološkog zavoda, za 19. novembar prekoračena je granična i tolerantna vrijednost koncentracija suspendovanih čestica PM10.
Podsjećamo, protekle zime vazduh u Banjaluci nebrojeno puta je prekoračio granične vrijednosti, čak bio i najzagađeniji u BiH.
Mjerenje čestica
Inače, indeks kvaliteta vazduha radi se na osnovu mjerenja čestica ( PM2.5 i PM10), ozona (O3), azotnog dioksida (NO2), sumpornog dioksida (SO2) i emisije ugljen monoksida (CO). PM2,5 ili fine čestice su one koje su puno opasnije jer su manje od 2,5 mikrometra ili mikrona (μg), pa lakše i dublje mogu prodrijeti u organizam. One nastaju sagorijevanjem fosilnih goriva (izduvnih gasova iz automobila, grijanje na drva ili ugalj i slično).
Njihov je promjer otprilike tri odsto promjera dlake kose, a kad njihova koncentracija poraste više od dopuštenih 25 μg/m3 u kalendarskoj godini i kad prodru duboko u pluća mogu prouzrokovati niz problema, od otežanog disanja do peckanja očiju.
Šta raditi ako smo napolju?
U vrijeme kada je vazduh nezdrav moguća je pojava pojačanih simptoma i intenziteta bolesti kod osoba s bolestima srca i disajnih organa, poput astme. Svi ostali bi mogli početi osjećati negativan uticaj zagađenja na zdravlje.
Plućni i srčani bolesnici, trudnice, djeca i starije osobe trebaju smanjiti bilo kakve fizičke aktivnosti, dok bi produžena ili veća naprezanja tokom boravka napolju trebalo da izbjegavati i svi ostali.
To bi znači da nije dobro bilo kakvu fizičku aktivnost, bilo da je vožnja bicikla ili trčanje, praktikovati napolju kada je vazduh zagađen. A ne bi bilo loše, ako se već mora izlaziti, preko usta i nosa staviti masku.