Prema tekstu prijedloga zakona, koji je iz SNSD proslijeđen na adrese ostalih političkih partija u Republici Srpskoj, magična cifra nakon koje reaguju institucije je 300.000 KM.
– Ovim zakonom uređuju se uslovi, način i postupak pod kojim se utvrđuje imovina i uvećanje imovine fizičkog lica i poseban porez na uvećanje imovine koja u uzastopnom periodu od tri godine prelazi iznos od 300.000 KM, a za koju fizičko lice ne može da dokaže način sticanja, kao i organi nadležni za sprovođenje ovog zakona – piše u tekstu koji je u posjedu Srpskainfo.
Pod pojmom uvećane imovine podrazumijeva se pozitivna razlika između vrijednosti imovine fizičkog lica na kraju, u odnosu na početak određenog perioda, koji je, dakle, tri godine. Odnosno, ako nekom u tri uzastopne godine imovina poraste za više od 300.000 KM, a ne može da dokaže kako je stekao, pokreće se postupak utvrđivanja porijekla te imovine.
Kako je predviđeno zakonom, teret dokazivanja uvećanja imovine u odnosu na prijavljene prihode fizičkog lica je na Poreskoj upravi RS, a na fizičkom licu je teret dokazivanja načina sticanja imovine, u dijelu u kome uvećanje njegove imovine nije u skladu s njegovim prihodima.
U skladu s tim, planirano je da u Poreskoj upravi bude osnovan poseban sektor za utvrđivanje porijekla imovine i posebnog poreza. Rukovodilac tog sektora može da bude onaj ko ima najmanje pet godina iskustva u poslovima iz poreske oblasti. Predviđeno je da ga postavlja Vlada, na period od pet godina, na prijedlog direktora Poreske uprave, uz saglasnost ministra finansija Srpske.
Poreska uprava će u postupku propisanim ovim zakonom imati pravo uvida i pribavljanja podataka iz svih vrsta evidencija i podataka koje vode ili posjeduju druge institucije, o nepokretnim i pokretnim stvarima, privrednim subjektima, hartijama od vrijednosti, štednim ulozima i računima kod poslovnih banaka, kao i svim drugim evidencijama iz kojih se može utvrditi imovina fizičkog lica.
MUP, Ministarstvo finansija, Agencija za bankarstvo, Geodetska uprava, APIF, Centralni registar hartija od vrijednosti, kao i drugi organi i institucije koje imaju javna ovlaštenja, dužni su da odrede jednog ili više zaposlenih za vezu, u cilju bolje saradnje s Poreskom upravom.
– Ako se u postupku propisanim ovim zakonima utvrdi da činjenice ukazuju na postojanje osnova sumnje da je izvršeno krivično djelo, Poreska uprava o tome obavještava nadležno tužilaštvo i druge nadležne organe – piše u predloženom tekstu zakona.
Pod imovinom se podrazumijevaju pokretne i nepokretne stvari, prava građana, hartije od vrijednosti, potraživanja iz obligacionih odnosa, udio u pravnom licu, oprema za obavljanje samostalne djelatnosti, motorna vozila, plovni objekti i letjelice, štednja, novac, kriptovalute, prava intelektualne svojine…
Građanin, na zahtjev Poreske uprave RS, navodi podatke o imovini koju ima bilo gdje u BiH i inostranstvu, i to broj i vrstu imovine, vrijednost, kada je stečena i plaćena, pravni osnov sticanja, te sve promjene na imovini od trenutka sticanja.
Postupak utvrđivanja imovine i posebnog poreza pokreće se i vodi po službenoj dužnosti, a sastoji se od prethodnog postupka i postupka kontrole.
Prethodni postupak pokreće se „na osnovu analize rizika“, a može biti pokrenut i na osnovu prijave drugog organa ili na nečiju inicijativu. U tom tzv. prethodnom postupku Poreska uprava utvrđuje uvećanje imovine na osnovu podataka kojima raspolaže i podataka koje prikupi od drugih organa i organizacija i upoređuje ih sa prijavljenim prihodima u određenom periodu.
Kada je riječ o drugom postupku – postupku kontrole, on se pokreće kada se Poreskoj upravi u prethodnom postupku učini vjerovatnim da u najviše tri uzastopne kalendarske godine u kojima fizičko lice ima uvećanje imovine, postoji razlika između uvećanja imovine i prijavljenih prihoda fizičkog lica koja je veća od 300.000 KM. Potom slijedi postupak kontrole imovine u kojoj fizičko lice može, a i ne mora da učestvuje. Nakon toga, PURS donosi rješenje o utvrđivanju posebnog poreza, ako se utvrdi postojanje imovine na koju se plaća porez, uz posebnu stopu od 75 odsto na poresku osnovicu koja bude utvrđena.
U obrazloženju predloženog zakona piše da Srpska ima mehanizme za oduzimanje imovine stečene krivičnim djelom, ali nema pravni mehanizam za utvrđivanje porijekla imovine i za njeno oporezivanje. Utvrđivanje imovine na ovaj način ne bi uticalo na vođenje eventualnog krivičnog postupka i oduzimanja imovine stečene kriminalom.
– Veoma je važno da građani u ovoj zemlji mogu da objasne s čim raspolažu i odakle im izvori za to čime raspolažu… Specifičnost ovog zakona ogleda se prvenstveno u njegovom retroaktivnom dejstvu… Primjenom ovog zakona i stavljanjem pod lupu imovine svih građana koji imaju očigledno uvećanje imovine u uzastopne tri godine koje je veće od 300.000 KM, Republika Srpska jasno pokazuje da nema nikakvog kompromisa u pogledu korupcije, budući da su upravo ovakva zakonska rješenja jedini mogući način za iskorjenjivanje sive ekonomije i podizanje svijesti o važnosti plaćanja poreza – piše, između ostalog, u obrazloženju teksta zakona.
Podsjećamo, zakon je predložio SNSD, a prije nego što se tekst nađe pred Narodnom skupštinom Srpske iz te stranke su rekli da očekuju primjedbe i reakcije iz ostalih stranaka, s ciljem postizanja konsenzusa. Iz SDS su juče poručili da je za njih ovakav tekst loš i da će intervenisati.
Najnovije vijesti Srpskainfo i na Viberu